Đại gia dầu mỏ Ả-rập Xê-út không giàu như bạn tưởng
Vương quốc dầu mỏ này hiện đang đối mặt với lỗ hổng ngân sách lớn do đà sụt giảm của giá dầu và sự tăng mạnh của chi tiêu quân sự. Các nhà phân tích cho biết điều đó đã buộc Chính phủ của quốc gia đứng đầu OPEC phải sử dụng cạn kho dự trữ ngoại hối và thậm chí có thể phải vay mượn từ nhà đầu tư nước ngoài.
* Saudi Arabia “lãnh đủ” vì toan tính hạ giá dầu
Từ đầu năm đến nay, Ả-rập Xê-út đã sử dụng hết khoảng 62 tỷ USD từ kho dự trữ ngoại hối và vay 4 tỷ USD từ các ngân hàng trong nước trong tháng 7 thông qua đợt phát hành trái phiếu đầu tiên kể từ năm 2007.
Theo dự báo, thâm hụt ngân sách của quốc gia này có thể chiếm tới 20% GDP 2015. Đây là một con số cao bất thường đối với một quốc gia từng có thặng dư ngân sách. Capital Economics ước tính doanh thu của Chính phủ sẽ giảm 82 tỷ USD trong năm 2015, tương đương 8% GDP. Quỹ Tiền tệ Quốc tế (IMF) cũng dự báo ngân sách của nước này sẽ bị thâm hụt đến năm 2020.
Nguyên nhân chính dẫn đến tình trạng trên là do đà lao dốc của giá dầu từ mức 107 USD/thùng trong tháng 6 năm ngoái xuống 44 USD/thùng trong thời điểm hiện tại. Được biết, một nửa sản lượng kinh tế của Ả-rập Xê-út và 80% doanh thu của Chính phủ đến từ lĩnh vực dầu mỏ.
Tuy nhiên, Ả-rập Xê-út chỉ có thể tự trách mình. Cuộc chiến nhằm bảo vệ thị phần của OPEC trên thị trường dầu toàn cầu đã dẫn đến tình trạng dư cung nghiêm trọng. Theo đó, Riyadh đã từ chối cắt giảm sản lượng với hy vọng điều này sẽ khiến các nhà sản xuất dầu khác, chẳng hạn như các công ty dầu đá phiến của Mỹ, phải đóng cửa.
Trong khi đó, nước này lại tăng cường chi tiêu. Khoản ngân sách dành cho quân sự của Ả-rập Xê-út đã tăng 17% trong năm ngoái và chiếm xấp xỉ 10% GDP.
Bên cạnh đó, vua Salman đã ban thưởng hào phóng cho lĩnh vực công sau khi lên ngôi vào tháng 1. Dù đây là điều bình thường nhưng động thái đó đã khiến tình hình tài chính của vương quốc này càng thêm căng thẳng.
“Chúng ta sẽ chứng kiến vay mượn nhiều hơn trong các tháng tới”, Thống đốc Cơ quan Tiền tệ Ả-rập Xê-út, Fahad al-Mubarak, cho giới truyền thông biết trong tháng trước. Cơ quan này sẽ không bình luận về số lượng trái phiếu có thể phát hành.
Các nhà phân tích gợi ý, Ả-rập Xê-út có thể phát hành khoảng 5 tỷ USD trái phiếu/tháng cho đến cuối năm nay, một phần trong số đó là phát hành cho nhà đầu tư nước ngoài.
Dù vậy, nước này có thể nhanh chóng trở lại sử dụng tiền từ kho dự trữ thay vì vay mượn nếu lãi suất toàn cầu gia tăng. Dự trữ ngoại hối của Ả-rập Xê-út, dù giảm mạnh, nhưng vẫn còn tới 660 tỷ USD vào cuối tháng 6 vừa qua.
Phước Phạm (Theo CNN Money)
|