Tái hiện nỗi lo lạm phát
Mặc dù kinh tế 6 tháng đầu năm đã có những dấu hiệu đáng mừng nhưng nhiều chuyên gia kinh tế vẫn cho rằng, cần thận trọng khi đánh giá để tránh chủ quan, nhất là khi lạm phát đang có dấu hiệu xuất hiện trở lại.
Le lói tia sáng sản xuất công nghiệp
Chuyên gia kinh tế cao cấp Phạm Chi Lan - khi nhận định về khó khăn của kinh tế 6 tháng qua và triển vọng tới cuối năm - đã cho rằng, cần chú ý tới hai lĩnh vực xuất khẩu và công nghiệp.
Theo số liệu công bố của Bộ Kế hoạch - Đầu tư, kim ngạch nhập khẩu 6 tháng đầu năm khoảng 29,7 tỉ USD (riêng tháng 6 khoảng 5,9 tỉ USD, tăng 4,1% so với tháng 5). Trong khi đó, kim ngạch xuất khẩu 6 tháng chỉ khoảng 27,6 tỉ USD. Như vậy, tháng 6 là tháng thứ ba liên tiếp VN nhập siêu với tỉ lệ ngày càng tăng. Tính chung 6 tháng đầu năm nay, mức nhập siêu đạt con số 2,1 tỉ USD (tháng 6 là gần 1 tỉ USD), chiếm 7,6% kim ngạch xuất khẩu.
Đối với sản xuất công nghiệp, chuyên gia Fiachra Mac Cana - CTCK HSC, có mức dự báo tương đối lạc quan khi cho rằng, tới cuối năm, giá trị sản xuất công nghiệp có thể đạt mức tăng trưởng 10% (trong khi dự báo của Tổng cục Thống kê là 6,5%). Ông cho rằng, sản xuất công nghiệp tháng 6 tiếp tục "phục hồi thận trọng".
Thống kê của ông Mac Cana cho thấy, giá trị sản xuất công nghiệp mặc dù "âm" trong quý I nhưng đã có sự phục hồi trong quý II với tốc độ tăng trưởng là 11,2%.
"Một tín hiệu rõ ràng cho thấy thời kỳ xấu nhất đã qua đi", ông Mac Cana nhận định. Tính chung 6 tháng đầu năm, giá trị sản xuất công nghiệp đạt 324,2 tỉ đồng, tăng 2,8%. Trong đó, tháng 6 đạt 58,3 tỉ đồng, tăng 2,7% so với tháng trước. Nếu xét theo khu vực, giá trị sản xuất của khu vực kinh tế nhà nước đạt 14,7 tỉ đồng trong tháng 6. Tuy nhiên, con số này tại khu vực kinh tế tư nhân lại có biểu hiện yếu đi khi suy giảm tới 2,5% (đạt 20 tỉ đồng).
6 tháng cuối năm: Khó dự đoán
Mặc dù đã có những con số cụ thể cho thấy có những diễn biến của kinh tế theo chiều hướng tích cực, nhưng ông Võ Trí Thành - Viện phó Viện Nghiên cứu quản lý kinh tế Trung ương, trong một hội thảo tại VCCI về triển vọng kinh tế 6 tháng cuối năm và 2010 vẫn cho rằng, kinh tế những tháng cuối năm rất khó dự báo.
TS Thành cho hay, ngay cả báo cáo của hai định chế tài chính lớn là Quỹ Tiền tệ quốc tế (IMF) và NH Thế giới (WB) cũng đưa ra những dự báo không thống nhất về sự phục hồi của nền kinh tế.
Bên cạnh đó, nguy cơ tái lạm phát, sự lành mạnh của hệ thống tài chính NH, áp lực trên thị trường ngoại hối... vẫn còn khá cao trong khi VN lại phải đảm bảo sản xuất kinh doanh và duy trì mục tiêu tăng trưởng.
"Nếu thực hiện gói kích cầu quá mạnh, nới lỏng quá mức thì lạm phát sẽ quay trở lại, nợ xấu NH và áp lực tỉ giá sẽ rất lớn, song nếu chúng ta thắt chặt vội vàng, kinh tế chưa kịp đi lên lại rơi sâu hơn vào khó khăn" - TS Võ Trí Thành nói.
Theo TS Nguyễn Đại Lai (NHNN), mặc dù "thời kỳ lạnh lẽo" đã qua đi, nhưng các hiệu ứng lan tỏa cả tích cực và tiêu cực cơ bản vẫn còn nguyên phía trước, vì hiệu quả đích thực của các gói giải cứu kinh tế chưa tới "mùa thu hoạch".
Theo TS Lai, đến trung tuần tháng 6, lãi suất huy động VND một số NHTM CP đã gần như đồng loạt điều chỉnh tăng dần đều đối với các kỳ hạn từ 12 tháng trở lên với các mức tăng từ 0,2-0,7%/năm. Điều này cho thấy, sức hấp thụ vốn của nền kinh tế đã bắt đầu xuất hiện. Tuy nhiên, vì sao vốn trung và dài hạn lại thiếu?
Ông Lai cho rằng, điều này là do cầu về nguồn vốn trung, dài hạn lớn hơn cung do nguồn vốn tạm thời nhàn rỗi một cách dài hạn không nhiều vì nguồn tiền đang tìm kiếm lợi nhuận trong ngắn hạn. Ngoài ra, sức ép về lãi suất đang là kỳ vọng của các tổ chức tín dụng do các dấu hiệu của lạm phát đã và đang xuất hiện.
Theo dự báo của TS Lai, mức tăng trưởng cả năm 2009 nếu duy trì ở mức không thể vượt quá, và/hoặc không thể thấp quá so với mức 5,5% thì mới kìm được lạm phát, đồng thời mới có thể giữ được tỉ giá và lãi suất ở mức chủ động kiểm soát và mang tính ổn định.
"Bốn chỉ số: Lãi suất, cung tiền, tỉ giá và lạm phát phải được thường xuyên kiểm soát tốt thì các DN mới có môi trường tốt để phát triển sản xuất kinh doanh hiệu quả" - TS Lai khẳng định.
Theo báo cáo của Cục Đầu tư nước ngoài (Bộ Kế hoạch - Đầu tư), trong 6 tháng đầu năm, ước tính các dự án đầu tư trực tiếp nước ngoài đã giải ngân được 4 tỉ USD (bằng 81,6% so với cùng kỳ 2008 và bằng 50% mục tiêu giải ngân 8 tỉ USD trong năm 2009). Trong đó, vốn từ nước ngoài dự kiến 3,3 tỉ USD. Xuất khẩu của khu vực đầu tư nước ngoài 6 tháng dự kiến đạt 13,6 tỉ USD (3,3 tỉ USD là từ dầu thô). Nhập khẩu của khu vực này dự kiến đạt 10,5 tỉ USD, chiếm 35% tổng nhập khẩu cả nước.
Lưu Thủy
Lao động
|