Lãi suất huy động đang “thực dương”
Do vậy xét trên góc độ thu nhập và rủi ro, thì với lãi suất hiện nay, kênh gửi tiền vẫn là kênh đầu tư “thực dương” và không hề kém cạnh so với các kênh đầu tư hấp dẫn khác như BĐS và chứng khoán, cũng như mua vàng.
Mức lãi suất trung bình thời điểm 8/2015 của các NHTMCP lớn (chưa tính đến khác biệt lãi suất do lượng tiền gửi). Đường cong lãi suất huy động đã trở về hợp lý với kỳ hạn ngắn thấp hơn nhiều so với kỳ hạn dài (Nguồn: Các NHTM)
|
Những ngày đầu 2015, cùng với đà tăng của dòng chảy tín dụng là việc lãi suất huy động của một số NHTM nhích nhẹ, song vẫn có sự phân hóa giữa các kỳ hạn.
Ngân hàng khát vốn
Số liệu thống kê từ NHNN cho thấy tính đến cuối tháng 7, tăng trưởng tín dụng của toàn hệ thống ngân hàng đã ở mức 7,32%, đây là mức tăng rất ấn tượng so với còn số 3,15% vào cùng kỳ 2014.
Nền kinh tế tăng trưởng, đặt biệt là thị trường BĐS và xây dựng phục hồi mạnh mẻ khiến nhu cầu vốn tăng lên. Bên cạnh đó, tốc độ tăng của vốn huy động có xu thế chậm hơn so với tốc độ tăng trưởng tín dụng. Điều này khiến cho tình trạng ế vốn của các ngân hàng của năm 2014 đang chuyển sang “khát vốn”. Với việc tăng cho vay ở kỳ hạn dài như lãnh vực BĐS, làm tăng nhu cầu huy động vốn trung hạn, do vậy lãi suất của các kỳ hạn dài cao hơn nhiều so với lãi suất ngắn hạn.
Với đường cong lãi suất huy động hiện nay, cho thấy các NHTM đang rất cần huy động nguồn vốn ổn định trong kỳ hạn 1 – 3 năm, điều này cũng phù hợp với mức tăng tín dụng cao nhất trong 6 tháng 2015 thuộc về lĩnh vực BĐS và xây dựng. Bên cạnh đó, các NHTM cũng dự kiến lạm phát 2016 – 2017 có thể sẽ cao hơn so với 2015, sau đó sẽ ổn định trở lại.
Với mức chênh lệch khá lớn giữa các kỳ hạn cho thấy, những người gửi tiền kỳ hạn 3 tháng, 6 tháng đã thiệt hại khá nhiều so với kỳ hạn 12 tháng trở lên, trong khi các năm trước mức chênh lệch là không đáng kể. Do vậy những người gửi tiền cần quan tâm đến các kỳ hạn dài sẽ có lợi hơn, việc chọn các kỳ hạn ngắn từ 6 tháng trở lại là không còn phù hợp chỉ trừ những người phải luôn sẳn sàng lượng tiền mặt để sử dụng.
Xét trên lãi suất huy động kỳ hạn 12 tháng 5 năm qua từ 2011 – 2015, cho thấy năm 2015 ở mức 6,3% là mức thấp nhất. Lãi suất giảm mạnh khiến cho người dân cảm thấy kênh gửi tiền không còn hấp dẫn, nhiều người tìm cách chuyển sang mua vàng, USD và nhất là đầu tư vào BĐS do những thông tin hấp dẫn của thị trường này. Tuy nhiên, việc chọn kênh đầu tư khác thay cho tiền gửi vẫn không phải thật sự hấp dẫn, bởi vì ngay cả vàng cũng có khả năng xuống giá; đầu tư vào BĐS thì nguy cơ lãi suất vay sẽ tăng lại trong vòng 1, 2 năm tới là rất cao; còn đầu tư vào thị trường chứng khoán là một lĩnh vực phải chấp nhận rủi ro, vốn không phải là sự ưu thích của những người gửi tiền muốn an toàn.
Kênh đầu tư hấp dẫn
Đứng trên góc độ lợi ích của người gửi tiền, thì không phải tính trên lãi suất nhận được, mà chính là tính trên lãi suất thực, tức mức lợi suất thực nhận được sau khi loại trừ lạm phát. Như vậy năm có lãi suất tiền gửi cao chưa chắc đã có lợi cho người gửi tiền, nếu năm đó lạm phát lại rất cao và ngược lại. Theo ước tính, mức lạm phát trong năm 2015 dự kiến khoảng 3 – 3,5% là mức thấp nhất trong vòng 5 năm qua. Do vậy khi tính trên lãi suất thực thì kênh gửi tiền trong năm 2015 , thì người gửi tiền có lợi hơn hẳn năm 2011, là năm có lãi suất tiền gửi cao nhất; và không thua kém gì năm 2012 là năm lãi suất tiền gửi vẫn rất hấp dẫn.
Đinh Thế Hiển
dđdn
|