Chìa khóa phát triển hạ tầng giao thông
Theo thống kê của Quỹ Tiền tệ quốc tế (IMF), tổng vốn đầu tư cho hạ tầng giao thông của 13 nước vùng châu Á - Thái Bình Dương năm 2010 chỉ có 360 tỉ đô la Mỹ, tương đương với 1,5% GDP. Tỷ lệ này của Việt Nam vào năm 2010 trên 4% GDP.
Nguồn vốn đầu tư cho hạ tầng giao thông so với GDP, về cơ bản Việt Nam đã đụng trần. Do vậy, vấn đề quan trọng của Việt Nam là cần nâng cao hiệu quả của đồng vốn. Ảnh: MINH KHUÊ
|
Vốn đầu tư cho giao thông và kho bãi so với GDP của Việt Nam trong hai thập kỷ qua ở mức rất cao (bình quân 4,6% GDP, xem biểu đồ), gấp hơn hai lần so với xu hướng chung của các nước trên thế giới có cùng trình độ phát triển.
Tuy nhiên, tỷ lệ này đã giảm đáng kể trong mấy năm gần đây (dao động ở mức 3% GDP) do chính sách thắt chặt chi tiêu của Việt Nam.
Nhìn vào bức tranh về tổng mức đầu tư toàn xã hội cho hạ tầng giao thông so với GDP thì Việt Nam cũng ở mức cao so với các nước trong khu vực (xem bảng). Khả năng gia tăng nguồn vốn đầu tư chung cho toàn xã hội của Việt Nam là không cao.
Trên thực tế, giai đoạn ngay sau khi gia nhập WTO, tỷ lệ đầu tư đã ở mức cao (năm 2007 lên đến 35,1%). Nhưng tỷ lệ cao đi kèm với rắc rối xảy ra. Do vậy, muốn tăng tỷ lệ này, Việt Nam cần hết sức lưu ý về khía cạnh hiệu quả.
Vốn ngân sách nhà nước là chủ đạo
Trên thực tế, ngân sách nhà nước là nguồn vốn chủ yếu để đầu tư phát triển hạ tầng giao thông ở các nước trên thế giới. Mỗi quốc gia đều có những cách thức huy động nguồn lực khác nhau nhưng điểm chung của các quốc gia đã xây dựng được hệ thống hạ tầng giao thông thành công chính là ngân sách nhà nước.
Ví dụ, hệ thống đường cao tốc Hoa Kỳ được biết đến như một kỳ quan thứ tám của nhân loại. Nguồn tài trợ chính cho dự án này là thuế nhiên liệu. Luật nguồn thu đường cao tốc năm 1956 đã quy định sắc thuế ba xu (cent) cho một gallon xăng. Nguồn thu này chiếm khoảng 18% giá nhiên liệu ở Mỹ. Kết quả Hoa Kỳ đã xây dựng được hệ thống đường cao tốc hết sức hoàn thiện của mình. Nguồn thu phí chỉ chiếm một phần khá khiêm tốn trong tổng chi phí xây dựng hệ thống đường này.
Xem thêm Tại đây
Huỳnh Thế Du
tbktsg
|