|
Doanh nhân Việt với “thịnh đạt buôn bán - thịnh vượng quốc gia”
Truyền thuyết Chử Đồng Tử - Tiên Dung hầu như ở lại trong tâm khảm người nghe về mối tình giữa chàng trai nghèo đến mức hai cha con phải mặc chung một cái quần với nàng công chúa con vua Hùng đời thứ ba mà “hậu truyện” gần như ít ai nhắc đến Chử Đạo Tổ với biểu trưng cho tinh thần khai phá thông qua cuộc chinh phục đầm lầy, mở mang nghề nông; đặc biệt không ngoa khi ngài chính là thương nhân đầu tiên của nước Việt. Trong tâm thức văn hóa dân gian, Chử Đồng Tử là vị thần linh bảo hộ cho nghề buôn bán.
Dẫn chứng cho điều đó, trong truyện Nhất Trạch Dạ (Lĩnh Nam chích quái liệt truyện) đã ghi chép về việc sau khi nên vợ nên chồng, do vua tuyệt tình nên Chử Đồng Tử - Tiên Dung tay trắng, bèn mở quán, mua bán, dần lập nên chợ Thám. Sau có thương nhân lui tới, rủ rê bèn bỏ vốn đi buôn ở nước ngoài qua đường biển, sự sản ngày một sinh sôi.
Đó là một trong những chỉ dấu cho khởi nguồn dân tộc năng động, thích nghi, sáng dạ, có tính biển và hội nhập cao.
Cho đến một sáng tạo dân gian khác được dựa trên những “ký ức tập thể” có thật là bà Chúa Kho được thờ dưới miếu hiệu “Linh từ chủ khố” còn lưu lại ở làng Cổ Mễ, xã Vũ Ninh, tỉnh Bắc Ninh ngày nay. Người đã theo vua tôi nhà Lý chống Tống, khai khẩn đất hoang, chiêu dân lập áp, cất kho bãi để trông coi quân lương lớn cho vua.
Như vậy, ý thức hệ buôn bán vốn dĩ xuất phát từ gầy dựng dân ấp, gắn với chức trách phục vụ cộng đồng, góp công vào cuộc chiến đấu giữ nước và dựng nước. Nó trở thành một mạch ngầm văn hóa trong ý thức, nhận thức và cả dòng chảy vận động, phát triển của dân tộc cho đến mỗi thương nhân.
Hậu thế mấy ngàn năm sau vẫn lưu chuyển cái mạch ngầm ấy trong mọi suy nghĩ, hành khiển.
Còn nhớ đêm 20/6/1908, tức cách nay 117 năm, thương gia Trần Chánh Chiếu, mousieur Gilbert Chiếu, người ủng hộ nhiệt thành phong trào Duy Tân của nhà chí sĩ yêu nước Phan Bội Châu đã nói lời từ biệt nhóm học sinh được ông đưa ra nước ngoài học tập: “Mai đây hừng đông các trò từ giã Nam Việt, xa cha mẹ thân bằng, cùng ba triệu đồng bào mà ra đi, trong ba triệu đồng bào ấy có nhiều người dốt nát và quê mùa lắm, vì không thể đi học như các trò, các trò hãy hằng nhớ đến sự ấy luôn… Ý của cha mẹ các trò cho các trò đi học làm các nghề gì thì tôi không rõ, song tôi có một điều khuyên các trò là đừng đi học rồi về mà làm việc hiếp đáp dân An Nam. Phải ráng nên người xứng đáng với thế gian là học làm quan bác vật, học cơ xảo, học đại thương. Tôi uống ly rượu này mà chúc cho các trò đi thuận buồm xuôi gió, học hành cho mau thông thái, đặng về giúp quê hương”.
Rõ là chí khí ấy khúc xạ từ tinh thần yêu nước thương dân của doanh nhân Trần Chánh Chiếu. Bởi nếu không chẳng có mấy lời gan ruột mà mang tầm vóc của cả một thế kỷ người Việt Nam mới (l’ Annam Nouveau) như trên. Hiện ở TP.HCM còn lưu lại nhiều địa chỉ trước đây là khách sạn vốn là nơi ông Gilbert Chiếu cho lập, cất để làm nơi vừa mua bán vừa có chỗ lưu trú cho các chí sĩ hoạt động.
Tinh thần ấy đến cụ Lương Văn Can trở thành một “giáo trình sống” dạy cho đội ngũ thương nhân Việt Nam thuở ấy cái chí khí làm người thông qua việc mua bán thịnh suy: "Đương buổi thế giới cạnh tranh này, các nước phú cường không đâu là chẳng đua tài thi sức ở trong trường thương chiến, văn minh càng tiến bộ, buôn bán càng thịnh đạt. Buôn bán thịnh đạt thời trong nước giàu mạnh không biết đâu là cùng, buôn bán suy thời trong nước nghèo yếu không biết đâu mà kể, cứ xem cái trình độ buôn bán một nước cao hay thấp, rộng hay hẹp thời xét được dân nước ấy giàu hay nghèo, văn hay dã. Việc buôn bán có quan hệ thịnh suy như thế, ta há nên coi thường xem khinh được sao?".
Họ, cả một thế hệ thương nhân Việt với Bạch Thái Bưởi, Trương Văn Bền, Nguyễn Sơn Hà… đã làm nên sự nghiệp không chỉ bằng sự sản mà cái chính yếu là tinh thần yêu nước, lòng tự trọng của một người đặt “dân giàu nước mạnh” như một lẽ sống, một đạo lý, triết lý kinh doanh.
Điều đó được tiếp nối cho đến nay, chẳng phải ngẫu nhiên khi chỉ sau 20 ngày được bầu làm Tổng Bí thư Trung ương Đảng, chiều ngày 22/08/2024, Tổng Bí thư, Chủ tịch Nước Tô Lâm đã có buổi gặp với Đoàn đại biểu Hiệp hội Doanh nghiệp nhỏ và vừa Việt Nam - lực lượng chiếm trên 98% tổng số doanh nghiệp trong cả nước, đóng góp cho tăng trưởng kinh tế với khoảng 50% GDP và 35% tổng thu ngân sách Nhà nước hằng năm, tạo việc làm, thu nhập cho hơn 50% người lao động.
Trong phát biểu, người đứng đầu Đảng cũng nhấn mạnh với các thành viên của Hiệp hội, đó là: tuyệt đối tuân thủ luật pháp, thực hành chuẩn mực kinh doanh tiến bộ, nộp thuế và các nghĩa tài chính bắt buộc, thực hiện đầy đủ các quyền lợi của người lao động, bảo vệ môi trường, bảo vệ và giữ gìn thương hiệu quốc gia, uy tín đất nước.
Đó càng không phải là lời “giao tế” khi ông nhắc lại sự kiện ngày 13/10/1945, Chủ tịch Hồ Chí Minh đã viết thư gửi giới công thương, trong đó có đoạn “Nền kinh tế quốc dân thịnh vượng nghĩa là sự kinh doanh của các nhà công thương nghiệp thịnh vượng”, biểu thị cho một thái độ trân trọng, hành động khích lệ, động viên và khẳng định sự hỗ trợ tận tâm của Chính phủ, nhân dân và của Bác Hồ đối với giới kinh doanh.
117 năm trước, doanh nhân Trần Chánh Chiếu kêu gọi các nhà đại thương nghiệp nên mở trường lớp, nhập công nghệ tân tiến, mở trường quân sự là ba ưu tiên trong chiến lược phát triển của ông. Hơn trăm năm sau, lớp thương nhân Việt cũng đang ủng hộ lời kêu gọi, đề nghị của người đại diện cho nhà cầm quyền: sự trỗi dậy của cách mạng kỹ thuật số, đặc biệt là trong các lĩnh vực như thương mại điện tử, công nghệ tài chính (fintech), trí tuệ nhân tạo (AI), điện toán đám mây... đã mở ra tiềm năng khai thác các thị trường toàn cầu mà không gặp nhiều rào cản về địa lý đáng kể và cho rằng đây chính là cơ hội cho các doanh nhân Việt Nam có tầm nhìn về cách tân công nghệ, xác lập “phương thức sản xuất số”, đi tắt, đón đầu xu hướng của thế giới, tạo vị thế và tầm ảnh hưởng mạnh trong một số ngành công nghiệp then chốt, tạo giá trị gia tăng cao, đưa nền kinh tế quốc gia thăng tiến lên những nấc thang cao hơn của chuỗi giá trị.
Cơ hội, kể cả thách thức đang được khởi đầu từ năm mới và được bắt đầu với “Kỷ nguyên mới” - 2025!
Quốc Học
FILI - 08:00:00 29/01/2025
|
