Mua tạm trữ 1 triệu tấn gạo
Giá mua sẽ không dưới 5.000 đồng/kg lúa khô, đảm bảo cho người trồng lúa lãi trên 30%.
Đó là thông tin được đưa ra tại cuộc họp đầu năm giữa lãnh đạo Hiệp hội Lương thực VN (VFA) với doanh nghiệp (DN) xuất khẩu gạo diễn ra tại TP.HCM ngày 10-2.
Xuất khẩu gạo trong năm 2011 có được thuận lợi hay không còn phụ thuộc vào cách điều hành xuất khẩu. Ảnh: Q.TRUNG
Kéo giá xuất khẩu lên thay vì xin hỗ trợ lãi suất
Chủ tịch VFA Trương Thanh Phong cho biết số lượng mua tạm trữ đợt này là 1 triệu tấn, nhằm giữ ổn định giá lúa gạo trong nước tại vụ đông xuân năm nay. Thời gian mua kéo dài trong 45 ngày bắt đầu từ ngày 1-3 và kết thúc vào 15-4. Để mở rộng địa bàn mua và mua nhanh, trong đợt này sẽ có khoảng 60 DN (tối đa là 65 DN) tham gia mua tạm trữ. Việc mua tạm trữ theo giá thị trường. Ý kiến nhiều DN đưa ra là giá mua sẽ không dưới 5.000 đồng/kg lúa khô nhằm đảm bảo cho người trồng lúa có lãi trên 30% theo chủ trương của Chính phủ.
Một số ý kiến cho hay hiện nay chi phí đầu vào, lãi suất ngân hàng tăng cao khiến DN cũng gặp nhiều khó khăn. Vì vậy nên chăng trong đợt mua tạm trữ này đề xuất Chính phủ hỗ trợ lãi suất cho DN mua tạm trữ. Về ý kiến này, chủ tịch VFA khẳng định sẽ không có chuyện xin hỗ trợ lãi suất. Lý do, thời gian tạm trữ tối đa không dài, chỉ khoảng ba tháng. Hơn nữa song song với mua tạm trữ, DN còn đẩy mạnh xuất khẩu khi thị trường tương đối sáng sủa. Ngoài ra, khác với mọi năm, năm nay lượng tồn kho của DN không còn nhiều. Thậm chí hiện nhiều DN đang trống kho vì trước đó đẩy mạnh nâng cấp, mở rộng kho bãi.
Thậm chí ông Phạm Thái Bình, Giám đốc Công ty TNHH Trung An (Cần Thơ), còn đề xuất: mua tạm trữ 1,5 triệu tấn gạo. Theo ông Bình, DN không nên xin hỗ trợ lãi suất mà thay vào đó tìm cách kéo giá xuất khẩu lên cao để bù vào.
Ẩn số từ Philippines
Có một khó khăn là đến thời điểm này Philippines - nước nhập khẩu gạo lớn nhất thế giới vẫn chưa có động thái nào về chuyện ký hợp đồng với VN trong năm 2011 kể từ khi chính quyền mới lên nắm quyền. Philippines cũng là nước nhập khẩu gạo lớn nhất của VN khi mỗi năm nhập khẩu 1,5-2 triệu tấn gạo, chủ yếu thông qua thỏa thuận của chính phủ hai nước.
Philippines dùng dằng ký hợp đồng là điều được dự báo trước nhưng theo nhận định của VFA, việc nước này chậm ký kết hợp đồng đã phần nào ảnh hưởng tới giá gạo xuất khẩu và giá thu mua trong vụ đông xuân. Từ đó cũng ảnh hưởng tới mục tiêu xuất khẩu gạo của VN trong năm 2011.
Ông Phạm Thái Bình, Giám đốc Công ty TNHH Trung An (Cần Thơ), tiết lộ thông qua một số thương nhân Philippines, ông được biết là cách đây vài ngày nước này mua 50.000-70.000 tấn gạo từ Campuchia. Từ đó, ông Bình khẳng định trong năm nay Philippines sẽ chưa vội ký hợp đồng tập trung với VN, mà sẽ cho thương nhân mua trước để làm áp lực với DN nước ta.
Liên quan đến vấn đề này, Chủ tịch Trương Thanh Phong vẫn giữ lập trường ông đã phát biểu trước đây là Philippines sẽ phải nhập ít nhất 1,5 triệu tấn gạo của VN. Điều quan trọng là lúc này nội bộ DN VN phải có sự đồng thuận để có sự ứng biến kịp thời với thị trường này. Khi chưa ký được hợp đồng tập trung với Philippines, VFA sẽ có một số biện pháp cứng rắn, trong đó tập trung vào việc tránh DN bán phá giá.
Ông Lê Minh Trượng, Giám đốc Công ty Lương thực Sông Hậu, đề ra giải pháp nếu Philippines cử thương nhân đàm phán thì phía VN nên cử đại diện các tổng công ty lương thực để thương lượng. “Ta phải có đại diện đủ mạnh và có tiềm lực để đàm phán với các thương nhân Philippines” - ông Trượng nhấn mạnh.
Giá lương thực tiếp tục tăng
Tuy gặp khó khăn ở thị trường Philippines nhưng tựu chung lại xuất khẩu gạo năm 2011 vẫn có chiều hướng thuận lợi. Điều này thể hiện thời gian qua một số nước như Trung Quốc, Úc… gặp hạn hán, lũ lụt và sẽ phải nhập khẩu một lượng lương thực lớn. Ngoài ra, việc giá lúa mì, bắp… tăng cao khiến nhiều nước sẽ phải tìm lương thực thay thế là lúa gạo.
Chủ tịch VFA Trương Thanh Phong thông báo bù cho thị trường Philippines thì năm nay DN đã ký hợp đồng với hai thị trường tiềm năng là Bangladesh và Indonesia. Điều này đã dẫn tới xuất khẩu gạo trong tháng 1-2011 cao nhất từ trước tới nay, đạt 485.000 tấn, vượt 36% so với cùng kỳ năm trước. Giá trị xuất khẩu cũng tăng cao khi giá bình quân đạt 503 USD/tấn. “Giá nông sản tăng cao sẽ khiến giá xuất khẩu gạo tăng mạnh. Tôi cam đoan giá gạo năm nay sẽ tăng chứ không có giảm” - ông Phong khẳng định.
Ông Cao Minh Lãm, Chủ tịch HĐQT Công ty Xuất nhập khẩu An Giang, khuyến cáo DN không nên quá lo lắng để rồi bán giá thấp như thời gian qua. Lúc này DN nên đẩy mạnh thu mua và chủ động thông tin cho người trồng lúa biết để giải tỏa vấn đề áp lực bán ra.
Xử nghiêm DN bán phá giá
Cuộc họp thống nhất giảm giá sàn xuất khẩu gạo 5% tấm từ 520 USD xuống còn 500 USD/tấn; gạo 25% ở mức 480 USD. Về giá điều hành linh hoạt, gạo 5% tấm từ 460 USD/tấn; gạo 15% tấm không được dưới 440 USD/tấn.
Chủ tịch VFA Trương Thanh Phong cho biết sẽ có biện pháp siết chặt và xử lý nghiêm DN bán phá giá. Thực tế, thời gian qua VFA nhận được thông tin một số DN chào bán với giá rất thấp, gây rối loạn thị trường.
Tìm thị trường mới thay thế
Khi giá lương thực ngày càng đắt đỏ thì chuyện các nước dần tiến tới tự túc lương thực là điều dự báo từ rất lâu rồi. Cho nên Cục Trồng trọt đã có một số định hướng phát triển sản xuất để đáp ứng được nhu cầu trong nước cũng như tạo cho xuất khẩu hiệu quả cao nhất. DN nên thay đổi phương hướng kinh doanh cũng như nhanh chóng tìm kiếm thêm thị trường mới.
Ông NGUYỄN TRÍ NGỌC, Cục trưởng Cục Trồng trọt - Bộ NN&PTNT |
Trung Hiếu
PHÁP LUẬT
|