|
Năm 2015: Doanh nghiệp vận tải biển gặp khó?
Cùng với việc hình thành cộng đồng ASEAN năm 2015, một thị trường vận tải biển chung sẽ được thiết lập và điều này đang đặt ra những thách thức lớn với các doanh nghiệp vận tải biển Việt Nam khi nhìn vào thực trạng ngành biển.
Theo ông Đỗ Xuân Quang- Chủ tịch Hiệp hội doanh nghiệp logictics Việt Nam- cho biết, theo lộ trình được các nước ASEAN thống nhất, vào năm 2015, ASEAN sẽ thiết lập một nền kinh tế chung; trong đó có sự thống nhất thị trường vận tải biển.
Khi thị trường chung ra đời, các doanh nghiệp Việt Nam sẽ có cơ hội kinh doanh ở thị trường lớn hơn. Các doanh nghiệp cũng sẽ có cơ hội hợp tác, liên doanh với nhau để trao đổi công nghệ và kinh nghiệm quản lý. Các chủ hàng sẽ có được nhiều lựa chọn với chi phí thấp, chất lượng tốt từ các công ty nước ngoài.
Dù vậy, thách thức gặp phải là rất lớn vì đa phần doanh nghiệp vận tải biển của Việt Nam có quy mô nhỏ và vừa. Đầu tiên là sự cạnh tranh sẽ quyết liệt hơn, những doanh nghiệp có quy mô nhỏ, dịch vụ kém rất dễ bị “loại” khỏi thị trường.
|
Theo Cục Hàng hải Việt Nam, tính đến hết năm 2013, thị phần vận tải hàng hóa xuất nhập khẩu của đội tàu VN mới chỉ chiếm khoảng 10 - 12%, chủ yếu đi các thị trường gần trong khu vực như Trung Quốc, Đông Nam Á. Các thị trường lớn như châu Mỹ vẫn do các hãng tàu nước ngoài đảm nhận.
|
Thực tế cho thấy sự tham gia ngày càng nhiều và mở rộng của các hãng tàu nước ngoài trong các tuyến nội địa và quốc tế đã phần nào chứng minh sự "đuối sức" của các doanh nghiệp vận tải nội địa.
Hàng loạt công ước quốc tế về hàng hải mà Việt Nam tham gia như công ước Marpol 73/78 cũng đòi hỏi doanh nghiệp phải có những khoản đầu tư lớn cho khâu duy tu, bảo dưỡng, vận hành... nhằm bảo đảm tính an toàn của đội tàu. Các công ước đều quy định tàu của bất kỳ quốc gia nào khi vào cảng của quốc gia đã phê chuẩn công ước đều phải tuân thủ những quy định đã đặt ra, nếu không sẽ bị phạt. Hiện nay, điểm đến của tàu biển Việt Nam trên các tuyến quốc tế đều là các quốc gia phát triển và hầu hết đều đã phê chuẩn các công ước quốc tế.
Bên cạnh đó, lợi nhuận của các doanh nghiệp vận tải biển sẽ thấp hơn do phải cạnh tranh với các doanh nghiệp nước ngoài. Hạ tầng khai thác cảng, nhân lực cũng là những trở ngại không nhỏ khi tham gia vào nền kinh tế chung ASEAN.
Trả lời câu hỏi của nhiều doanh nghiệp về việc làm thế nào để các doanh nghiệp nhỏ và vừa có thể cạnh tranh được, ông Đỗ Xuân Quỳnh, Tổng Thư ký Hiệp hội Chủ tàu Việt Nam cho rằng có hai vấn đề cốt lõi mà các doanh nghiệp vận tải biển nhỏ và vừa của Việt Nam phải làm đó là giảm chi phí vận tải và tăng chất lượng dịch vụ.
Ông khuyến nghị các doanh nghiệp vận tải biển nên chú trọng việc hợp tác giữa các cảng, doanh nghiệp vận tải đường bộ, kho vận… để tạo thành một chuỗi nhằm giảm chi phí vận chuyển hàng hóa.
Theo thống kê của Cục Hàng hải Việt Nam, tính đến nay đội tàu Việt Nam có khoảng 1.788 tàu với tổng trọng tải 6.899 triệu DWT (năng lực vận tải an toàn của tàu tính bằng tấn). Về thị phần đảm nhận, hàng xuất nhập khẩu chiếm 12%, chủ yếu trên các tuyến biển gần trong khi hiệu quả kinh doanh của các doanh nghiệp vận tải gặp khó do giá cước giảm, chi phí tăng và sự cạnh tranh ngày càng quyết liệt từ bên ngoài.
“Nỗ lực cải thiện chính bên trong doanh nghiệp và tìm cách để liên kết hoặc sát nhập lại với nhau có thể là lời giải cho bài toán về khả năng cạnh tranh. Thị trường chung ASEAN đang đến gần và các doanh nghiệp không thể chần chừ mà phải tự thay đổi tư duy và cách làm thì mới có thể tồn tại được”- ông Quỳnh chia sẻ.
Hùng Cường
công thương
|
