|
Lo độc quyền từ ưu đãi đội tàu container nội
Được độc chiếm thị trường vận tải container nội địa, liệu đội tàu Việt Nam có khai thác hiệu quả 40% thị phần sắp được chuyển về từ các hãng tàu nước ngoài?
“Tàu container Việt Nam hoàn toàn đủ năng lực thay thế chỗ của 20 tàu treo cờ nước ngoài đang tung hoành trên các tuyến vận tải biển nội địa, trong đó có tuyến vận tải “vàng” Hải Phòng, Cái Lân tới nhóm cảng Sài Gòn, Cái Mép -Thị Vải”. Ông Bùi Thiên Thu, Phó cục trưởng Cục Hàng hải Việt Nam, Bộ Giao thông - Vận tải (GT-VT) đã khẳng định như vậy tại buổi làm việc giữa lãnh đạo hai bộ GT-VT và Công thương về Đề án thay thế tàu container ngoại được tổ chức vào đầu tuần này.
Theo số liệu của Cục Hàng hải Việt Nam, hiện đội tàu container Việt Nam có 24 tàu (có thể chở 13.000 TEU), nhưng chỉ mới khai thác được 50% khả năng vận tải.
Trước đó, trong nỗ lực giải quyết bài toán dư thừa năng lực đội tàu Việt Nam, vào cuối tháng 6/2012, Bộ GTVT đã có Văn bản số 5063/BGTVT – VT quyết định tạm dừng sự hiện diện của đội tàu biển treo cờ nước ngoài, gồm 20 chiếc với tổng trọng tải khoảng 500.000 DWT (đang chở 3.000 TEU/tuần) tại thị trường vận tải container nội địa. Theo đó, kể từ ngày 1/1/2013, việc gia hạn, cấp mới giấy phép vận tải container đối với các tàu biển không treo cờ Việt Nam có thời hạn từ 3 đến 6 tháng sẽ bị tạm dừng.
“Các chủ tàu ngoại khó mà “cưỡng” được quyết định này, bởi việc giành quyền ưu tiên vận chuyển nội địa từ tay các đội tàu treo cờ nước ngoài cho đội tàu biển treo cờ Việt Nam hoàn toàn phù hợp với Luật Hàng hải, cũng như các cam kết với Tổ chức Thương mại thế giới (WTO) về bảo hộ quyền vận tải của các nước thành viên”, ông Thu cho biết.
Như vậy, đội tàu biển treo cờ Việt Nam sẽ có cơ hội rất tốt để giành lại thị phần vận chuyển container nội địa, vốn thuộc về các hãng tàu ngoại, ước có giá trị 1.000 tỷ đồng/năm.
Trên thực tế, khi thị trường vận tải biển quốc tế đang ở giai đoạn cực thịnh, các công ty vận tải biển Việt Nam đã “mải mê” chinh chiến trên các tuyến vận tải quốc tế, nên để lấp chỗ trống, các cơ quan chức năng buộc phải cho tàu container treo cờ nước ngoài vào khai thác tại thị trường vận tải biển nội địa.
“Việc thị trường vận tải biển quốc tế suy thoái đã khiến các hãng tàu nội phải quay lại thị trường trong nước để tìm kiếm việc làm. Hiện có ít nhất 2 tàu container chở được 1.000 TEU đang phải nằm vật vờ tại các cảng. Số lượng này sẽ còn tăng lên khi Tổng công ty Hàng hải Việt Nam nhận thêm 3 tàu container mới vào cuối năm nay”, ông Đỗ Xuân Quỳnh, Tổng thư ký Hiệp hội Chủ tàu Việt Nam cho biết.
Tuy nhiên, ngay cả khi các công ty vận tải biển có đủ năng lực thay thế, việc đưa tàu container về làm chủ các tuyến vận tải biển nội là điều không dễ dàng.
Theo ông Nguyễn Văn Công, Thứ trưởng Bộ GT-VT, hiện chưa có chủ tàu Việt Nam nào đưa ra cam kết sẵn sàng chịu lỗ vào từng cảng nhỏ lẻ để “nhặt” vài container như các tàu ngoại đang làm. Đó là chưa kể đến việc, giá cước vận chuyển container mà các chủ tàu ngoại đang chào là “rất hấp dẫn”. Bên cạnh đó, chất lượng đội tàu nội kém hơn rất nhiều so với đội tàu treo cờ nước ngoài.
“Không chỉ giá cước cao hơn tàu ngoại, tính liên thông trong vận tải quốc tế kém, năng lực khai thác yếu, liệu tàu nội có đáp ứng yêu cầu về tiến độ giao hàng?”, ông Trần Tuấn Anh, Thứ trưởng Bộ Công thương lo ngại.
Đây cũng chính là lý do khiến các hiệp hội chuyên ngành khá dè dặt trong việc ủng hộ chủ trương này. Thậm chí, ông Phan Thông, Tổng thư ký Hiệp hội Chủ hàng Việt Nam còn lo ngại rằng, việc ưu tiên cho chủ tàu Việt Nam có thể sẽ sinh ra độc quyền và không nâng cao được chất lượng dịch vụ, làm ảnh hưởng tới chủ hàng khi sử dụng dịch vụ.
“Các chủ tàu Việt Nam cần chứng minh được với các chủ hàng rằng, mình có đủ sức đảm nhận thị trường nội địa sau khi đã được “cởi” áp lực cạnh tranh từ phía các chủ tàu ngoại”, một lãnh đạo một doanh nghiệp vận tải biển trong nước thừa nhận.
Anh Minh
đầu tư
|
