|
Mong manh cầu ngoại
Trái với xu hướng mua ròng năm 2010, thời gian gần đây, nhà đầu tư nước ngoài đã chuyển sang bán ròng. Đây là bước nghỉ tạm thời hay đã có tính toán khác trong chiến lược đầu tư?
Ngày 24.2 đánh dấu phiên thứ 3 liên tiếp trong tuần nhà đầu tư nước ngoài bán ròng trên thị trường chứng khoán. Như vậy, tính từ ngày 10-24.2, khối ngoại đã bán ròng 8/11 phiên. Động thái này gây không ít bất ngờ cho giới đầu tư, nhất là khi so sánh với xu hướng mua ròng chủ đạo của đối tượng này trong suốt năm 2010.
Năm 2010, khối ngoại đã mua ròng tổng cộng 214/250 phiên, với giá trị 15.370 tỉ đồng trên sàn TP.HCM. Riêng sàn Hà Nội, nhà đầu tư nước ngoài cũng duy trì sức mua trong 162/250 phiên với giá trị ước đạt 807 tỉ đồng. Bởi thế, dù không chiếm phần áp đảo trên thị trường, nhưng giao dịch của nhà đầu tư ngoại luôn được xem là nhân tố giữ lửa cho thị trường, giúp chỉ số VN-Index công phá thành công các ngưỡng cản 480 điểm, 500 điểm.
Do đó, trước sự thay đổi đột ngột của khối ngoại thời gian gần đây, giới đầu tư đang lo ngại liệu động thái chuyển sang bán ròng chỉ là bước nghỉ tạm thời hay đã có những tính toán khác trong chiến lược đầu tư.
Thế giới chuyển hướng
Theo quan sát của ông Marc Djandji, Giám đốc Bộ phận Nghiên cứu Công ty Chứng khoán Bản Việt, sự kém nhiệt tình của khối ngoại có thể xuất phát từ yếu tố tâm lý. Gần đây, EPFR Global, tổ chức theo dõi việc phân phối các dòng tiền và tài sản cho các tổ chức tài chính trên toàn cầu, đưa tin, chỉ trong 3 tuần (từ ngày 16.1-9.2) nhà đầu tư quốc tế đã rút hơn 13 tỉ USD khỏi các quỹ ở thị trường mới nổi. Số liệu của hãng tin Bloomberg cũng cho thấy, lượng vốn rút khỏi các thị trường mới nổi ngày một nhiều. Tính từ đầu năm 2011 đến ngày 8.2, lượng vốn rút khỏi thị trường cổ phiếu của Ấn Độ lên tới 1,29 tỉ USD, ở Thái Lan trên 1 tỉ USD, Indonesia 395,2 triệu USD.
Dòng tiền này đang có xu hướng quay trở lại các thị trường phát triển, đặc biệt là Mỹ và Nhật. Nguyên do là giá cổ phiếu của các thị trường này đang ở mức hấp dẫn, trong khi triển vọng kinh tế đã sáng sủa hơn. Chỉ trong tháng 1.2011, các quỹ đầu tư chứng khoán Mỹ đã hút thêm 20,6 tỉ USD vốn ròng. Thị trường Nhật cũng đón nhận lượng vốn ròng gần 8 tỉ USD từ các quỹ đầu tư quốc tế. Như vậy, với những diễn biến trên, dù Việt Nam không nằm trong tâm bão rút vốn thì tâm lý nhà đầu tư ngoại không thể không dao động.
Giới đầu tư quốc tế có lý do để rút vốn khỏi các thị trường mới nổi. Giá cả leo thang đang gây sức ép buộc nhà hoạch định chính sách các nước này phải thực hiện những bước đi quyết liệt nhằm đối phó với lạm phát. Các bước đi này có thể sẽ ảnh hưởng tới tăng trưởng kinh tế. Chính phủ Trung Quốc vừa thông báo, chỉ số giá tiêu dùng của nước này đã tăng lên 4,9% trong tháng 1.2011 từ mức 4,6% của tháng trước đó. Để ứng phó, Ngân hàng Trung ương Trung Quốc đã nâng lãi suất lần thứ 3 chỉ trong vòng 4 tháng. Vì thế, giới phân tích dự đoán, tốc độ tăng trưởng kinh tế của Trung Quốc năm 2011 sẽ không vượt quá 8% so với 10,3% của năm 2010.
Quỹ đầu tư chứng khoán thua lỗ
Nhìn lại Việt Nam, bất ổn kinh tế vĩ mô cũng đang là nguyên nhân chủ yếu khiến dòng tiền trên thị trường chứng khoán trở nên bấp bênh. Mặc dù vốn nước ngoài vào thị trường chứng khoán Việt Nam năm 2010 ước đạt 920 triệu USD, nhưng trước những rủi ro kinh tế, khó dám chắc dòng vốn này sẽ ở lại.
Trong báo cáo đầu năm nay, Quỹ Đầu tư Thái Dương nhận định, Việt Nam đang rơi vào tình trạng không mong muốn với tỉ lệ lạm phát cao nhất trong khu vực Đông Á - Thái Bình Dương (lạm phát năm 2010 của Việt Nam là 11,75% so với mức trung bình 6,78% của khu vực).
Việt Nam cũng đang đối mặt với sức ép về tiền tệ, dự trữ ngoại hối sụt giảm, thâm hụt thương mại cao, chênh lệch lãi suất hơn hẳn so với các nền kinh tế tăng trưởng nhanh khác ở châu Á. Đặc biệt, Việt Nam được xem là một ngoại lệ khi có đồng tiền giảm trong khi xu hướng đồng tiền của các thị trường mới nổi là tăng. Tiền đồng đã giảm giá 9-10% so với USD và giảm 15-25% so với các đồng tiền khác trong khu vực ASEAN (Hiệp hội Các quốc gia Đông Nam Á). Tuy nhiên, quan ngại lớn nhất của giới đầu tư vẫn là Việt Nam có hệ số ICOR (đầu tư vốn trên đơn vị sản lượng) quá cao. Với tốc độ tăng trưởng kinh tế chỉ ở 6-7% trong khi đầu tư chiếm đến 42% tổng sản phẩm quốc nội, Việt Nam đang có hệ số ICOR gần 7 trong khi Trung Quốc và Ấn Độ chỉ ở mức 4-5.
Thị trường chứng khoán Việt Nam kém hấp dẫn trong mắt nhà đầu tư quốc tế có lẽ không chỉ vì nguyên nhân vĩ mô. Theo thống kê của Công ty Cổ phần Quản lý Quỹ Việt Nam (Vietfund - VFM), năm 2010, giá trị tài sản ròng (NAV) của hầu hết các quỹ nước ngoài đều giảm mạnh. NAV của Vietnam Lotus Fund giảm 16,7%, PXP Vietnam Opportunities Fund giảm 17,5%, Vietnam Equity Holding 18,7%, Vietnam Emerging Market Fund 22,7%. Riêng 3 quỹ do VFM quản lý gồm VF1, VF4, VFA cũng có mức lỗ bình quân trên 11,6%.
Vì thế, bên cạnh các yếu tố kinh tế trong nước và thế giới, ông Hoàng Xuân Chính, Quản lý Đầu tư Công ty Dynasty Investment, cho rằng, sự thua lỗ của các quỹ cũng là một lý do khiến nhà đầu tư nước ngoài e ngại.
Năm qua, hầu như không quỹ đầu tư chứng khoán nào huy động được vốn mới. Sắp tới, nhiều quỹ như SAM, VinaCapital đều có kế hoạch gọi vốn. Nhưng với diễn biến hiện tại, việc huy động vốn có thể sẽ gặp khó khăn.
Rõ ràng, diễn biến thị trường chứng khoán không thuận lợi từ năm 2010 đến nay đang đặt các quỹ cũng như giới đầu tư vào những tình thế đầy thử thách. Trong khi đó, so sánh với các thị trường chứng khoán khác, sức hấp dẫn của thị trường Việt Nam có phần suy giảm. Tính thêm yếu tố lạm phát 11,75% thì P/E (giá/thu nhập mỗi cổ phiếu) điều chỉnh của Việt Nam cuối năm 2010 vào khoảng 12,5 lần, vượt trên mức trung bình cho một thị trường mới nổi (dưới 10 lần).
Ngọc Thủy
Nhịp cầu đầu tư
|
