Bịt kẽ hở thuế
Ai cũng biết thuế là nguồn thu ngân sách quan trọng của mỗi quốc gia. Ở Việt Nam, thuế công - thương nghiệp và dịch vụ khác ngoài nhà nước chiếm gần 20% nguồn thu thuế nội địa mỗi năm. Năm 2016, tổng thu thuế công - thương nghiệp là 144.700 tỉ đồng.
Hiện nay, các chuyên gia, các nhà quản lý kinh tế, tài chính đều có chung nhận xét là lĩnh vực thuế còn nhiều kẽ hở, thiếu sót, cần có những giải pháp quản lý thuế hiệu quả hơn.
Việc thất thu thuế ở Việt Nam có những điều kiện khách quan như hoạt động mua bán, giao dịch qua nhiều khâu trung gian, thanh toán chủ yếu bằng tiền mặt. Cũng có những nguyên nhân chủ quan như kỷ luật thị trường, kỷ luật ngân sách còn yếu, kỷ cương phép nước chưa nghiêm...
Luật Thuế giá trị gia tăng (VAT) với hai dạng nộp thuế cơ bản là nộp thuế khoán và nộp theo sổ sách. Thuế khoán là thuế tự khai, không dựa trên cơ sở hạch toán kế toán thống kê, hóa đơn chứng từ khi giao dịch. Đây chính là kẽ hở trong công tác thu thuế khiến Nhà nước thất thu thuế khá lớn, gây ra sự mất cân bằng trong nộp thuế hiện nay.
Có thể thấy một số cách trốn thuế phổ biến như: buôn bán (kể cả xuất nhập khẩu) ngầm, không có hóa đơn chứng từ, thanh toán hoàn toàn bằng tiền mặt; doanh nghiệp có hệ thống sổ sách dành riêng đối phó với cơ quan thuế, không phản ánh sát thực tình hình kinh doanh; nạn điều chỉnh giá mua bán thấp hơn giao dịch thực tế; nạn lập các công ty “ma” để buôn bán hóa đơn VAT, chiếm đoạt tiền hoàn thuế bất hợp pháp.
Một dạng thất thu thuế nữa là tại một số trung tâm thương mại, siêu thị lớn, ở khu vực cho thuê gian hàng và kiôt, nhiều quầy bán hàng hóa, dịch vụ có thu tiền mặt trực tiếp, không xuất hóa đơn chứng từ, không qua máy tính tiền. Đây là một dạng trốn thuế có mức doanh thu lớn.
Về các cửa hàng lẻ, có những hộ kinh doanh hoạt động giao dịch chỉ trên một diện tích vài mét vuông nhưng họ có kho hàng lớn hàng ngàn mét vuông nằm ở chỗ khác. Họ bán hàng hầu như không có hóa đơn.
Có thông tin cho biết TPHCM có khoảng 300.000 hộ kinh doanh cá thể song chỉ đóng góp 2% ngân sách thành phố.
Những nguyên nhân gây thất thu thuế vừa nêu cho thấy cần có những giải pháp cơ bản để khắc phục. Thứ nhất, cần tổng điều tra một cách trung thực, khách quan với toàn bộ đơn vị kinh doanh thương mại ở tất cả các loại hình. Những dữ liệu có được từ cuộc tổng điều tra là cơ sở để tổng hợp, phân tích, phân loại, phục vụ cho công tác quản lý thuế ở từng địa phương.
Thứ hai, cần luật hóa việc công khai minh bạch doanh thu, thuế nộp hàng tháng của từng hộ, từng doanh nghiệp để xã hội có thể giám sát.
Thứ ba, bổ sung những chế tài cần thiết cho việc thực hiện kỷ cương phép nước trong nộp thuế, xử lý nghiêm những hành vi trốn thuế, khen thưởng những tổ chức, cá nhân làm tốt.
Thứ tư, đưa công nghệ vào việc quản lý nộp thuế. Chẳng hạn các hộ có doanh thu lớn nhất định phải trang bị máy tính tiền, tiến tới nối mạng với cơ quan thuế.
Thứ năm, xây dựng đội ngũ cán bộ thuế trong sạch, toàn tâm toàn ý thực hiện nhiệm vụ; chống thông đồng tiêu cực, lợi dụng quyền hạn trong thu thuế.
Nếu làm được những điều cơ bản này, công tác thu thuế sẽ có những bước tiến mạnh mẽ hơn, góp phần tăng thu cho ngân sách, đảm bảo chi tiêu cho những nội dung rất cần thiết của đất nước hiện nay...
http://www.thesaigontimes.vn/159174/Bit-ke-ho-thue.html
|