|
GĐ Trung tâm Nghiên cứu đầu tư nước ngoài Phan Hữu Thắng:
Cẩn trọng với FDI đăng ký và thực hiện
Năm 2010, Hà Lan là nước có vốn đầu tư nước ngoài lớn nhất vào VN với số dự án cấp mới là 7, vốn đăng ký cấp mới là 2.220,2 triệu USD, số lượt dự án tăng vốn là 4, vốn đăng ký tăng thêm là 6,7 triệu USD.
Như vậy, cả vốn đăng ký cấp mới và tăng thêm là 2.226,9 triệu USD. Đứng thứ hai trong danh sách là Hàn Quốc với tổng vốn đầu tư là 2.141,7 triệu USD; Mỹ 1.924,2 triệu USD, Nhật Bản 1.602,9 triệu USD. Ông Phan Hữu Thắng (ảnh) - nguyên Cục trưởng Cục Đầu tư nước ngoài, hiện là GĐ Trung tâm Nghiên cứu đầu tư nước ngoài (ĐH Kinh tế - ĐH Quốc gia Hà Nội) - cho biết:
- Đó là hiện tượng “sóng thần” trăm năm chỉ có 1 lần nhờ vào 2 dự án lớn là Nhà máy nhiệt điện Mông Dương II tại Quảng Ninh và dự án xây dựng chuỗi siêu thị Promenade tại Bình Dương và một số tỉnh phía nam.
Dự án Nhà máy điện Mông Dương II là quá trình đàm phán của chúng ta trong suốt nhiều năm qua và 2010 là năm kết thúc. Trong đó, phần vốn của các nhà đầu tư (NĐT) của tổ chức ASE đăng ký ở Hà Lan chiếm tới 90% trong tổng số 2,1 tỉ USD cho dự án (và Tập đoàn Công nghiệp Than - Khoáng sản VN góp 10%); vì vậy, đã đưa vốn đăng ký của Hà Lan tăng lên. Đó chỉ là hiện tượng. Còn đầu tư giữa Hà Lan và VN thì vẫn còn những khoảng cách nhất định. Tổng kết lại là từ 1988 tới nay, các NĐT chính, chiếm tỉ trọng lớn cho VN vẫn là các nước Đông Á như Nhật Bản, Hàn Quốc, lãnh thổ Đài Loan...
Trong năm qua, vốn FDI thực hiện và đăng ký có khoảng cách khá lớn. Điều này là do vốn đăng ký nhiều hay do thực hiện thấp, thưa ông?
- Năm nay, cả vốn đăng ký và vốn thực hiện đều tăng. Trong đó, vốn đăng ký sẽ giúp chúng ta xác định xu hướng đầu tư vào từng ngành nghề trong từng giai đoạn mà các NĐT quan tâm tới thị trường VN; và giúp chúng ta có lượng vốn gối đầu cho các năm sau, cho nên những mặt tích cực đó cho thấy vốn đăng ký đó cũng rất quan trọng, song nó không phải là thành tích. Vấn đề là các địa phương phải đẩy thật nhanh vốn thực hiện để rút ngắn khoảng cách giữa vốn đăng ký và vốn thực hiện. Nếu chúng ta không cẩn thận thì 5 năm sau, khoảng cách vốn đăng ký và vốn thực hiện sẽ gấp đôi so với thời điểm hiện tại.
Hiện nay, con số làm tròn vốn FDI trong 10 tháng năm 2010 là khoảng 20 tỉ USD, thì chỉ khoảng 9 tỉ USD thực hiện và hơn 11 tỉ USD đăng ký. Nhưng khoảng 5 năm sau thì chúng ta sẽ có khoảng 145 tỉ USD vốn thực hiện và khoảng 320 tỉ USD vốn đăng ý. Vì vậy, chúng ta phải tập trung để tăng số vốn thực hiện trong 5 năm tới mà khởi đầu là năm 2011 này.
Phòng Thương mại Châu Âu cho rằng, cản trở lớn nhất cho FDI vào VN vẫn là thủ tục hành chính - căn bệnh kinh niên?
- Đánh giá này đáng để chúng ta suy nghĩ để có những giải pháp thiết thực hơn. Vì nếu lướt qua các dự án được cấp phép thì nhiều dự án tốn 2 - 3 năm. Như điện Mông Dương II, từ khảo sát tới đánh giá dự án, tới tiền khả thi và dự án khả thi cũng mất ít nhất 5 năm và tới năm 2010 mới xong. Trong đó, một phần là do thủ tục hành chính của chúng ta chứ chưa nói tới các nguyên nhân khác. Ở nhiều dự án khác, thủ tục thực hiện còn khá nặng nề dẫn tới dự án bị chậm tiến độ triển khai. Chính vì thế, Chính phủ đã chỉ đạo việc tập trung cải cách thủ tục hành chính để đơn giản hóa thủ tục trong thời gian tới.
Về môi trường kinh doanh VN năm qua, đánh giá của ông như thế nào?
- Vừa rồi Bộ KHĐT và phía đối tác Nhật Bản đã có tổng kết giai đoạn III sáng kiến chung VN - Nhật Bản, nhằm nâng cao tính cạnh tranh và môi trường đầu tư của VN, các NĐT Nhật Bản đánh giá cao và cam kết tiếp tục thực hiện giai đoạn IV của sáng kiến. Theo cảm nhận của tôi, năm 2010 chúng ta cũng phải đối mặt với các thách thức và khó khăn như 2009, nhưng môi trường đầu tư và kinh doanh đối với NĐT nước ngoài cũng vẫn ổn định dù còn có các rào cản như thủ tục hành chính và các vấn đề khác. Và FDI năm 2010 của VN có thể được miêu tả là “lá còn xanh”, tức là vẫn ở mức chấp nhận được. Còn “lá” tiếp tục xanh hơn hay vàng đi phụ thuộc vào nhiều yếu tố.
- Xin cảm ơn ông!
Lưu Thuỷ
lao động
|
