Thứ trưởng Bộ Công Thương Đỗ Thắng Hải chủ trì buổi Họp báo thường kỳ chiều 15/5. Ảnh: VGP/Phan Trang.

Trả lời câu hỏi này, ông Đỗ Thắng Hải, Thứ trưởng Bộ Công Thương cho rằng, bản chất vấn đề thịt lợn hiện nay là câu chuyện “cung - cầu” bởi hiện nguồn cung thiếu rất rõ.

“Sản lượng thịt cung cấp cho thị trường thiếu hơn 20%, thậm chí nhiều địa phương như Bắc Giang phản ánh kể cả lợn giống, lợn thịt đều thiếu tới 50%”, ông Hải nói và cho biết nhiều tỉnh, thành phố khác cũng đang thiếu hụt nguồn cung.

Thêm vào đó, ngay ở thời điểm này, nhiều địa phương cũng chưa công bố hết dịch tả lợn châu Phi khiến người nông dân chưa yên tâm đầu tư tái đàn. Chưa kể việc giá con giống tăng cao, có nơi con giống lên tới 2,5-3 triệu đồng/con.

Theo báo cáo của Bộ NN&PTNT, tổng đàn lợn năm 2019 so với năm 2018 giảm 21%, nhưng theo báo cáo từ một số địa phương và doanh nghiệp chăn nuôi lớn, sản lượng lợn tại một số địa phương có thể giảm đến 50%. Ước tổng lượng thịt lợn trong nước cung ứng ra thị trường trong quý I/2020 giảm khoảng 20% so với cùng kỳ năm 2019.

Hiện các DN chăn nuôi lớn chiếm 35% thị phần, 65% còn lại do các hộ chăn nuôi nhỏ lẻ cung cấp, trong khi các hộ này đang gặp nhiều khó khăn, nhất là trong việc tái đàn lợn. Vì vậy, nguồn cung đã thiếu lại càng thiếu.

Về vấn đề tăng nguồn cung thịt lợn, Thứ trưởng Đỗ Thắng Hải đưa ra 2 giải pháp.

Thứ nhất, cần tập trung việc tái đàn, phục hồi ngành chăn nuôi lợn trên địa bàn toàn quốc. Đây là giải pháp tối ưu và bền vững, cần ưu tiên triển khai.

Thời gian qua, Bộ NN&PTNT đã có nhiều biện pháp tích cực triển khai việc tái đàn, các hộ chăn nuôi lớn và nông dân cũng tích cực hưởng ứng, tuy nhiên việc tái đàn lợn không phải trong một thời gian ngắn có thể khôi phục được ngay.

“Theo báo cáo của các doanh nghiệp và địa phương, nếu không có yếu tố đột biến, sớm nhất phải đến cuối năm 2020 tổng đàn lợn mới có thể hồi phục như thời điểm trước khi có dịch tả lợn châu Phi”, Thứ trưởng Đỗ Thắng Hải nhìn nhận.

Cách thứ hai để tăng nguồn cung là phải nhập khẩu thịt lợn nhằm bình ổn thị trường.

Vừa qua, Thủ tướng, Phó Thủ tướng, Trưởng ban Chỉ đạo giá đã yêu cầu Bộ NN&PTNT cần phối hợp với Bộ Công Thương và các bộ ngành liên quan, doanh nghiệp nhập khẩu thịt lợn nhằm bù đắp lượng thịt lợn thiếu. Tuy nhiên, đến giữa tháng 4/2020, theo thống kê của Tổng cục Hải quan, tổng số lượng thịt lợn được nhập khẩu mới đạt khoảng 45.000 tấn, vẫn còn thấp hơn nhiều so với con số 100.000 tấn mà lãnh đạo Chính phủ đã giao.

Vì vậy, hiện nay Thủ tướng Chính phủ đã giao Bộ NNPTNT phải tập trung việc tái đàn lơn và phối hợp với Bộ Công Thương, các bộ ngành, doanh nghiệp trong việc tăng cường nhập khẩu thịt lợn để tăng nguồn cung.

Lãnh đạo Bộ Công Thương cũng khẳng định cơ quan quản lý thị trường sẽ phối hợp với các bên tăng cường kiểm soát việc đầu cơ trục lợi, việc xuất lậu thịt lợn.

Ngoài ra Bộ Công Thương sẽ tiếp tục phối hợp với các siêu thị tổ chức khuyến mại bình ổn bình giá. Tuy nhiên theo ông Hải, phương án này cũng chỉ có mức độ bởi không doanh nghiệp nào bù lỗ mãi được. Vừa qua, có siêu thị bù lỗ cả 17 tỷ đồng để bình ổn giá thịt lợn.

Trước đó, tại buổi họp báo Chính phủ thường kỳ diễn ra đầu tháng 5, Thứ trưởng Đỗ Thắng Hải cho biết, Bộ Tài chính đã tổ chức các đoàn kiểm tra về thuế, phí cũng như các yếu tố cấu thành giá lợn hơi tại các doanh nghiệp chăn nuôi lớn.

Trong khi đó, Bộ Công Thương cũng đã tổ chức kiểm tra việc tuân thủ pháp luật về cạnh tranh tại các doanh nghiệp, chống đầu cơ, trục lợi, thao túng và nâng giá bất hợp lý, xử lý nghiêm các trường hợp vi phạm và kết quả không phát hiện dấu hiệu vi phạm.

Kết quả kiểm tra cho thấy, bản thân các doanh nghiệp chăn nuôi cũng đang gặp rất nhiều khó khăn. Do đó, dù đã tích cực thực hiện yêu cầu của Chính phủ, các bộ, ngành về việc giảm giá lợn hơi, song mức giảm không nhiều.

Phan Trang

Báo Chính phủ