|
Lại thêm một vụ dùng chất độc xyanua: Không chỉ là những câu hỏi đặt ra,… rồi thôi!
Ngày 07/07, tại cơ quan điều tra, Nguyễn Thị Hồng Bích (38 tuổi, trú xã Vĩnh Thanh, huyện Nhơn Trạch) đã khai nhận hành vi dùng chất độc xyanua đầu độc cháu trai của mình là anh N.H.B.T. (18 tuổi, hiện đã qua cơn nguy kịch). Trước đó, Bích cũng là nghi phạm gây ra cái chết cho chồng, con và 2 cháu ruột với cùng thủ đoạn dùng chất độc xyanua để sát hại người thân.
Đọc lời khai của thị, không ai không khỏi rùng mình bởi chỉ vì mâu thuẫn nhỏ trong sinh hoạt hằng ngày giữa những người lớn mà thị ra tay giết các cháu ruột và cả người đầu ấp tay gối, núm ruột của mình. Sự độc ác đến mức không thể lý giải này lại có phần bắt nguồn từ manh mối thị ta nợ nần tiền bạc, sau cái chết của chồng con, thị dùng số tiền bảo hiểm khoảng 800 triệu đồng để trả nợ và tiêu xài cá nhân.
Thảm án đầu độc người thân bằng chất độc xyanua này khiến nhiều người nhớ lại vụ án cách đây tròn 20 năm của sát thủ Lê Thanh Vân. Cũng với loại chất độc này, ả đã ra tay đoạt mạng 13 người, trong đó có NSUT Kim Cúc - người chuyên đóng kịch Nga trên màn ảnh nhỏ. Nhìn lại, cách thức của những kẻ thủ ác rất giống nhau, chúng lân la làm quen, khi đã là chỗ thân tình chúng tìm cách bỏ xyanua vào thức uống khiến hầu hết nạn nhân không mảy may nghi ngờ.
Khi lòng dạ con người không thể đo, dò được trong những trường hợp nói trên thì vấn đề luôn được đặt ra sau mỗi vụ án gây rúng động xã hội này là việc quản lý mua - bán chất cấm, cụ thể là xyanua đang như thế nào. Ngay sau khi báo chí đăng tải lời khai của thủ phạm Nguyễn Thị Hồng Bích, chúng tôi thử tìm kiếm trên mạng về “đường dây” mua bán chất kịch độc này thì trong vòng mấy giây đã hiển thị nào là trên một fanpage “T cần mua xyanua số lượng ít ạ” trong nhóm Chợ hóa chất mua bán - trao đổi - tư vấn, rồi trên một sàn thương mại điện tử chạy dòng chữ “Xyanua giá tốt t07/2024, mua tại…”… Và trên thanh công cụ tìm kiếm phổ biến còn chạy những tít gợi ý như: mua xyanua ở Gò Vấp, ở Hải Phòng, Hà Nội, ở chợ Kim Biên…
Vì sao một hóa chất rất độc hại, chỉ cần một lượng cực nhỏ ở mức 0.15-0.20 gram là gây tử vong cho người nhưng sự kiểm soát, quản lý lại lỏng lẻo và lỏng lẻo kéo dài, ít nhất là 20 năm qua kể từ vụ án của sát thủ Lê Thanh Vân. Có lẽ, trong hiện trạng chất lượng quản lý yếu kém của nhiều ngành, nghề có điều kiện ở nước ta thì với độc chất xyanua cũng không là ngoại lệ. Nhưng để lan tràn và mua bán dễ dãi như hiện nay thì không còn dừng ở bất cập mà nên xem đó là một trong “độc dược” gây ra sự bất an trong đời sống, bất ổn của xã hội. Bởi, nhìn lại bản chất của các thảm án này là, chỉ với mâu thuẫn, bức xúc cá nhân trong gia đình hay nảy sinh ý đồ chiếm tài sản, thậm chí chỉ là cướp 900,000 đồng thì chúng đều ra tay cố sát.
Ở cả hai thể rắn và khí, chất độc xyanua khi xâm nhập cơ thể người ở một lượng nhỏ đã có thể gây ra tử vong. Không những thế, độc chất này cũng có đặc tính tự tiêu hủy rất nhanh nên những kẻ thủ ác khi chọn cách thức gây án này là chúng đã tính đến khả năng phi tang. Khi cơ quan chức năng còn đang tìm cách truy vết thì chúng đã tiếp tục ra tay với các nạn nhân khác.
Theo Luật hóa chất, nghị định 113/2017 và các phụ lục kèm theo quy định xyanua là hóa chất độc thuộc loại hàng hóa kinh doanh có điều kiện trong lĩnh vực công nghiệp. Theo đó, việc mua, bán hóa chất độc phải có phiếu kiểm soát, có xác nhận của bên mua, bên bán để làm cơ sở cho việc kiểm soát hóa chất độc lưu thông trên thị trường. Phiếu kiểm soát mua, bán hóa chất độc có lưu trữ nhiều thông tin của bên mua, bán và phải được lưu giữ tại bên bán, bên mua ít nhất 5 năm và phải xuất trình khi cơ quan có thẩm quyền yêu cầu.
Thế nhưng, nó chỉ dừng lại ở chỗ… điền đủ thông tin chứ dùng nó vào mục đích gì thì người bán không thể kiểm soát, người mua hầu như không bị ràng buộc pháp lý về điều kiện để được mua nên khi hậu quả xảy ra thì chỉ có thể là truy vết trước sự đã rồi.
Tại sao các tổ chức, cá nhân kinh doanh hóa chất phải đáp ứng các điều kiện như không được kinh doanh những loại hóa chất thuộc danh mục cấm; bảo đảm an toàn kinh doanh hóa chất; đáp ứng yêu cầu về cơ sở vật chất - kỹ thuật; đáp ứng yêu cầu về chuyên môn và phải có giấy chứng nhận đủ điều kiện kinh doanh hóa chất… thì phía bên mua lại không bị ràng buộc tương ứng.
Hơn nữa, Luật hóa chất có quy định điều kiện đối với tổ chức, cá nhân sử dụng hóa chất nguy hiểm để sản xuất các sản phẩm hàng hóa khác nhưng với tổ chức, cá nhân sử dụng hóa chất cho mục đích tiêu dùng thì lại hết sức sơ sài, lỏng lẻo. Nên người mua để “tiêu dùng” lại tìm đến nơi bán để phục vụ sản xuất (có điều kiện), nơi bán lại nằm trong các khu chợ sỉ, các cửa tiệm quanh khu vực chợ sỉ, giao dịch một nơi, giao hàng một nẻo… nên sự đối chiếu - kiểm soát hầu như không được kiểm tra, giám sát.
Chưa kể, trong cách thức quản lý thì mỗi sở ngành chịu trách nhiệm một nhóm hóa chất khác nhau. Ngành công thương quản lý hóa chất công nghiệp, tiền chất nông nghiệp; ngành y tế quản lý hóa chất bào chế dược, hóa chất sử dụng trong chất diệt khuẩn; ngành nông nghiệp lại quản lý hóa chất sử dụng trong trồng trọt, chăn nuôi… nhưng hầu như không có ngành nào kiểm soát tại điểm mua - bán hóa chất nên dẫn tới hiện trạng mua bán lan tràn, dễ dãi như đã cảnh báo từ nhiều năm qua.
Tại sao không luật hóa việc mua chất độc xyanua của đối tượng tổ chức, cá nhân mua phục vụ tiêu dùng thì phải có giấy phép của cơ quan y tế? Tại sao với nhiều nội dung một khi “vi phạm tiêu chuẩn cộng đồng” đã ngay lập tức bị tháo gỡ thì việc rao bán độc chất xyanua vẫn cứ nhan nhãn trên các nền tảng mạng xã hội, sàn thương mại điện tử?
Xyanua là một độc chất, con người - với những cá thể như Lê Thanh Vân, Nguyễn Thị Hồng Bích mang mầm độc ác thì việc cần và phải làm ngay, làm một cách quyết liệt, triệt để là phải có đủ công cụ pháp lý, đội ngũ thực thi để ngăn chặn nó không nhiễm độc vào đời sống con người, gây bất an xã hội.
Quốc Học
FILI
|
