Vòng đàm phán thứ hai "Đối thoại kinh tế chiến lược Trung-Mỹ": Tìm kiếm giải pháp cho vấn đề đồng NDT
Vòng đàm phán thứ hai "Đối thoại kinh tế chiến lược Trung-Mỹ" diễn ra trong hai ngày 22 và 23/5 tại Oasinhtơn (Mỹ), trong bối cảnh mối lo ngại về tình trạng thâm hụt thương mại của Mỹ với Trung Quốc đang tiếp tục chiều hướng xấu đi, làm lu mờ các mối quan tâm khác trong quan hệ giữa hai nước.
Mặc dù "Đối thoại kinh tế chiến lược" nhằm mục tiêu thoả luận những mối quan tâm trung hạn và dài hạn của cả hai bên, song cuộc họp cấp cao nói trên, trong đó Phó thủ tướng Ngô Nghi là trưởng đoàn đàm phán Trung Quốc, lại tập trung vào tỷ giá của đồng nhân dân tệ -vấn đề mà các nhóm vận động Mỹ cho rằng nó đã được cố tình định giá quá thấp, khiến thâm hụt thương mại của Mỹ với Trung Quốc ngày một gia tăng.
Trong nỗ lực xoa dịu những lo ngại của Mỹ, Trung Quốc ngày 18/5 đã nới lỏng kiểm soát đồng NDT, đồng thời tăng lãi suất lần thứ hai chỉ trong vòng 2 tháng qua. Ngay trước thềm cuộc đối thoại một ngày, Bộ Tài chính Trung Quốc thông báo sẽ đánh thuế hoặc tăng thuế với nhiều mặt hàng thép xuất khẩu kể từ ngày 1/6/07 nhằm giảm bớt thặng dư thương mại đã lên tới mức kỷ lục 232,5 tỷ USD trong năm 2006. Bên cạnh đó, Trung Quốc đã công bố sẽ mua các sản phẩm công nghệ cao trị giá 4,3 tỷ USD từ các công ty Mỹ như Microsoft Corp., Oracle Corp. và Hewlett Packard Co. Trung Quốc cũng sẽ đầu tư 3 tỷ USD trong 1.200 tỷ USD dự trữ ngoại tệ của mình vào công ty cổ phiếu tư nhân Blackstone Group LP lớn thứ hai của Mỹ.
Với tư cách là đại diện đặc biệt của nguyên thủ hai nước, Phó Thủ tướng Trung Quốc Ngô Nghi và Bộ trưởng Tài chính Mỹ Henry Paulson cùng đồng chủ trì cuộc đối thoại.
Một nhóm 21 nhà lập pháp từ Ủy ban Tài chính Thượng viện Mỹ đã gửi đề nghị lên Phó Thủ tướng Trung Quốc Ngô Nghi, yêu cầu bà chuẩn bị đưa ra các cam kết có ý nghĩa tại cuộc họp này. Vấn đề quan tâm hàng đầu trong bản danh sách đề nghị này là việc tăng giá đồng NDT và linh hoạt hoá tỷ giá hối đoái.
Theo các chuyên gia phân tích, mặc dù Trung Quốc vừa nới lỏng biên độ dao động tỷ giá đồng NDT so với đồng USD, nhưng vẫn chưa đạt được tiêu chuẩn của giới thương gia Mỹ. Cả Trung Quốc và Mỹ sẽ tiến hành mặc cả với nhau ở mức độ lớn nhất có thể nhằm bảo đảm lợi ích kinh tế của mỗi nước.
Trong cuộc đối thoại cấp cao lần này, ngoài sự tham gia của Phó Thủ tướng Trung Quốc Ngô Nghi làm trưởng đoàn còn có Bộ trưởng thương mại Bạc Hy Lai và Chủ nhiệm Uỷ ban cải cách và phát triển quốc gia Mã Khải; phía Mỹ có Bộ trưởng tài chính Henry Paulson, Bộ trưởng thương mại Carlos Gutierrez và Đại diện thương mại Susan Schwab.
Việc ông Henry Paulson tham gia với tư cách trưởng đoàn, khiến Trung Quốc rất kỳ vọng vào kết quả đàm phán lần này. Tuy nhiên, mối quan ngại lớn nhất hiện nay của Trung Quốc là sự suy giảm ảnh hưởng của Bộ trưởng Paulson. Ông Paulson đã thăm Trung Quốc khoảng 70 lần và được xem là người có quan điểm thân thiện với Trung Quốc. Lập trường của ông Paulson rất mềm mỏng và dư luận Mỹ ít nhiều tỏ ra nghi ngại về khả năng của ông trong việc giải quyết vấn đề tỷ giá đồng NDT của Trung Quốc trong quan hệ mậu dịch quốc tế.
Theo các nhà phân tích, do không thể trông chờ những thay đổi về giá trị của đồng NDT, nên vấn đề quan trọng nhất trong cuộc đối thoại lần này là làm sao ngăn chặn tình trạng xuống dốc của quan hệ thương mại Trung-Mỹ. Một quan ngại nữa là về tương lai của cuộc đối thoại, do Chủ tịch Trung Quốc Hồ Cẩm Đào và Tổng thống Mỹ George Bush lập lên vào năm ngoái.
Sau cuộc đối thoại lần đầu tiên tại Bắc Kinh tháng 11/06, Mỹ đã thực hiện thái độ cứng rắn đối với chính sách kinh tế của Trung Quốc. Tháng 2 vừa qua, Cơ quan thương mại Mỹ (USTR) đã đệ đơn kiện lên Tổ chức Thương mại Quốc tế (WTO) về việc Trung Quốc bảo hộ ngành công nghiệp trong nước. Tiếp đó, trong tháng 4, cơ quan này tiếp tục kiện Trung Quốc ra WTO yêu cầu Trung Quốc tăng cường biện pháp mạnh mẽ bảo vệ quyền sở hữu trí tuệ.
Tại cuộc đối thoại lần thứ hai, ngoài các vấn đề song phương như mở cửa thị trường, cải cách hệ thống tài chính, tự do hóa các lĩnh vực dịch vụ, bảo hộ bản quyền, hai bên sẽ thảo luận một loạt vấn đề mang tính toàn cầu liên quan đến thương mại quốc tế, các biện pháp thúc đẩy sự phát triển của nền kinh tế thế giới và đề cập tới những vấn đề mất cân đối trên phạm vi toàn cầu.
Ông Bruce Stokes, một chuyên gia thương mại trong Quỹ Marshall Đức tại Mỹ, nhận định nếu cuộc đối thoại không đem lại kết quả cụ thể nào, nhiều người Mỹ sẽ đặt vấn đề không cần thiết phải trao đổi với Trung Quốc. Ông Stokes dự đoán cuộc đối thoại lần này tốt nhất là có thể đưa ra những kế hoạch cho phiên họp lần sau nhằm đạt được kết quả cụ thể. Tuy nhiên, nếu không mang lại được tiến bộ nào thì cuộc đối thoại này sẽ bị hạ thấp tầm, và các quan chức cao cấp sẽ không muốn tham dự nữa.
Các nhà quan sát cho rằng ông Paulson được cả Mỹ và Trung Quốc đánh giá cao, đặc biệt khi ông làm Chủ tịch ngân hàng đầu tư Goldman Sachs. Ông có thể thuyết phục được nhiều nghị sỹ quốc hội để ông đàm phán với phía Trung Quốc nhằm giải quyết nhiều vấn đề. Tuy nhiên, uy tín của ông Paulson sẽ bị ảnh hưởng nếu ông không thể đạt được sự nhượng bộ nào từ phía Trung Quốc trong cuộc đối thoại lần này.
TTXVN
|