|
Các công ty Mỹ và phương Tây đang ngồi trên đống lửa ở Thổ Nhĩ Kỳ
Từng là quốc gia được giới đầu tư vào thị trường mới nổi ưa chuộng nhưng giờ đây Thổ Nhĩ Kỳ đang rơi vào hỗn loạn sau cuộc đảo chính bất thành hồi cuối tuần trước.
Hàng tỷ USD của nhiều công ty và thương hiệu phương Tây lớn hiện đang gặp nguy hiểm nghiêm trọng.
Khoảng 50,000 người đã bị sa thải hoặc đình chỉ công việc trong một cuộc thanh trừng của Chính phủ nhằm vào các lực lượng an ninh và nhiều tổ chức dân chủ của quốc gia này.
Đồng lira đã mất 5% so với đồng USD và đã rơi xuống mức thấp kỷ lục vào hôm thứ Tư vừa qua, chỉ còn 0.32 USD, sau khi S&P hạ bậc tín nhiệm của Thổ Nhĩ Kỳ xuống mức BB/B. Đối thủ của S&P là Moody’s cũng đã đưa quốc gia này vào diện xem xét hạ bậc.
Tập đoàn Ford đã chi 1.6 tỷ USD cho việc xây dựng các nhà máy ở Thổ Nhĩ Kỳ, biến quốc gia này trở thành địa điểm số 1 ở châu Âu, và hiện là đối tác của công ty cổ phần KOC Holding AS. Với hơn 10,600 nhân viên, Ford là công ty lớn nhất trong ngành công nghiệp xe hơi của Thổ Nhĩ Kỳ.
Vào năm 2012, General Electric (GE) đã công bố một chương trình đầu tư kéo dài trong 3 năm với giá trị lên đến 900 triệu USD ở Thổ Nhĩ Kỳ. GE đã cung cấp các tua bin cho những nhà máy phong điện, sản xuất đầu máy xe lửa, và thành lập nhà máy sản xuất cánh quạt động cơ máy bay ở quốc gia này.
Bên cạnh đó, Unilever đã khánh thành một nhà máy sản xuất kem trị giá 95 triệu euro ở Thổ Nhĩ Kỳ vào năm 2013, và một kế hoạch sản xuất khác trị giá 150 triệu euro cũng dự định sẽ được ra mắt trong năm nay.
Không ai trong số họ có lời phản hồi khi CNNMoney yêu cầu cho biết lời bình luận.
Các công ty phương Tây khác cũng đã rót hàng trăm triệu USD vào Thổ Nhĩ Kỳ. Trong số đó có rất nhiều tên tuổi lớn như Siemens, Procter & Gamble, Mondelez International, Danone, Pepsi Co, Bosch và Carlsberg.
Thổ Nhĩ Kỳ cho biết đã nhận được hơn 16 tỷ USD đầu tư nước ngoài trực tiếp (FDI) trong năm ngoái, mức cao nhất kể từ cuộc khủng hoảng tài chính toàn cầu.
Tuy nhiên, các chuyên gia phân tích cho rằng cuộc đảo chính vừa qua có thể khiến nhà đầu tư mới từ bỏ ý định đến với quốc này và cản trở kế hoạch mở rộng của các nhà đầu tư đã có mặt ở đây.
“Các công ty nước ngoài ở Thổ Nhĩ Kỳ có thể là động lực thúc đẩy chính của tăng trưởng năng suất và nâng cao các tiêu chuẩn sống. Vì thế, nếu họ cắt giảm kế hoạch mở rộng thì đó sẽ là dấu hiệu tồi tệ cho triển vọng tăng trưởng”, William Jackson, chuyên gia kinh tế cao cấp về thị trường mới nổi của Capital Economics, bày tỏ ý kiến.
Thổ Nhĩ Kỳ hiện đang phụ thuộc nhiều vào nguồn tiền nước ngoài. Và chính vì nguồn tiền ấy liên tục đổ vào nên kinh tế nước này đã phát triển mạnh trong những năm gần đây. Dự báo tăng trưởng dành cho năm 2016 của quốc gia này là 4%, một con số khá cao nếu so sánh với mức dự báo chung dành cho khu vực châu Âu.
Tuy nhiên, Quỹ Tiền tệ Quốc tế (IMF) và các tổ chức kinh tế khác đã cảnh báo Thổ Nhĩ Kỳ rằng việc “nghiện” nguồn tiền nước ngoài là một điều không bền vững. Và trên thực tế, cuộc khủng hoảng của Chính phủ hiện tại đã ảnh hưởng nghiêm trọng đến triển vọng của quốc gia này./.
|
