Đề xuất bán vốn Vinamilk, MobiFone... lấy tiền xây cảng nước sâu

Hiệp hội Các nhà Đầu tư tài chính Việt Nam (VAFI) vừa có văn bản đề xuất Chính phủ ưu tiên xây dựng hệ thống cảng biển khu vực miền Trung.

Cảng biển Quy Nhơn chưa phát huy hiệu quả. Ảnh Nguyễn Dũng

Hiệp hội Các nhà Đầu tư tài chính Việt Nam (VAFI) vừa có văn bản đề xuất gửi cơ quan chức năng về việc ưu tiên xây dựng hệ thống cảng biển nước sâu miền Trung và Đồng bằng sông Cửu Long.

Theo VAFI, các tỉnh miền Trung, Tây nguyên, Đồng bằng sông Cửu Long "vẫn nghèo hơn" các tỉnh, thành phố gần các khu cảng biển lớn do vị trí địa lý không  tạo cảng nước sâu, công nghiệp chậm phát triển. Trong khi đó, nhà đầu tư trong lĩnh vực công nghiệp, nhất là lĩnh vực sản xuất hàng xuất khẩu luôn ưu tiên số 1 trong việc lựa chọn nhà máy sản xuất gần các cảng biển lớn vì chi phí logistics thấp. Nếu doanh nghiệp chọn miền Trung và Đồng bằng sông Cửu Long thì chi phí logistics rất cao, thời gian vận chuyển hàng hóa, vật tư kéo dài làm cho giá vốn hàng tồn kho tăng cao.

Vì vậy, để kinh tế miền Trung, Tây nguyên, Đồng bằng sông Cửu Long nhanh chóng tiến kịp các tỉnh thành phố gần các khu cảng biển lớn như Hải Phòng, Sài Gòn, Vũng Tàu thì nhà nước cần chính sách ưu tiên phát triển hệ thống cảng nước sâu. Khi đã có khu cảng hiện đại, các nhà đầu tư sẽ đổ xô tới đầu tư.

VAFI đưa ra ví dụ, cảng nước sâu Lạch Huyện (Hải Phòng) ra đời đã mở ra những tuyến tàu xuyên đại dương, thu hút tàu trên 100.000 DWT. Điều đó giúp cộng đồng doanh nghiệp phía bắc có chi phí logistics thấp hơn so với trước kia, thời gian vận chuyển hàng hóa nhanh hơn, nhất là các thuyền xuyên Thái Bình Dương. Bài học này cần được nhân rộng cho việc xây dựng hệ thống cảng biển nước sâu các tỉnh miền Trung và Đồng bằng sông Cửu Long.

VAFI cũng cho rằng cần thu hút đối tác chiến lược tham gia xây dựng cảng biển nước sâu. Ngoài ra, nên xây dựng hệ thống cảng container miền Trung liên kết với nhau. Hệ thống này gồm các cảng như Quy Nhơn, Dung Quất, Liên Chiểu, Quảng Trị, Nghi Sơn.

Trong đó, để cảng Quy Nhơn, Đà Nẵng thực sự đổi mới thì Chính phủ nên bán đấu giá 51% cổ phần nhà nước cho các hãng tàu nước ngoài đang có kinh nghiệm khai thác tại Việt Nam với điều kiện họ phải thường xuyên tổ chức được các tuyến tàu container quốc tế. Với cảng Liên Chiểu (Đà Nẵng) cũng nên lựa chọn đấu thầu quốc tế công khai với điều kiện nhà đầu tư phải cam kết mở được các tuyến tàu container quốc tế…

Đồng thời, VAFI đề xuất nguồn vốn đầu tư cho hệ thống cảng biển nước sâu là không nhiều, chủ yếu cho cảng Liên Chiểu và Trần Đề (Sóc Trăng) theo hình thức PPP, mất khoảng vài tỉ USD. Chính phủ nên bán vốn nhà nước tại Vinamilk (VNM), Sabeco (SAB), FPT, MobiFone… để có đủ tiền xây dựng hệ thống cảng biển nước sâu tại miền Trung và Đồng bằng sông Cửu Long, đồng thời nhanh chóng hoàn chỉnh hệ thống đường cao tốc Bắc - Nam. "Nhà nước không cần nắm cổ phần chi phối ở các công ty này mà nên bán ra để thu tiền đầu tư cảng biển nước sâu. Đồng thời thu hút nhà đầu tư có năng lực về tài chính lẫn khả năng điều hành để làm thay đổi hoạt động của những cảng đã có như Quy Nhơn, Nghi Sơn. Làm được những việc này trong 5 năm nữa thì nền kinh tế Việt Nam sẽ ở 1 tầm cao mới", ông Nguyễn Hoàng Hải - Phó chủ tịch VAFI - nhấn mạnh.

Mai Phương

Thanh niên