|
Nhân dân tệ sẽ “soán ngôi” đôla Mỹ?
Trong bài viết “The Almighty Renminbi?” (Đồng nhân dân tệ toàn năng?) trên New York Times, nhà nobel kinh tế Nouriel Roubini, từng dự đoán về cuộc khủng hoảng của nước Mỹ từ năm 2006, cảnh báo: việc xuất hiện đồng tiền thách thức vị trí của USD - đồng tiền dự trữ chính - có thể diễn ra sớm hơn so với những gì mọi người nghĩ và điều này rất có thể đến từ đồng Nhân dân tệ của Trung Quốc.
Thông thường, các đế chế nắm giữ đồng tiền dự trữ toàn cầu cũng đồng thời là chủ nợ và con nợ. Đế chế Anh suy vong - đồng bảng mất vị thế là đồng tiền dự trữ chính trên toàn cầu - khi nước Anh đã đồng thời trở thành chủ nợ và con nợ lớn nhất trong Chiến tranh thế giới thứ II. “Nước Mỹ cũng đang trong vị thế tương tự. Mỹ đang vận hành với ngân sách và thâm hụt thương mại khổng lồ, dựa vào lòng tốt của những nhà tín dụng nước ngoài, những người ngày càng cảm thấy bất an về việc dự trữ thêm đồng USD”. Theo ông Roubini, sự sụp đổ vị thế của đồng USD chỉ còn là vấn đề thời gian.
Dù dự đoán vậy, ông Roubini cho rằng đồng nhân dân tệ còn xa mới sẵn sàng đảm nhận vai trò đồng tiền dự trữ toàn cầu. Trung Quốc trước hết sẽ phải nới lỏng quy định về việc vào/ra của đồng tiền, đảm bảo đồng nhân dân tệ có khả năng chuyển đổi hoàn toàn cho các giao dịch cộng với tiếp tục thúc đẩy cải cách tài chính trong nước và tăng tính thanh khoản cho thị trường trái phiếu. Trung Quốc hiện đã thể hiện sức mạnh của mình bằng việc lập các quỹ trao đổi tiền tệ với một số nước (như Argentina, Belarus và Indonesia) và cho phép một số thể chế tài chính ở Hong Kong phát hành trái phiếu bằng đồng nhân dân tệ - một bước tiến dần tới việc tạo thị trường nội địa và quốc tế cho đồng nhân dân tệ.
Trung Quốc hiện là nước cho vay với khoản tiền thặng dư lớn, thâm hụt ngân sách nhỏ, tỉ lệ nợ công trên GDP thấp hơn nhiều so với Mỹ và vẫn duy trì được tăng trưởng mạnh.
Gần đây Trung Quốc đang tiến dần từng bước thách thức vị thế tuyệt đối của đồng USD. Bắc Kinh đã kêu gọi hình thức dự trữ quốc tế mới theo hình thức quyền rút đặc biệt SDR của IMF (từ một rổ các đồng tiền gồm USD, euro, bảng Anh và yen Nhật). Với cách này, đồng nhân dân tệ của Trung Quốc có thể sớm nằm trong rổ các đồng ngoại tệ giao dịch chính cho các thanh toán song phương.
Các nhà kinh tế khác cũng thống nhất cho rằng những biến chuyển mới sẽ không sớm diễn ra. Họ chỉ ra rằng một đồng tiền dự trữ có mức độ gắn kết rất sâu với hệ thống tài chính toàn cầu và thường cần thời gian rất dài để thay đổi.
Thực tế đồng USD chỉ chính thức thay thế đồng bảng Anh kể từ sau Chiến tranh thế giới thứ II dù nền kinh tế Mỹ đã vượt nền kinh tế Anh từ những năm 1870 (độ trễ gần 70 năm). Giáo sư Krugman của Trường Princeton trong buổi nói chuyện tại TP.HCM ngày 21-5 cũng cho rằng sẽ cần độ trễ khoảng 30-40 năm trước khi đồng nhân dân tệ muốn thay thế được đồng USD, sau khi Trung Quốc vượt Mỹ về quy mô kinh tế - điều dự kiến xảy ra trong vòng 30 năm nữa.
Đồng thời, đồng nhân dân tệ vẫn chưa thể tự do chuyển đổi sang các loại ngoại tệ khác. Và dù nếu Chính phủ Trung Quốc có khiến đồng nhân dân tệ chuyển đổi dễ hơn thì điều đó cũng không đơn giản sẽ khiến các nước ồ ạt chuyển sang dự trữ bằng đồng nhân dân tệ.
Ngoài ra, như tờ Financial Times phân tích hôm 24-5, Trung Quốc đang rơi vào chiếc bẫy đồng USD khổng lồ và hiện vẫn tiếp tục mua số trái phiếu khổng lồ từ Mỹ. Tính đến tháng 3, tổng số trái phiếu Trung Quốc đang nắm ở Mỹ khoảng 768 tỉ USD và ước tính có đến 70% trong tổng số 2.000 tỉ USD dự trữ ngoại tệ của Trung Quốc là bằng đồng USD. Vì quy mô này Trung Quốc “sẽ làm sụp đổ chính kho dự trữ ngoại tệ của mình” nếu bán quá nhiều đồng USD.
Tuổi trẻ
|
