|
DN và người tiêu dùng cần sự ổn định
"Từ giờ đến cuối năm chỉ mong đừng thay đổi về chính sách thuế là may lắm rồi". Đó là nhận định của một DN lớn chuyên về nhập khẩu và kinh doanh xe ôtô nguyên chiếc và cũng là nhận định chung của hầu hết các nhà sản xuất, lắp ráp và nhập khẩu kinh doanh ôtô tại VN.
Từ chuyện xe 6 - 9 chỗ
Chuyện này liên quan đến việc thay đổi chính sách thuế TTĐB. Ảnh hưởng của nó ư ? Quá dễ để nhận ra khi số lượng xe ở phân khúc này tiêu thụ tới hơn 4.000 xe của Hiệp hội các nhà sản xuát ôtô VN (Vama) trong tháng 3, sụt xuống còn 720 chiếc trong tháng 4/2009 - một mức sụt giảm chưa từng có, kỷ lục của thị trường ôtô VN. Chi tiết hơn, tất cả những mẫu xe đang được thị trường ưa chuộng, phù hợp với nhu cầu của người tiêu dùng nhu Innova, Fortuner của Toyota, Everest của Ford... đều ở mức tiêu thụ thấp khủng khiếp, hay nói một cách khác là không thể thấp hơn được nữa.
Thực tế, việc tăng mức thuế này đã được tính toán, cân nhắc và quyết định từ trước, nhưng ít DN nào lại nghĩ đến tình cảnh sụt giảm như vậy. Họ vẫn thức sự bất ngờ, bất ngờ với những gì đã được báo trước. Điều đáng quan tâm hơn là phân khúc này đang là thế mạnh của phần lớn các liên doanh lớn sản xuất, lắp ráp trong nước như Toyota VN, Ford VN. Hầu hết các DN trên đều chú trọng đầu tư vào phân khúc xe 6 - 9 chỗ và cũng chính nhờ điều đó mà tỷ lệ nội địa hoá, thậm chí là cả những chi tiết của những mẫu xe thuộc phân khúc này đều cao hơn hẳn so với những mẫu xe 4-5 chỗ ngồi như Innova của Toyota lên tới 37% và đang dự tính sẽ cao hơn trong một hai năm tới. Tại sao lại phải điều chỉnh thuế thì có lẽ không cần phải bàn lại vì đã được QH quyết định thông qua. Nhưng một vấn đề khác đặt ra là việc điều chỉnh mức thuế đó liệu có giúp các DN ôtô cũng như ngành CN này phát triển hay không chưa thể khẳng định được. Chỉ biết, trong bối cảnh sụt giảm số lượng bán ra một các "tàn khốc" như vậy chắc chắn các DN ôtô sẽ gặp rất nhiều khó khăn.
Đến chuyện chung
Là chuyện ổn định về chính sách. Trong hầu hết các ý kiến hay kiến nghị của các liên doanh lẫn các DN trong nước chuyên về ôtô về một vấn đề gì đó, điều đầu tiên họ vẫn luôn nhắc đến là tính ổn định, nhất là ổn định về chính sách thuế. Tại sao họ nhấn mạnh đến vấn đề đó. Đơn giản vì các chính sách này thường thay đổi, mà mỗi lần thay đổi họ đều phải thay đổi kế hoạch và những kế hoạch đó đôi khi lại rất khó mang tính dài hơi. Lý do, họ lại sợ có sự thay đổi tiếp. Đó có thể xe như là một cái vòng luẩn quẩn, luẩn quẩn, không biết bao giờ mới hết.
VN đang chú trọng phát triển loại xe gì, dòng xe nào ? (Không nói đến các dòng xe thương mại) - Một chuyên gia đặt câu hỏi. Xe phổ thông ư ? Liệu phân khúc xe 6 - 9 chỗ có phải là xe phổ thông hay không ? Nếu phải thì việc điều chỉnh thuế TTĐB tăng lên đối với nó có phải gắn với việc chú trọng phát triển hay không ? Nếu không phải thì những dòng xe nào, phân khúc nào là xe phổ thông ?
Một chuyện chung khác cũng cần nói đến - như một DN phân tích là có cảm giác như việc điều chỉnh, thay đổi về chính sách thuế của mình trong một vài năm qua đều có lợi cho từng phân khúc xe một, từng đối tượng DN (Sản xuất, lắp ráp trong nước hoặc nhập khẩu), vào những thời điểm nhất định. Có lúc xe nhập khẩu được lợi khi mức thuế nhập khẩu xe nguyên chiếc từ 100 - 60%. Các DN nhập khẩu hồ hởi bao nhiêu thì các DN trong nước buồn bấy nhiêu. Chỉ được một thời gian ngắn, thuế nhập khẩu xe nguyên chiếc từ 60% lại vọt lên 90% như hiện tại và được xem là tạm cân bằng, nhưng lợi thế vẫn nghiêng về các DN trong nước.
Một vấn đề khác, mức thuế TTĐB từ trước đến nay có lợi cho xe 6 - 9 chỗ và các DN trong nước đua nhau tập trung vào phân khúc này. Đương nhiên, dòng xe 4 - 5 chỗ sẽ yếu thế hơn xét về nhu cầu và tính cạnh tranh. Thời điểm bây giờ, khi mức thuế TTĐB của dòng 6 - 9 chỗ tăng lên thì lợi thế lại nghiêng về xe 4 - 5 chỗ mà bằng chứng là trong tháng 4/2009 số lượng bán ra của nó tăng đột biến lên hơn 60% so với tháng 3. Đó là chưa tính đến các sự so sánh nhỏ hơn liên quan đến các dòng xe sang, xe nhỏ, dung tích lớn, bé... Việc điều chỉnh thuế dường như đều có lợi và không lợi cho đủ các dòng xe ở từng thời điểm. Điều đó lại có tác động cụ thể đối với từng DN (Vì mỗi DN lại thường chú trọng phát triển một hoặc vài dòng sản phẩm nhất định). Nói chung là không ổn định và DN cũng như người tiêu dùng cứ phải chạy vòng quanh. Nhiều người nhu cầu thì muốn mua xe này, tính toán, cân nhắc xong thì lại phải thay đổi kế hoạch. (Tính trung bình, mỗi lần điều chỉnh các mức thuế, lệ phí độ lên xuống của một xe trung bình cũng tới mấy chục triệu đồng). Ngành công nghiệp ôtô VN, nhất là xe du lịch bao nhiêu năm nay thì vẫn vậy, vẫn chỉ là lắp ráp. Đó là điều lý giải tại sao các DN lẫn người tiêu dùng VN cần những chính sách, nhất là thuế thật sự dài hơi, ít thay đổi đối với lĩnh vực ôtô. Câu nói "hi vọng từ nay đến cuối năm chỉ mong đừng có thay đổi về chính sách thuế là may lắm rồi" của DN nêu trên thật đáng để các nhà quản lý quan tâm.
Linh Anh
Diễn đàn Doanh nghiệp
|
