|
Giao dịch không dùng tiền mặt đang tăng nhanh
Theo số liệu được Ngân hàng Nhà nước Việt Nam công bố, hoạt động giao dịch không dùng tiền mặt tại Việt Nam đang tăng nhanh.
Giao dịch tăng
Trình bày tham luận tại hội thảo “Tái cấu trúc hạ tầng công nghệ, nâng cao năng lực quản trị rủi ro trong hoạt động ngân hàng” diễn ra vào ngày 22-5 tại Hà Nội, ông Lê Văn Tuyên, Trưởng phòng Phát triển thanh toán, Vụ Thanh Toán, Ngân hàng Nhà nước Việt Nam cho biết, trong năm 2013, số lượng và giá trị giao dịch qua các điểm chấp nhận thanh toán thẻ (POS) tại Việt Nam tăng trưởng khá cao, đạt trên 28 triệu giao dịch và trên 120.700 tỉ đồng, tăng tương ứng 34% và 26% so với năm 2012.
Ông Tuyên lý giải, sở dĩ có kết quả trên do nhận thức về thanh toán thẻ qua POS tiếp tục có sự chuyển biến tích cực, việc sử dụng thẻ thanh toán qua POS ngày càng trở nên phổ biến ở các thành phố lớn, cơ sở hạ tầng phục vụ cho hoạt động thanh toán thẻ tiếp tục được cải thiện.
Số liệu từ ngân hàng Nhà nước cho biết, tính đến cuối tháng 3/2014, cả nước có trên 15.500 máy rút tiền tự động (ATM) và trên 137.700 POS được lắp đặt, tăng lần lượt 8,4% và 31,7% so với cuối năm 2012. Ông Tuyên cho biết, trong kế hoạch phát triển thanh toán thẻ qua POS, đến cuối năm 2015 lượng POS sẽ tăng lên 250.000 máy và số lượng giao dịch đạt khoảng 80 triệu/năm.
Thẻ ngân hàng tiếp tục là phương tiện thanh toán đa dụng, tiện ích, được các ngân hàng chú trọng phát triển, có tốc độ phát triển nhanh. Đến nay, số lượng thẻ ngân hàng phát hành tại Việt Nam đã đạt trên 68,5 triệu thẻ. Tỉ lệ sử dụng thẻ ngân hàng so với các phương tiện thanh toán khác đang có xu hướng tăng lên. Số lượng và giá trị giao dịch thẻ trong năm 2013 tăng tương ứng 25% và 43 % so với năm 2012.
Đến nay, đã có trên 69.200 đơn vị hưởng lương từ ngân sách nhà nước (chiếm trên 72%) thực hiện trả lương qua tài khoản với khoảng 2 triệu cán bộ công chức nhận lương qua tài khoản.
Tình hình mở và sử dụng tài khoản cá nhân tăng nhanh, cuối tháng 3-2014, có trên 48 triệu tài khoản cá nhân được mở tại các ngân hàng.
Ngân hàng Nhà nước cho rằng, năm 2013, việc triển khai các dịch vụ thanh toán điện tử, đặc biệt là thanh toán qua mạng Internet, đã đạt được những kết quả khá ấn tượng. Số lượng khách hàng sử dụng dịch vụ khá lớn và giá trị giao dịch tăng tương ứng 83% và 42% so với năm 2012.
Hệ thống thanh toán điện tử liên ngân hàng tiếp tục đóng vai trò là hệ thống thanh toán xương sống của quốc gia, đã kết nối 66 đơn vị thành viên, hiện có số lượng giao dịch bình quân đạt khoảng 140.000 giao dịch/ngày với giá trị giao dịch trung bình 100.000 tỉ đồng/ngày.
Hạn chế cần khắc phục
Mặc dù hoạt động giao dịch không dùng tiền mặt tại Việt Nam đang tăng nhanh, song Ngân hàng nhà nước cho rằng còn nhiều hạn chế cần khắc phục.
Thứ nhất, hạ tầng cơ sở kỹ thuật, công nghệ thanh toán phát triển chủ yếu ở khu vực đô thị, chưa vươn tới khu vực nông thôn, vùng sâu, vùng xa. Chất lượng hoạt động của hệ thống cơ sở hạ tầng chung về công nghệ thông tin và viễn thông phục vụ thanh toán còn chưa ổn định, nên ảnh hưởng tới hoạt động thanh toán.
Thứ hai, số lượng và giá trị giao dịch thanh toán thẻ nội địa qua POS còn thấp; người dân còn chưa làm quen với thanh toán qua POS, tình trạng đơn vị chấp nhận thẻ thu phụ phí của khách hàng thanh toán bằng thẻ chưa được khắc phục triệt để.
Thứ ba, chất lượng dịch vụ ATM mặc dù đã được cải thiện rõ rệt, nhưng vẫn còn những hạn chế do cả lý do khách quan và chủ quan. Áp lực đối với việc duy trì hoạt động và tiếp quỹ tiền mặt cho ATM vẫn lớn, gây nhiều khó khăn và làm tăng chi phí cho các ngân hàng, nhất là trong các dịp lễ, tết, định kỳ trả lương.
Ngoài ra còn một số yếu tố khác gây cản trở, hạn chế sử dụng giao dịch không dùng tiền mặt như lừa đảo qua mạng, tội phạm công nghệ cao đã xuất hiện, hành lang pháp lý cho các dịch vụ, phương tiện thanh toán mới, hiện đại (qua internet, điện thoại di động, thẻ ngân hàng…) còn chưa hoàn thiện.
Do đó ông Tuyên cho rằng thời gian tới cơ quan này sẽ tiếp tục hoàn thiện hành lang pháp lý để đẩy mạnh hoạt động này như: tập trung vào xây dựng các thông tư hướng dẫn Nghị định 101 về thanh toán không dùng tiền mặt…
Ngân hàng Nhà nước sẽ xây dựng và ban hành các cơ chế, chính sách phù hợp để khuyến khích các đơn vị bán hàng hóa, dịch vụ tích cực chấp nhận thanh toán bằng thẻ, khuyến khích người dân sử dụng thẻ để thanh toán mua hàng hóa, dịch vụ; phối hợp, xử lý việc đơn vị chấp nhận thẻ phân biệt giá hoặc thu phụ phí của chủ thẻ khi thanh toán bằng thẻ; ban hành các cơ chế, chính sách thích hợp về phí dịch vụ thanh toán để khuyến khích tổ chức, cá nhân thực hiện TTKDTM, hạn chế thanh toán bằng tiền mặt.
Ông Tuyên còn cho biết đơn vị này sẽ tiến hành xây dựng đề án đẩy mạnh phát triển thanh toán không dùng tiền mặt ở khu vực nông thôn trên cơ sở tận dụng mạng lưới của các tổ chức không phải tổ chức tín dụng.
Vân Ly
tbktsg
|
