Ngành hàng không vẫn chưa qua cơn nguy khó
Mặc dù giá dầu đã hạ nhiệt xuống dưới 100 đô la Mỹ/thùng nhưng ngành hàng không toàn cầu vẫn sẽ gặp rất nhiều khó khăn trong thời gian tới, theo nhận xét của các doanh nghiệp và chuyên gia trong ngành.
Nguyên nhân chủ yếu là nhu cầu đi lại bằng đường hàng không giảm mạnh do cuộc khủng hoảng tài chính đang gây ảnh hưởng lớn đến nền kinh tế toàn cầu.
Thêm nhiều hãng hàng không phá sản
Các chuyên gia dự báo trong vòng 12-18 tháng tới sẽ là khoảng thời gian “cực kỳ khó khăn” cho các hãng hàng không, nhất là các hãng đang hoạt động tại châu Á - Thái Bình Dương. Một số hãng được dự báo sẽ không thể vượt qua được cơn bão tài chính đang lan rộng hiện nay.
Theo Hiệp hội các hãng hàng không châu Á Thái Bình Dương (AAPA), lượng khách đi lại bằng đường hàng không đang giảm mạnh vì nhiều người tại Mỹ và châu Âu đã gác lại kế hoạch đi du lịch của họ, và khủng hoảng tài chính hiện nay đang làm lung lay lòng tin của người tiêu dùng.
Tổng giám đốc của AAPA ông Andrew Herdman chỉ ra rằng: “Những thác thức lớn nhất hiện nay là nhu cầu giảm, nhất là từ nhóm khách thương gia và khách hạng nhất trên các chuyến bay, cùng với những lo ngại về viễn cảnh của nền kinh tế toàn cầu”.
Cùng quan điểm với ông Herdman, Giám đốc quốc tế phụ trách giao thông của ABN AMRO ông Justin Symonds chỉ ra thách thức lớn nhất của ngành hàng không hiện nay là cuộc khủng hoảng tài chính buộc các công ty và cá nhân đều phải “thắt lưng buộc bụng”.
"Do vậy, các hãng hàng không châu Á đang phải tiếp tục chuẩn bị đối mặt với một thời kỳ bất ổn", ông Herdman nói. Ông dự báo một số hãng hàng không sẽ không vượt qua được khủng hoảng hiện nay.
Theo số liệu của các hiệp hội hàng không quốc tế, cơn bão giá nhiên liệu đã khiến khoảng 35 hãng hàng không bị phá sản và có thể làm “gẫy cánh” thêm 35 hãng khác từ nay đến cuối năm.
Ông Mike Ambrose, Tổng giám đốc Cục Hàng không khu vực châu Âu (ERA), nói: “Hiện có khoảng 35 vụ phá sản trong năm nay, và sẽ có ít nhất cùng con số này trong mùa đông”.
Theo ông Ambrose, các hãng hàng không hiện thời còn gặp khó khăn hơn nhiều so với các thời kỳ sau sự kiện 11-9 tại Mỹ và sau đó là dịch SARS vì lúc đó các doanh nghiệp này chỉ phải đối mặt với một khó khăn là nhu cầu đi máy bay của hành khách sụt giảm. Còn hiện nay, các hãng đang phải gồng mình để chi trả hóa đơn nhiên liệu trong khi nguồn thu bị giảm do nhu cầu đi lại giảm.
Về phía ông Herdman của AAPA nói rằng hiệp hội vẫn rất lo lắng về triển vọng của ngành hàng không trong năm 2009 vì giá nhiên liệu đã giảm nhưng vẫn còn cao hơn khoảng 30% so với giá của năm 2007. Hơn nữa, hậu quả của khủng hoảng tài chính đang ảnh hưởng đến các ngành kinh tế khác như sản xuất, du lịch….
Tuy nhiên, AAPA cũng hy vọng rằng các hãng hàng không, nhất là các hãng thành viên vẫn cố vượt qua để hướng đến những mục tiêu phát triển dài hạn và khai thác các cơ hội phát triển trong tương lai.
Các hãng thành viên của AAPA bao gồm Air New Zealand, All Nippon Airways, Asiana Airlines, Cathay Pacific Airways, Singapore Airlines and Malaysia Airlines, China Airlines, Dragonair, EVA Air, Garuda Indonesia, Japan Airlines, Korean Air, Philippine Airlines, Qantas Airways, Royal Brunei Airlines, Thai Airways và cả Vietnam Airlines.
Trong khi giá nhiên liệu vẫn tăng
Nhiều chuyên gia và quan chức trong ngành hàng không dự báo giá dầu sẽ tăng trở lại, có thể lên đến 120 đô la Mỹ/thùng bất chấp kinh tế toàn cầu vẫn đang trong thời kỳ khó khăn.
Ông Idris Jala, Tổng giám đốc của Malaysia Airlines, dự báo giá dầu thế giới sẽ ở mức 80-120 đô la Mỹ/thùng trong vòng 12 tháng tới dựa vào việc giá dầu tăng trở lại và vượt 80 đô la Mỹ/thùng tuần này sau khi xuống đến 77,7 đô la Mỹ/thùng vào thứ Sáu tuần qua (10-10), là mức thấp nhất trong vòng 13 tháng qua.
Theo các chuyên gia, đầu cơ sẽ vẫn là nguyên nhân chính đẩy giá dầu tăng cao, đã có lúc vượt ngưỡng 147 đô la Mỹ/ thùng vào tháng 7-2008.
Ông Jala cho biết tình hình tài chính của Malaysia Airlines cũng chưa được ổn định mặc dù hãng hàng không quốc gia của Malaysia này hoạt động có lãi trong nửa đầu năm nay. Tình hình hiện nay cũng khiến hãng tạm hoãn kế hoạch mua hơn 50 máy bay thân rộng.
Vị tổng giám đốc này nói: “Nếu chúng tôi vẫn tiếp tục thực hiện kinh doanh như kế hoạch hiện nay thì khó mà trụ lại được trong lúc giá dầu đứng ở mức 100 đô la Mỹ/thùng”.
Nhiều chuyên gia cho rằng các hãng hàng không sẽ rất khó khăn nếu giá dầu dứng ở mức 100-120 đô la Mỹ/thùng. Với mức giá này, các hãng sẽ phải trả giá cho nhiên liệu bay cao hơn (vì xăng máy bay mắc hơn giá dầu) và chi phí nhiên liệu sẽ chiếm đến 50% chi phí của một chuyến bay.
Ông Vijay Poonosamy, Phó chủ tịch phụ trách quan hệ quốc tế của hãng hàng không Etihad Airways, cảnh báo rằng giá dầu sẽ vẫn theo đà tăng vì Tổ chức các nước xuất khẩu dầu (OPEC) có thể sẽ cắt giảm nguồn cung để đẩy giá dầu tăng trở lại. Do vậy, ông dự đoán rằng giá dầu trong bình sẽ là 100 đô la Mỹ/thùng và có thể sẽ đạt tới 125 đô la Mỹ/thùng.
Còn ông Symonds của ABN AMRO chia sẻ ý kiến của ông Jala khi cho rằng giá nhiên liệu tăng cao sẽ buộc ngành hàng không phải củng cố lại các hoạt động kinh doanh và giúp tạo ra các hãng hàng không mạnh hơn.
Đại diện cho các hãng hàng không tại châu Á, ông Herdman của AAPA lại hy vọng nhu cầu đi lại bằng đường hàng không sẽ phục hồi trong vòng từ 5-10 năm tới.
tbktsg
|