3.090 tỷ lỗ tỷ giá của EVN vẫn đang "treo"

Tại buổi công bố ông Nguyễn Anh Tuấn, Cục trưởng Cục Điều tiết Điện lực, Bộ Công Thương cho biết, giá thành sản xuất kinh doanh điện năm 2018 là 1.727,41 đồng/kWh, tăng 3,58% so với năm 2017.

Tổng chi phí sản xuất kinh doanh điện năm 2018 là 332.284,64 tỷ đồng bao gồm chi phí sản xuất kinh doanh điện của các khâu phát điện, truyền tải điện, phân phối - bán lẻ điện và phụ trợ - quản lý ngành.

Trong đó, tổng chi phí khâu phát điện là 255.679,98 tỷ đồng, tương ứng với giá thành khâu phát điện theo điện thương phẩm là 1.329,17 đồng/kWh.

Giải thích lí do vì sao chi phí khâu phát điện năm 2018 tăng so với năm 2017, ông Nguyễn Anh Tuấn, Cục trưởng Cục Điều tiết Điện lực, Bộ Công Thương cho hay, năm 2018, tổng lượng nước về hồ chứa thủy điện đạt khoảng 365 tỷ m3, thấp hơn khoảng 12 tỷ m3 so với năm 2017, do đó, sản lượng điện từ thủy điện năm 2018 thấp hơn năm 2017, sản lượng điện huy động từ các nguồn điện khác như nhiệt điện than, tua bin khí, năng lượng tái tạo… cao hơn so với 2017.

Bên cạnh đó, giá than nhập khẩu tăng làm tăng chi phí mua điện từ các nhà máy điện sử dụng than nhập khẩu như Formosa Đồng Nai, Formosa Hà Tĩnh và Duyên Hải 3. Giá dầu tăng cũng đã làm tăng chi phí mua điện khi huy động các nhà máy nhiệt điện chạy dầu. Về tỷ giá, tỷ giá đô la Mỹ bình quân năm 2018 tăng 1,37% so với năm 2017. Tỷ giá tăng làm tăng chi phí mua điện từ các nguồn điện có giá mua theo hợp đồng bằng USD hoặc giá mua nhiên liệu bằng USD như các nhà máy nhiệt điện khí, nhiệt điện than sử dụng than nhập khẩu và các nhà máy sử dụng năng lượng tái tạo khác.

Đáng chú ý, tổng chi phí khâu truyền tải điện bao gồm khoản phân bổ số dư chênh lệch tỷ giá chưa được tính vào giá thành điện tại 31/12/2015 của Tổng công ty Truyền tải điện quốc gia với giá trị phân bổ năm 2018 là 1.828 tỷ đồng. Tổng chi phí khâu phân phối - bán lẻ điện là 55.590 tỷ đồng, tương ứng với giá thành khâu phân phối - bán lẻ điện theo điện thương phẩm là 288,99 đồng/kWh. Tổng chi phí khâu phụ trợ - quản lý ngành là 1.322 tỷ đồng, tương ứng với giá thành khâu phụ trợ - quản lý ngành theo điện thương phẩm là 6,88 đ/kWh.

Đối với doanh thu bán điện của EVN và kết quả sản xuất kinh doanh điện 2018, ông Nguyễn Anh Tuấn cho biết, sản lượng điện thương phẩm thực hiện năm 2018 là 192 tỷ kWh, tăng 10,14% so với năm 2017. Doanh thu bán điện năm 2018 là 332.983 tỷ đồng, tăng 14,84% so với năm 2017. Giá bán điện thương phẩm bình quân thực hiện năm 2018 là 1.731,04 đồng/kWh, tăng 4,3% so với năm 2017. Kết quả hoạt động sản xuất kinh doanh điện năm 2018 của EVN lãi 698 tỷ đồng, tương ứng tỷ suất lợi nhuận sau thuế trên vốn chủ sở hữu năm 2018 là  0,47%.

Năm 2018 không điều chỉnh giá điện nên hai khoản chênh lệch tỷ giá này với tổng giá trị khoảng 3.090 tỷ đồng được treo lại và chưa tính vào giá thành sản xuất, kinh doanh điện năm 2018.

"Như vậy, mỗi kWh điện EVN lãi khoảng 4 đồng nhưng với tỷ suất lợi nhuận trên, về lâu dài EVN sẽ gặp khó khăn tài chính nếu phải huy động nguồn điện chạy dầu giá cao", Thứ trưởng Bộ Công Thương Hoàng Quốc Vượng nói.

Năm 2020 có tăng giá điện hay không?

Bộ Công Thương đánh giá năm 2020 là năm xuất hiện nhiều yếu tố bất lợi, gây khó khăn cho việc cung cấp điện, trong đó nguyên nhân chủ yếu là do tình hình thủy văn không thuận lợi, cực đoan và một số công trình điện chậm tiến độ vào vận hành…

Dự báo năm 2020, sản lượng điện sản xuất và mua toàn quốc theo phương án cơ sở là 261,456 tỷ kWh, tăng 9,1% so với năm 2019, bám sát mục tiêu tăng trưởng  kinh tế - xã hội năm 2020 đã được Chính phủ báo cáo Quốc hội tại Kỳ họp thứ 8, Quốc hội khóa XIV.

Về việc năm 2020 dự báo sẽ phải đối mặt với việc thiếu điện trong bối cảnh nhiều dự án điện của các tập đoàn kinh tế như Petro Vietnam, TKV bị chậm tiến độ và trách nhiệm thuộc về ai, Thứ trưởng Hoàng Quốc Vượng cho hay, nếu năm 2020 thiếu điện  các đồng chí có trách nhiệm từ Chính phủ trở xuống sẽ phải chịu trách nhiệm trước Thủ tướng Chính phủ.

Vì vậy, việc đảm bảo cấp điện cho nền kinh tế được các cơ quan có liên quan của Bộ Công Thương và EVN tính toán kỹ. Việc huy động nhiều điện dầu sẽ ảnh hưởng rất lớn với tình hình tài chính của EVN.

Với sức ép chi phí tăng lên nhiều như vậy, theo ông Vượng, hiện cũng chưa thể có câu trả lời về việc có tăng giá điện trong năm 2020 hay không. Điều này do, để tăng giá điện sẽ phải có tính toán tổng thể chi phí giá thành và các yếu tố đầu vào của ngành điện.

"Trong năm 2020, chúng ta cơ bản sẽ đáp ứng được điện cho sản xuất kinh doanh. Tuy nhiên, trong giai đoạn 2021 đến 2025, chúng ta chắc chắn sẽ đối mặt với giai đoạn khó khăn, có những năm có thể thiếu lên đến 7-8 tỷ Kw điện. Đẩy nhanh các dự án chậm tiến độ, tích cực sử dụng năng lượng tiết kiệm và hiệu quả, tích cực trao đổi điện năng với các nước trong khu vực, phát triển mạnh mẽ hơn nữa năng lượng tái tạo… thì khả năng sẽ đáp ứng đủ điện cho kinh tế, xã hội kể cả trong những năm khó khăn nhất như năm 2022-2023", Thứ trưởng nhấn mạnh.