65.000 tỉ đồng/năm giải quyết tai nạn liên quan đến rượu bia
Cần phải có cơ chế, biện pháp để hạn chế việc lạm dụng rượu bia với mọi đối tượng, đặc biệt phải có cơ chế để cấm bán rượu bia cho người dưới 18 tuổi, nhưng một số quy định cần được xem xét, điều chỉnh cho phù hợp với thực tiễn.
Bạn trẻ uống bia tại một bữa tiệc. Ảnh: Quang Định
|
Đây là ý kiến của nhiều đại biểu tại phiên họp thứ 33 của Ủy ban Thường vụ Quốc hội cho ý kiến về dự án Luật phòng chống tác hại của rượu bia vào sáng 12-4.
Hậu quả đau lòng của rượu bia
Phát biểu tại buổi thảo luận, Trưởng Ban Dân nguyện của Quốc hội Nguyễn Thanh Hải cho rằng cần đẩy mạnh việc hạn chế trong việc tiếp cận rượu bia với mọi đối tượng, nhất là người dưới 18 tuổi và đặc biệt là trẻ em.
Qua thực tiễn, các vụ việc dâm ô trẻ em, hiếp dâm, tai nạn giao thông thời gian qua đều có liên quan đến rượu bia. Việc lạm dụng rượu bia gây tác hại tới mọi người trong xã hội.
Dẫn lại thông tin báo chí nêu tại hội thảo về tác hại của rượu bia được Bộ Y tế tổ chức năm 2018, bà Hải cho biết theo Tổ chức Y tế thế giới, mỗi năm VN thu 50.000 tỉ đồng từ kinh doanh rượu bia.
Nhưng ngược lại, số tiền chi cho việc giải quyết các vụ tai nạn có liên quan đến rượu bia là 65.000 tỉ đồng, trong đó chưa kể bạo lực, chấn thương tâm lý... do người sử dụng rượu bia gây ra với người khác.
"Có con số rất đáng giật mình là chi phí mua rượu bia mỗi năm là 4 tỉ USD, tương đương gần 100.000 tỉ đồng. Trong khi giá trị xuất khẩu gạo mỗi năm chỉ thu về 2,41 tỉ USD.
Với những con số này và thực trạng lạm dụng rượu bia đòi hỏi chúng ta phải mạnh tay hơn nữa đối với việc sử dụng rượu bia để giảm tác hại đến sức khỏe cộng đồng" - bà Hải nói.
Cũng theo bà Hải, không có cơ sở sản xuất, kinh doanh rượu bia gần trường học nhưng các cửa hàng tạp hóa thường bán đan xen các mặt hàng khác. Do đó, việc cấm bán rượu bia trong khuôn viên gần trường học 100m là cần thiết, nhằm bảo vệ cộng đồng là trẻ em.
Trong khi đó, theo Phó chủ tịch Quốc hội Uông Chu Lưu, phải có biện pháp kiểm tra độ tuổi của người mua bia rượu. Bởi nếu không có cơ chế kiểm soát, giám sát tốt việc bán rượu bia cho người chưa đủ 18 tuổi, khó có thể quy trách nhiệm của cơ sở kinh doanh bia rượu.
Khó cấm bán rượu bia trên Internet
Phó chủ tịch Quốc hội Phùng Quốc Hiển cho rằng cần tăng cường biện pháp phòng chống tác hại của rượu bia nhưng cần có bước đi, lộ trình cụ thể và đặc biệt có tính hợp lý. Chẳng hạn, quy định tăng thuế tiêu thụ đặc biệt đối với rượu bia, cần phải xem lại bởi đã có các luật về thuế điều chỉnh.
Với nội dung "cấm bán rượu bia trên 15 độ trên Internet", theo ông Hiển, có rất ít loại bia trên 15 độ ngoài thị trường. Trong khi đó, việc cấm bán rượu trên Internet cũng cần cân nhắc lại, không nên đưa quy định này bởi đây chỉ là phương thức kinh doanh.
Trong khi đó, theo ông Nguyễn Khắc Định - chủ nhiệm Ủy ban Pháp luật của Quốc hội, không thể cấm quảng cáo nhóm mặt hàng rượu bia vào khung giờ 18h hằng ngày bởi nhiều trận đấu bóng đá thế giới có quảng cáo rượu bia đá vào khung giờ đó.
"Không lẽ chúng ta lại cấm cổ động viên Việt Nam xem bóng đá quốc tế? Muốn cấm gì cũng phải thực tế, phù hợp" - ông Định nói.
Với những quy định cấm sản xuất rượu thủ công, ông Phan Xuân Dũng - chủ nhiệm Ủy ban Khoa học công nghệ và môi trường của Quốc hội - đề nghị nên xem xét lại bởi nhiều loại rượu thủ công với bí quyết gia truyền có chất lượng rất ngon, không thể cấm được mà quan trọng là sản phẩm phải an toàn với người sử dụng.
Theo ông Phan Thanh Bình - chủ nhiệm Ủy ban Văn hóa, giáo dục, thanh niên, thiếu niên và nhi đồng của Quốc hội, để đảm bảo chất lượng của rượu thủ công phải có quy định buộc cơ sở sản xuất đăng ký chất lượng.
"Nếu dự luật buộc các cơ sở nấu rượu ở làng nghề phải có cán bộ chuyên ngành tốt nghiệp cao đẳng, đại học là không khả thi" - ông Bình khuyến cáo.
Đừng ép nhau uống bia, sản xuất sẽ điều chỉnh
Kết luận phiên thảo luận, Chủ tịch Quốc hội Nguyễn Thị Kim Ngân nhấn mạnh việc đưa ra luật này nhằm kiểm soát tác hại của rượu bia nhưng quy định phải đảm bảo tính khả thi.
Không thể nói cấm là cấm mà phải xem có phù hợp với các luật khác và thực tiễn hay không nên phải nghiên cứu thật kỹ, thấu đáo.
Để giảm tác hại của rượu bia đối với cộng đồng, theo bà Ngân, phải có biện pháp giảm cầu tiêu thụ chứ không phải làm ảnh hưởng sản xuất, ảnh hưởng hoạt động đầu tư của nhà đầu tư.
Do đó, cần tăng cường tuyên truyền để người tiêu dùng hiểu và thay đổi hành vi tiêu dùng đối với mặt hàng này. VN được đánh giá là một trong những nước uống rượu bia nhiều nhất thế giới.
"Văn hóa của các nước khi uống bia thì rót ra ly, nếu ai muốn uống nữa thì rót. Nhưng chúng ta thì ép nhau uống. Do đó, khi văn hóa tiêu dùng thay đổi, sản xuất sẽ điều chỉnh" - bà Ngân khẳng định.
|
Lê Thanh
Tuổi Trẻ
|