Kỳ tích Mixue: Chuỗi trà sữa 1 USD vượt qua Starbucks tạo nên khối tài sản tỷ đô
Vào cuối những năm 1990, một sinh viên đại học tên Zhang Hongchao khởi nghiệp với một quầy đồ uống lạnh nhỏ ở Zhengzhou - thành phố có khoảng 13 triệu dân tại miền Trung Trung Quốc. Mười năm sau, em trai anh quyết định tham gia vào công việc kinh doanh này.
Hiện nay, hai anh em họ sở hữu khối tài sản còn lớn hơn cả bậc thầy đứng sau sự mở rộng thần tốc của hãng cà phê sang chảnh Starbucks.

Tập đoàn Mixue của họ - một đế chế thực phẩm và đồ uống với hơn 45,300 cửa hàng bán trà sữa, cà phê và kem giá 1 USD - sẽ chính thức ra mắt tại sàn chứng khoán Hồng Kông vào ngày 03/03 sau đợt chào bán cổ phiếu lần đầu ra công chúng (IPO) trị giá 444 triệu USD. Đây là đợt IPO lớn nhất của Hồng Kông trong năm nay.
Sau đợt IPO này, khối tài sản của Hongchao và em trai Zhang Hongfu lên đến 8.1 tỷ USD, theo chỉ số tỷ phú của Bloomberg. Cùng nhau, họ giàu có hơn cả Howard D. Schultz - cựu Giám đốc điều hành Starbucks, người hiện sở hữu khối tài sản trị giá hơn 6 tỷ USD.
Hai doanh nhân này là những người mới nhất gia nhập hàng ngũ siêu giàu sau làn sóng IPO của các nhà sản xuất đồ uống tươi Trung Quốc, dù một số trong đó đã nhanh chóng sụt giảm ngay sau khi niêm yết. Mỗi cổ phiếu Mixue được định giá ở mức 202.50 HKD (tương đương 26.04 USD), và hai anh em sẽ nắm giữ tổng cộng 82% cổ phần sau khi niêm yết.

70% doanh thu đến từ Indonesia và Việt Nam
Trong bối cảnh tiêu dùng tại Trung Quốc đang suy giảm rộng khắp, trà sữa vẫn là một điểm sáng hiếm hoi. Tuy nhiên, đây là một ngành cạnh tranh khốc liệt với các nhà cung cấp thường xuyên tham gia vào những cuộc chiến giá, gợi nhớ đến các cuộc chiến cà phê ở Mỹ trong những thập kỷ trước. Nhiều đối thủ cạnh tranh cũng đang tìm cách huy động vốn để mở rộng quy mô.
Sau nhiều năm tăng trưởng vũ bão, Mixue đã vượt qua cả Starbucks và McDonald's để trở thành chuỗi thực phẩm và đồ uống có nhiều cửa hàng nhất toàn cầu, theo dữ liệu từ Bloomberg. Ngoài Trung Quốc, Mixue còn mở rộng hoạt động khắp khu vực Châu Á-Thái Bình Dương, với khoảng 70% doanh thu nước ngoài đến từ Indonesia và Việt Nam.
Mixue vượt Starbucks và McDonald's
 |
"Điều đáng chú ý về Mixue là không giống các đối thủ khác, họ không chỉ tập trung vào trà", Devi Subhakesan, nhà phân tích độc lập tại Investory ở Singapore nhận định. "Sản phẩm của họ bao quát phân khúc đồ uống tươi rộng lớn hơn - từ nước chanh, đồ uống có trà đến cà phê”.
Khởi đầu từ quầy bán đá bào
Hongchao bắt đầu hành trình doanh nhân khi còn là sinh viên tại tỉnh Hà Nam vào năm 1997 với một quầy đồ uống nhỏ. Sau một số nỗ lực kinh doanh thất bại, vào năm 1999, anh mở một quầy bán đá bào phủ xi-rô và mứt có tên Mi Xue Bing Cheng, có nghĩa là "ngọt ngào và mát lạnh sảng khoái”, theo bản cáo bạch IPO.
Hongchao áp dụng chiến lược cạnh tranh bằng giá, bán kem rẻ hơn đối thủ 20%. Sau đó, danh mục sản phẩm dần được mở rộng, bao gồm sinh tố và các loại trà pha trộn với trái cây tươi, trân châu hoặc sữa. Những loại trà sữa này đã bùng nổ về độ phổ biến khắp Trung Quốc và nhiều khu vực châu Á trong những năm gần đây.
Em trai Zhang gia nhập doanh nghiệp vào năm 2007, tập trung vào quản lý hoạt động của chuỗi và phát triển mô hình nhượng quyền trước khi trở thành giám đốc điều hành, theo tài liệu IPO. Tập đoàn hiện có hai thương hiệu chính - Mixue chuyên về đồ uống trà tươi và Lucky Cup dành cho các sản phẩm cà phê. Các lựa chọn thường có giá khoảng 1 USD, khiến chúng trở nên cực kỳ phổ biến trên các khuôn viên đại học.
Bí quyết thành công của Mixue chính là mô hình kinh doanh dựa vào việc nhượng quyền hơn 99% cửa hàng, giúp công ty mở rộng nhanh chóng khắp các thành phố lớn của Trung Quốc và cả các thành phố, thị trấn nhỏ hơn. Trong năm 2023, tập đoàn đã bán ra khoảng 7.4 tỷ ly nước thông qua mạng lưới của mình, tăng đáng kể 57% so với năm trước đó.

Tỷ phú trà sữa ngày càng nhiều
Khối tài sản mà anh em nhà Mixue tích lũy được là vô cùng khổng lồ, ngay cả khi đặt trong bối cảnh câu lạc bộ tỷ phú trà sữa ngày càng đông đúc của Trung Quốc. Mới đây nhất, Yun'an Wang - nhà sáng lập thuộc thế hệ millennials của Guming Holdings – đã gia nhập câu lạc bộ này khi công ty của ông chính thức ra mắt tại Hồng Kông vào ngày 12/02.
Trước đó, một chuỗi trà sữa khác là Sichuan Baicha Baidao Industrial Co. đã niêm yết công khai vào tháng 4/2024. Cặp vợ chồng sáng lập Wang Xiaokun và Liu Weihong có tổng giá trị tài sản ròng khoảng 2.7 tỷ USD tại thời điểm ra mắt, nhưng con số này đã sụt giảm đáng kể khi cổ phiếu mất khoảng 40% giá trị.
Nayuki Holdings, đối thủ nhỏ hơn nhiều, từng là công ty trà sữa đầu tiên niêm yết tại Hồng Kông vào tháng 6/2021. Tuy nhiên, kể từ đó, công ty đã mất gần 90% vốn hóa thị trường khi cạnh tranh tăng vọt ở Trung Quốc. Các nhà sáng lập Peng Xin và chồng Zhao Lin - từng là tỷ phú - đã chứng kiến tài sản của họ giảm mạnh xuống còn chưa đến 300 triệu USD, so với 2.2 tỷ USD vào thời điểm IPO.
Vũ Hạo (Theo Bloomberg)
FiLi - 14:47:07 28/02/2025
|