Thứ nhất, hàng hóa nhập khẩu của các doanh nghiệp thường khai báo vào nhóm mã 7208, 7210 nhưng khai vào các mã hàng có mức thuế thấp (thuế suất nhập khẩu: 0% và 5% theo Biểu thuế ưu đãi) mà không khai đúng vào các dòng mã số HS có thuế suất nhập khẩu cao (thuế nhập khẩu: 10% theo Biểu thuế ưu đãi).

Thứ hai, hàng hóa nhập khẩu của các doanh nghiệp khai báo vào các mã HS thuộc  nhóm mã 7208, 7210  nhưng có mức thuế thấp (thuế suất nhập khẩu: 0% và 5% theo Biểu thuế ưu đãi) mà không khai đúng vào các dòng mã số HS có thuế suất nhập khẩu cao hơn để tránh khai vào nhóm mã số 7207 phải chịu thuế tự vệ 15,3%, hoặc các mã HS cùng thuộc nhóm mã số 7210 nhưng phải chịu thuế chống bán phá giá từ 3,17% đến 38,34%.

Thứ ba, hàng hóa khai báo là hàng loại 2 nhưng trên mác thép, trên hồ sơ hải quan không thể hiện là hàng loại 2, việc này có dấu hiệu các doanh nghiệp lợi dụng khai phẩm chất hàng hóa loại 2 để khai báo trị giá tính thuế thấp, nhằm trốn thuế qua giá.

Thứ tư, hàng hóa khai báo là hàng mới 100% nhưng thực tế doanh nghiệp nhập khẩu hàng đã qua sử dụng, hàng tận dụng từ các nhà máy thép tại nước ngoài để nhập về, đã dạng về chủng lợi, kích thước trên cùng một lô hàng được đóng trong container, nhằm tránh bị quản lý chính sách mặt hàng đối với sắt, thép phế liệu nhập khẩu làm nguyên liệu sản xuất.

Trước tình hình trên, nhằm tăng cường công tác quản lý, kịp thời phát hiện, xử lý các doanh nghiệp nhập khẩu mặt hàng nêu trên có dấu hiệu vi phạm pháp luật về khai báo sai tên hàng, chủng loại, mã số hàng hóa nhập khẩu để gian lận trốn thuế nhập khẩu và thuế tự vệ, thuế chống bán phá giá, lãnh đạo Tổng cục Hải quan vừa có yêu cầu Cục Hải quan các tỉnh, thành phố tăng cường kiểm soát mặt hàng sắt, thép nhập khẩu.

Theo đó, lãnh đạo Tổng cục yêu cầu các đơn vị chỉ đạo các Chi cục Hải quan tiến hành rà soát các lô hàng có dấu hiệu rủi ro để lựa chọn các lô hàng/ tờ khai trọng điểm, chuyển luồng kiểm tra thực tế hàng hóa; thực hiện tham vấn giá đối với các lô hàng khai báo là hàng loại 2 nhưng trên hồ sơ, chứng từ kèm theo bộ hồ sơ hải quan không thể hiện phẩm cấp hàng hóa loại 2.

Lãnh đạo Tổng cục Hải quan giao Cục Thuế Xuất nhập khẩu khẩn trương bổ sung các nhóm hàng này vào Danh mục rủi ro hàng hóa rủi ro về phân loại và áp dụng mức thuế làm cơ sở để kiểm tra phân loại và áp dụng mức thuế đối với mặt hàng thép nêu trên; Cục Điều tra chống buôn lậu đảm nhiệm rà soát các doanh nghiệp trọng điểm nhập khẩu các mặt hàng nêu trên, phối hợp với Cục Quản lý rủi ro, Chi cục Hải quan nơi làm thủ tục hải quan để chuyển luồng, kiểm tra thực tế hàng hóa. 

Tính chung trong 9 tháng năm 2020, nhập khẩu sắt thép đạt 10,36 triệu tấn, tương đương 6,05 tỷ USD với giá trung bình 584,2 USD/tấn. So với cùng kỳ năm trước, sắt thép nhập khẩu giảm 4% về lượng, giảm 15,9% về kim ngạch và giảm 12,4% về giá. 

Trong đó, Việt Nam vẫn mua sắt thép nhiều nhất từ thị trường Trung Quốc với 2,84 triệu tấn, tương đương gần 1,78 tỷ USD, giá nhập khẩu trung bình 626,5 USD/tấn. Nhưng số lượng này đã giảm mạnh 33,8% so với cùng kỳ năm trước, kéo theo kim ngạch giảm 34,6% và giá cũng giảm 1,2%. Nếu như nhiều năm trước, lượng sắt thép từ Trung Quốc nhập vào Việt Nam chiếm hơn 40% thì nay chỉ còn chiếm 29,4%trong tổng kim ngạch nhập khẩu sắt thép của cả nước.