|
Chưa đến mức chịu thuế cũng khổ
Bộ Tài chính đã trình Chính phủ nâng mức khởi điểm thuế thu nhập cá nhân (TNCN) lên 5 triệu đồng. Nhưng nhiều mức thuế khác cũng đang cần được xem xét lại.
Vừa thoát nghèo đã chịu thuế
Ngoài mức chiết trừ gia cảnh (4 triệu đồng/tháng cho người làm ra thu nhập và 1,6 triệu đồng/tháng đối với người phụ thuộc) được đánh giá là bất hợp lý trong tình hình hiện nay thì điều kiện để xét người không phụ thuộc là người có thu nhập 500.000 đồng/tháng cũng đang gây bức xúc cho người nộp thuế. Theo chuẩn nghèo của Chính phủ, hộ cận nghèo áp dụng cho giai đoạn 2011 - 2015, hộ nghèo nông thôn là hộ có mức thu nhập bình quân từ 400.000 đồng/người/tháng trở xuống; hộ nghèo ở thành thị là hộ có mức thu nhập bình quân từ 500.000 đồng/người/tháng. Như vậy, người có thu nhập từ 500.000 đồng/tháng trở lên có thể nói là vừa mới thoát nghèo, rất cần sự hỗ trợ của người thân có thu nhập cao hơn. Tuy nhiên, đối tượng này theo Luật Thuế TNCN lại không được xem xét là người phụ thuộc là vô lý.
Ông Nguyễn Thái Sơn - nguyên Trưởng phòng Thuế TNCN, Cục Thuế TP.HCM phân tích, mức giảm trừ cho một người phụ thuộc được quy định là 1,6 triệu đồng/người/tháng. Có thể hiểu mức tối thiểu để một người được hỗ trợ sinh sống cơ bản trong 1 tháng là 1,6 triệu đồng. Nhưng quy định nếu người phụ thuộc có mức thu nhập chỉ 500.000 đồng/tháng thì cá nhân hỗ trợ không được giảm trừ gia cảnh cho người này, vậy họ lấy đâu ra số tiền còn lại để sinh sống. Theo ông Sơn, ở nước ngoài nếu mức giảm trừ gia cảnh cho một người phụ thuộc là 1,6 triệu đồng/tháng mà người này làm bán thời gian kiếm được 1,2 triệu đồng/tháng thì cá nhân hỗ trợ vẫn được giảm trừ số 400.000 đồng còn lại khi tính thuế TNCN. Như vậy mới hợp tình hợp lý hơn.
Luật sư Trần Xoa - Giám đốc Công ty luật Quang Minh cho rằng quy định mức chiết trừ gia cảnh được quy định trong Luật Thuế TNCN nên cần phải thông qua Quốc hội để chỉnh sửa, còn mức quy định là người phụ thuộc có thu nhập 500.000 đồng/tháng do Chính phủ quy định nên có thể sửa ngay.
Thuế giao dịch vãng lai quá cao
Không chỉ bất hợp lý, mức thu nhập tính thuế cho các giao dịch vãng lai 500.000 đồng hiện nay còn khiến cho cơ quan thuế quá tải. Chị Lan - một sinh viên cho biết mỗi tháng chị làm thêm nhận được thu nhập khoảng 1,5 triệu đồng nhưng bị trừ thuế 10%, tương đương 150.000 đồng nên số thu nhập thực nhận còn 1,35 triệu đồng. Được một số người hướng dẫn, chị Lan đến cơ quan thuế để làm thủ tục xin hoàn thuế. Thế nhưng do chưa có mã số thuế cá nhân và chứng từ chứng minh số thuế đã đóng, chị Lan phải về nơi cư trú để làm mã số thuế và xin đơn vị cung cấp giấy tờ đã tạm khấu trừ thuế TNCN. Chị Lan lắc đầu: “Để lấy lại được hơn 1 triệu đồng tiền thuế thì phải đón xe về quê làm mã số thuế, rồi lên công ty năn nỉ kế toán cấp chứng từ khấu trừ gì đó thì khổ quá”.
Trước đó, vào năm 2009, Bộ Tài chính đã nhìn thấy vấn đề này nên ban hành Thông tư 62 cho phép cá nhân thuộc đối tượng phải khấu trừ theo tỷ lệ nêu trên nhưng ước tổng mức thu nhập chưa đến mức phải nộp thuế thì làm tờ cam kết gửi cơ quan chi trả thu nhập làm căn cứ tạm thời chưa khấu trừ 10% thuế TNCN. Cá nhân phải chịu trách nhiệm về bản cam kết của mình, trường hợp phát hiện gian lận sẽ bị xử lý theo quy định. Tuy nhiên, theo một cán bộ thuế, các doanh nghiệp sợ trách nhiệm nên số lượng sinh viên, giáo viên, những người hành nghề tự do… có thu nhập chưa đến mức chịu thuế đi nộp tờ khai quyết toán thuế và hoàn thuế vẫn còn.
Ông Dương Anh Minh - Phó phòng Thuế TNCN, Cục Thuế TP.HCM cho biết: “Vào những tuần cuối tháng 3, phòng đã nhận bình quân 150 hồ sơ hoàn thuế mỗi ngày. Có nhiều hồ sơ có số thuế hoàn vài chục ngàn, vài trăm ngàn đồng”.
Các chuyên gia cho rằng, cơ quan chức năng cần cân nhắc lại mức 500.000 đồng hiện nay là quá thấp trong khi lại chịu thuế TNCN với thuế suất 10% là quá cao. Việc điều chỉnh lại mức thu nhập tính thuế đối với các giao dịch vãng lai không những khắc phục sự bất cập mà còn tiết kiệm được chi phí quản lý. Luật sư Trần Xoa - Giám đốc Công ty luật Quang Minh cho rằng, trong thực tế, cần phải xem xét chi phí Nhà nước bỏ ra bao nhiêu đồng để thu lại được 1 đồng thuế.
Thanh Xuân
Tuổi Trẻ
|
