Lãi suất cơ bản: Đã đến lúc tăng lên?
Tín dụng tiêu dùng đang có chiều hướng tăng trưởng khi ngân hàng ngày một rộng cửa hơn. Theo đó, nguy cơ lạm phát có thể xảy ra.
Trước xu hướng điều chỉnh tăng lãi suất đầu vào của các ngân hàng gần đây, nhiều người liên tưởng đến cuộc đua lãi suất năm trước, cho dù ở mức độ nhẹ hơn. Trong khi đó, tốc độ tăng trưởng tín dụng cho thấy những dấu hiệu tích cực khi dư nợ cho vay trong tháng 4/2009 của hệ thống ngân hàng cao hơn vốn huy động. Có ý kiến cho rằng, Ngân hàng Nhà nước có thể sẽ tăng lãi suất cơ bản. Đặc biệt là khi nguồn vốn đẩy ra nền kinh tế ngày một nhiều hơn và ngân hàng rộng cửa trong phát triển tín dụng, nguy cơ lạm phát là điều khó tránh khỏi. Lúc này, diễn biến lãi suất phải theo xu hướng lên thì ngân hàng mới có thể thu hút tiền nhàn rỗi.
Theo GS.TS Trần Ngọc Thơ, Trưởng khoa Tài chính doanh nghiệp, Trường đại học Kinh tế TP. HCM, chưa thể nói khủng hoảng đi qua hay đã có điểm dừng, song cũng có thể thấy được ánh sáng cuối đường hầm. Tuy nhiên, mỗi quốc gia có một đặc thù riêng, với diễn biến của thị trường Việt Nam, có thể nói đã phần nào vượt qua khó khăn. Các ngân hàng lớn đã ổn định trở lại, nhưng với ngân hàng quy mô vừa và nhỏ thì vẫn phải đối mặt với không ít khó khăn. Do đó, cần thận trọng trong việc điều hành hoạt động và quản lý chặt rủi ro.
Ông Thơ nhận định, lãi suất cơ bản có thể tăng trở lại. Vì bóng dáng lạm phát toàn cầu và Việt Nam đang lộ rõ trong bối cảnh đẩy mạnh vốn ra thị trường để thực hiện mục tiêu kích cầu. Báo cáo của các ngân hàng thương mại tính đến ngày 7/5 cho thấy, dư nợ cho vay hỗ trợ lãi suất đạt trên 271.943 tỷ đồng, trong đó dư nợ cho vay của nhóm ngân hàng thương mại nhà nước, Quỹ Tín dụng nhân dân Trung ương hơn 198.814 tỷ đồng; nhóm ngân hàng thương mại cổ phần 60.281 tỷ đồng; nhóm ngân hàng liên doanh, chi nhánh ngân hàng nước ngoài và ngân hàng 100% vốn nước ngoài hơn 11.839 tỷ đồng; công ty tài chính gần 1.008 tỷ đồng.
Ông Nguyễn Đức Tài, Giám đốc Sở giao dịch tại TP. HCM của DongA Bank cho rằng, hiện các ngân hàng đang xem xét tăng dần lãi suất tiền gửi để phù hợp với cung - cầu vốn của thị trường. Song, theo ông Tài, với diễn biến của nền kinh tế hiện nay, các ngân hàng không thể chỉ dựa vào lãi suất cho vay, mà còn phải phát triển dịch vụ trong quá trình triển khai tín dụng. Bởi lãi suất đầu ra giảm dần, lãi đầu vào đang có xu hướng tăng lên, nguồn lợi thu về từ tín dụng sẽ bị hạn chế.
Mặt khác, ông Tài cho rằng, trong bối cảnh hiện nay, không phải doanh nghiệp nào cũng quay trở lại mượn vốn ngân hàng để mở rộng sản xuất - kinh doanh, mà phần lớn vẫn thận trọng. Tại DongA Bank, mặc dù dư nợ tín dụng đến cuối tháng 4/2009 tăng xấp xỉ 30% so với đầu năm, nhưng so với tín dụng doanh nghiệp thì hiện sản phẩm "cho vay 24 phút" dành cho khách hàng cá nhân đang giữ thế chủ đạo trong hoạt động tín dụng của Ngân hàng.
Điều này cho thấy, tín dụng tiêu dùng đang có chiều hướng tăng trưởng khi ngân hàng ngày một rộng cửa hơn. Theo đó, nguy cơ lạm phát có thể xảy ra. Thực tế, chỉ số giá tiêu dùng (CPI) tháng 4/2009 tăng 0,35% so với tháng trước, sau khi âm 0,17%. Tuy nhiên, ông Tài nhận định, lãi suất cơ bản sẽ tiếp tục ổn định trong những tháng tới, cho dù lãi suất tiền gửi ngân hàng có tăng.
Về vấn đề hỗ trợ lãi suất, ông Thơ cho rằng, các gói vốn hỗ trợ lãi suất đưa ra chỉ mới kích được cung, chứ chưa thực sự kích được cầu, vốn chủ yếu chảy vào doanh nghiệp. Trong khi đó, suy thoái kinh tế thế giới có sự tác động trực tiếp đến doanh nghiệp, đặc biệt là doanh nghiệp sản xuất hàng xuất khẩu, hệ quả là lượng hàng tồn kho lớn, sản xuất cầm chừng. Đáng ra, số tiền này phải chảy vào túi người dân mới có thể kích cầu thị trường. Chẳng hạn như ở Đức hiện có chủ trương đập xe hơi cũ để mua mới. Ở Việt Nam cũng đã có chính sách hỗ trợ vốn, lãi suất cho bà con nông dân mua máy móc, thiết bị…
Tuy nhiên, theo ông Thơ, cơ chế kiểm soát của Việt Nam còn hạn chế nên khó có thể biết được một cách chính xác nguồn vốn hỗ trợ lãi suất, kích cầu chảy đúng mục đích. Do đó, trước mắt cần có những chính sách hỗ trợ cho người nghèo như xây dựng nhà ở cho người có thu nhập thấp, công nhân…
Vân Linh
Đầu tư chứng khoán
|
