|
Thuế và “ổ gà” của môi trường đầu tư
Một trong những chức năng chính của thuế là đảm bảo nguồn thu ngân sách, điều tiết kinh tế vĩ mô, nhưng khi chính sách thuế chưa trúng, chưa đúng thời điểm, thiếu thực tế, nó sẽ tạo ra những “ổ gà” của môi trường đầu tư. Đây sẽ là bài toán của các cơ quan xây dựng thuế trong thời gian tới...
Những ngày vừa qua, kiến nghị về việc áp thuế tiêu thụ đặc biệt (TTĐB) với mặt hàng đồ uống có gas không cồn, tăng thuế TTĐB với thuốc lá tại Dự thảo Luật Thuế TTĐB (sửa đổi) lại một lần nữa được các DN và chuyên gia hâm nóng.
Suốt từ tháng 3/2014 đến nay, không chỉ tại các cuộc hội thảo chuyên đề về Dự thảo Luật thuế TTĐB, mà ở bất cứ nơi nào có thể đăng đàn là các DN lại lên tiếng kiến nghị, mong thấu đến các cơ quan chức năng. Thậm chí là làm tờ trình Thủ tướng Chính phủ. Sự đuối lý của các cơ quan dự thảo chính sách thuế này đã được các chuyên gia liên tục chỉ ra ở rất nhiều khía cạnh và nhắc đi, nhắc lại. Tại hội thảo lấy ý kiến các chuyên gia cho dự án Luật này vừa qua, ông Nguyễn Đức Kiên, Phó chủ nhiệm Ủy ban Kinh tế của Quốc hội đã đưa ra ý kiến: Mục đích sửa đổi luật cần rõ ràng hơn.
Với ngành thuốc lá, những người đứng đầu Vinataba và Hiệp hội Thuốc lá cũng một lần nữa khẩn thiết lên tiếng với đề xuất tăng thuế TTĐB từ 65% lên 75% từ ngày 1/7/2015 tới hết năm 2017 và sẽ nâng thêm 10% từ ngày 1/1/2018. Không phải các DN sản xuất thuốc lá điếu không đồng tình với chính sách này vì nó đem lại hai lợi ích cơ bản liên quan đến sức khỏe, tính mạng con người và gia tăng nguồn thu ngân sách. Điều họ trăn trở là tính thời điểm của việc ban hành chính sách.
Từ đầu năm đến nay, dù xuất khẩu có sự tăng trưởng đáng kể, song với nội tiêu thuốc lá điếu đã giảm mạnh kể từ khi áp dụng cảnh báo sức khỏe bằng hình ảnh tác động mạnh đến tâm lý người tiêu dùng. Trong khi, quy định đóng Quỹ Phòng chống tác hại thuốc lá làm gia tăng chi phí sản xuất của các công ty thuốc lá điếu, đồng thời thúc đẩy nhu cầu sử dụng thuốc lá lậu không có hình ảnh cảnh báo sức khỏe, trong tình hình kiểm soát thuốc lá lậu chưa chặt chẽ.
Dự kiến, khó khăn của DN tiếp diễn khiến nguồn thu ngân sách từ ngành này có khả năng suy giảm, nếu thuế TTĐB cứ tăng trong khi buôn lậu không được chặn lại. Khi người tiêu dùng họ đã quen với thuốc lá nhập lậu thì họ khó quay lại mua những sản phẩm hợp pháp phải chịu thuế cao. Như vậy, ngân sách thu từ thuốc lá nội địa sẽ giảm.
Câu chuyện chính sách thuế ban hành không tạo ra hiệu quả thực cũng như không đúng thời điểm còn có thể nhìn thấy qua chiến lược phát triển ngành công nghiệp ô tô trong những năm qua. Chính sách không ổn định, thiếu nhất quán là rào cản cho các nhà sản xuất đầu tư dài hạn, theo chiều sâu, nhưng lại tạo điều kiện cho các nhà đầu tư ngắn hạn, mang tính thời vụ phát triển. Ưu đãi thuế lắp ráp không tỷ lệ thuận với tỷ lệ nội địa hoá, đánh thuế cao với người tiêu dùng là nguyên nhân cơ bản khiến ngành ô tô trong nước không phát triển. Người tiêu dùng bị thiệt vì phải mua sản phẩm với giá cao.
Tại Diễn đàn Kinh tế Việt Nam (VBF) mới đây, nhóm công tác đầu tư và thương mại đã chỉ ra những phiền hà, cũng như việc gia tăng chi phí, thời gian và nhân lực khi thụ hưởng quy định miễn thuế theo Hiệp định Tránh đánh thuế hai lần theo Thông tư 156/2013/TT-BTC. “Được coi là một bước tiến về cải cách thủ tục hành chính trong một vài khía cạnh miễn thuế theo hiệp định thuế, nhưng việc yêu cầu hiện hành buộc các công ty vận tải biển xuất trình nhiều giấy tờ để chứng minh việc điều hành trực tiếp con tàu đã thể hiện một bước thụt lùi làm vô hiệu việc thực thi các lợi ích thuế của chúng tôi theo quy định tại các hiệp định thuế giữa Việt Nam và các quốc gia khác”, nhóm này cho biết.
Khảo sát nhanh động thái DN Việt Nam 6 tháng đầu năm 2014 của VCCI cũng nêu một thực trạng đáng báo động cho những nhà tạo dựng chính sách thuế thiếu thực tế. Nhằm kích thích sản xuất kinh doanh, hỗ trợ DN, các nhà hoạch định đã quyết định giảm thuế, nhưng hầu hết các DN trả lời khảo sát cho rằng hiệu quả của việc thực thi một số điều sửa đổi trong Luật Thuế thu nhập DN có hiệu lực từ ngày 1/1/2014 ở mức bình thường. Có khoảng 20% DN cho rằng, những thay đổi này hỗ trợ rất ít hoặc không hỗ trợ gì bởi nhìn chung các DN còn đang gặp khó khăn nên lợi ích thụ hưởng từ những thay đổi này chưa cao.
Một trong những chức năng chính của thuế là đảm bảo nguồn thu ngân sách, điều tiết kinh tế vĩ mô, nhưng khi chính sách thuế chưa trúng, chưa đúng thời điểm, thiếu thực tế, nó sẽ tạo ra những “ổ gà” của môi trường đầu tư. Đây sẽ là bài toán của các cơ quan xây dựng thuế trong thời gian tới...
Nhất Thanh
thời báo ngân hàng
|
