|
Việt Nam không phải thiếu vốn đầu tư
Sự suy giảm của tổng vốn đầu tư toàn xã hội những năm gần đây không phải là tiêu cực. Vấn đề chính của Việt Nam là đầu tư kém hiệu quả chứ không phải thiếu vốn đầu tư.
Vốn đầu tư ít đi
Số liệu của Tổng cục Thống kê cho thấy, tổng vốn đầu tư toàn xã hội thực hiện năm 2013 theo giá hiện hành ước tính đạt 1.091,1 nghìn tỉ đồng, tăng 8% so với năm 2012 và bằng 30,4% GDP. Đây là mức đầu tư khá thấp nếu so với thời kì tổng vốn đầu tư toàn xã hội đạt “đỉnh cao” là khoảng trên 40% GDP vào 2005-2010. Điều này cho thấy dòng vốn đang trở nên khan hiếm hơn và động lực đầu tư đang có vấn đề.
Kết thúc kỳ họp ngày 11-11-2013, Quốc hội đã thông qua Nghị quyết về kế hoạch phát triển kinh tế - xã hội năm 2014, với 14 chỉ tiêu chủ yếu. Nhìn chung các chỉ tiêu được đưa ra trên cơ sở nhìn nhận thận trọng có đánh giá đến các yếu tố rủi ro có thể xảy ra trong năm 2014 song đã có cái nhìn lạc quan hơn so với các chỉ tiêu năm 2013.
Khi nhận xét về các chỉ tiêu đề ra cho năm 2014 trong một báo cáo phát hành cuối năm 2013, Công ty CP Chứng khoán MB (MBS) cho rằng: Các chỉ số trọng yếu của nền kinh tế như tăng trưởng GDP, lạm phát, xuất khẩu, nhập siêu và đầu tư toàn xã hội đều được đặt ra tốt hơn hoặc tương đương với mức đạt được năm 2013 cho thấy kỳ vọng nền kinh tế sẽ tăng tốc và hiệu năng của nền kinh tế sẽ được cải thiện đáng kể nhờ quá trình tái cấu trúc.
Liên quan đến tổng vốn đầu tư toàn xã hội, Quốc hội đặt ra chỉ tiêu ở mức 30% GDP. Đánh giá về con số này, các chuyên gia của MBS nhận định: Chúng tôi cho rằng mức dự kiến này khó có thể đạt được mặc dù khu vực tư nhân và khu vực FDI (hai khu vực này thường chiếm 61- 62% tổng vốn đầu tư) vẫn có khả năng giữ tốc độ tăng trên 11% do môi trường vĩ mô vẫn ổn định và thuế thu nhập doanh nghiệp năm 2014 sẽ giảm xuống mức 22%.
Nguyên nhân là đầu tư từ khu vực nhà nước có khả năng chỉ tăng 5% do đầu tư từ ngân sách giảm bởi thâm hụt ngân sách cao và DNNN tiếp tục thu hẹp các hoạt động đầu tư ngoài ngành. Khoản huy động trái phiếu tăng thêm 170 nghìn tỷ đồng cho hai năm 2014 và 2015 chủ yếu bổ sung ngân sách trả nợ do đó chính sách tài khóa không có khả năng nới lỏng hơn.
Vốn ít không phải là vấn đề tiêu cực
Vốn đầu tư không tăng được liệu có phải là điều đáng lo ngại? Câu trả lời của các chuyên gia MBS là: Chúng tôi cho rằng sự thu hẹp của tổng vốn đầu tư không phải là tiêu cực. Vấn đề chính của Việt Nam là đầu tư kém hiệu quả chứ không phải thiếu vốn đầu tư. Mức vốn đầu tư toàn xã hội xấp xỉ 29% GDP là đủ cho mục tiêu tăng trưởng quanh mức 6% nếu hiệu quả đầu tư được cải thiện.
Còn trong một bài nghiên cứu, ông Phạm Sỹ An, Viện Kinh tế Việt Nam cho rằng: Đầu tư so với GDP của nước ta không phải là thấp mà ngược lại với mức khoảng 40% GDP như trước đây còn được đánh giá là rất cao so với nhiều nước. Do đó, việc huy động thêm vốn đầu tư để thúc đẩy tăng trưởng kinh tế là không cần thiết mà nhiệm vụ ưu tiên hiện nay là nâng cao hiệu quả đầu tư, nhất là đầu tư công khi mà hiệu quả đầu tư của Việt Nam thấp hơn rất nhiều so với các nước trong khu vực trong cùng giai đoạn phát triển.
Trong tổng vốn đầu tư toàn xã hội, vốn đầu tư từ ngân sách Nhà nước chiếm vị trí khá lớn. Năm 2013, vốn khu vực Nhà nước chiếm 40,4% tổng vốn. Trong thời gian tới, nguồn lực đầu tư công sẽ được tăng thêm một chút thông qua việc phát hành thêm trái phiếu Chính phủ và nới trần bội chi lên 5,3% (từ mức 4,8%).
Trong một cuộc hội thảo ở Viện Nghiên cứu quản lí kinh tế Trung ương, TS Nguyễn Anh Dương, chuyên gia của Viện này cho rằng: Để đạt được tăng trưởng 5,5 - 5,8% năm 2014 là rất khó khăn (nếu không có động lực tăng trưởng khác). Việc bổ sung nguồn lực đầu tư công sẽ giúp phục hồi kinh tế, song cần thêm cải cách trong nước hướng tới tăng cường hiệu quả sử dụng nguồn lực (trước hết là quản lí và giám sát đầu tư công). Ngoài ra, cần lựa chọn các dự án tốt nhất để bỏ vốn trong điều kiện nguồn lực hiện có thay vì tìm cách tăng nguồn lực để thực hiện các dự án hiện có).
Lương Bằng
hải quan
|
