|
Những thách thức khi Việt Nam gia nhập câu lạc bộ những con hổ kinh tế của châu Á
Việt Nam sắp sửa biết được “cái giá” để gia nhập vào câu lạc bộ những con hổ của châu Á, Bloomberg cho hay.
GDP của Việt Nam đã tăng hơn gấp đôi trong vòng 8 năm vừa qua, và đã trở thành một trong những quốc gia có mức tăng trưởng cao trong khu vực châu Á. Kết quả là Việt Nam đã đủ tốt và không còn thuộc diện được nhận các nguồn tài trợ phát triển từ các tổ chức quốc tế trên cơ sở ưu đãi với mức lãi suất thấp hơn lãi suất thị trường.
Việt Nam không còn nhận được phần lớn nguồn tài trợ ưu đãi từ Ngân hàng Thế giới (WB) từ cuối tháng 6/2017, và hiện đang được Ngân hàng Phát triển châu Á (ADB) đánh giá là một nhà đi vay “hỗn hợp” – một bước tiến mới từ nước chỉ nhận được các nguồn tài trợ rẻ nhất.
Khi không còn nhận được các nguồn tài trợ ưu đãi, Việt Nam sẽ cần phải chuyển sang thị trường trái phiếu, qua đó gia tăng nguồn cung các chứng khoán thị trường mới nổi mà nhà đầu tư toàn cầu đã rất sẵn lòng mua vào trong những năm gần đây.
Trong một cuộc phỏng vấn, Sebastian Eckardt, Chuyên gia kinh tế hàng đầu của WB ở Hà Nội, cho biết: “Đây là một dấu hiệu rõ ràng cho thấy Việt Nam đã đạt được thành công phát triển vượt bậc, và hiện đang là quốc gia có thu nhập trung bình. Các nhu cầu vốn của Việt Nam đang gia tăng nhanh chóng, và các nguồn tài trợ chính thức sẽ không đủ để đáp ứng nhu cầu phát triển của quốc gia. Do đó, cần phải huy động thêm từ các thị trường vốn”.
Ông Trương Hùng Long, Cục trưởng Cục quản lý nợ và Tài chính đối ngoại thuộc Bộ Tài chính, cho biết hiện nay Việt Nam đang lên kế hoạch mở rộng vay nợ bằng nội tệ. Thị trường nội địa có thể đáp ứng nhu cầu vốn tại thời điểm này. Tuy nhiên, các nhà đầu tư nước ngoài dự đoán Việt Nam sẽ phải phát hành thêm nợ ở nước ngoài.
Khoảng 70% lượng trái phiếu trị giá 13.2 tỷ USD của Việt Nam được phát hành trong nước, và phần còn lại là trái phiếu được định danh bằng đồng USD, dữ liệu từ Bloomberg cho thấy. Các đợt phát hành ở nước ngoài gần đây nhất là vào tháng 11/2014, khi đó Việt Nam đã phát hành thành công 1 tỷ USD trái phiếu quốc tế với lợi suất 4.8%/năm.
Mark Baker, Giám đốc đầu tư của bộ phận thu nhập cố định ở thị trường mới nổi tại Standard Life Investments, cho biết: “Trong tương lai, có lẽ họ sẽ phụ thuộc nhiều hơn vào thị trường trái phiếu nước ngoài hơn là trong quá khứ”. Tháng trước, ông Baker cho hay ông đã bán phần trái phiếu bằng đồng USD đáo hạn năm 2024 do lợi nhuận quá cao, nhưng vẫn giữ lại các trái phiếu đáo hạn năm 2020 có lãi suất coupon cao hơn ở mức 6.75%.
Các khoản trái phiếu của Việt Nam được 3 tổ chức xếp hạng tín nhiệm hàng đầu đánh giá ở mức “junk” (không khuyến nghị đầu tư). Điều này đã đẩy lợi suất của trái phiếu Việt Nam lên cao hơn so với các quốc gia Đông Nam Á khác như Indonesia và Philippines – vốn được đánh giá là “hạng đầu tư” trong những năm gần đây.
Trong giai đoạn 2005-2020, Việt Nam sẽ nhận được khoảng 45 tỷ USD vốn hỗ trợ phát triển, theo số liệu thống kê của Bộ Tài chính Việt Nam. Một số điểm quan trọng trong nguồn vốn chính thức nước ngoài:
- Trước năm 2010, thời gian trả nợ bình quân cho khoản vay là từ 30-40 năm với chi phí vay là từ 0.7-0.8%/năm và một khoảng thời gian ân hạn.
- Các điều khoản sẽ được thắt chặt hơn khi Việt Nam trở nên giàu có hơn, và trong giai đoạn 2011-2015, lãi suất của các khoản vay tăng lên 2% và thời gian trả nợ là từ 10-20 năm.
- Khi các điều kiện ưu đãi không còn, lãi suất của các khoản vay hiện tại sẽ đẩy lên 3.5% và thời hạn trả nợ giảm đi 1 nửa.
Bên cạnh khả năng khai thác thị trường vốn, Việt Nam có lẽ sẽ phải xem xét bán tài sản và cải cách thuế, Andy Ho, Giám đốc đầu tư (CIO) kiêm Giám đốc điều hành VinaCapital, cho hay. Ông nói thêm: “Việt Nam có thể vay từ thị trường quốc tế, nhưng nếu vay quá nhiều thì mọi thứ sẽ trở nên nguy hiểm”.
Ông nhận định, sẽ là tốt hơn khi Việt Nam không còn nhận được khoản vay ưu đãi. Ông Ho giải thích: “Điều này có nghĩa là bạn đã làm tốt, bạn được công nhận và bạn không cần bất kỳ sự giúp đỡ nào nữa”./.
|
