|
T+3: Cán cân Lợi - Hại
Nguyện vọng của nhà đầu tư về rút ngắn thời gian thanh toán cổ phiếu T+3 đã được thực hiện từ 4/9. Đa phần đều nghĩ rằng đây là động lực tích cực mang lại khởi sắc cho thị trường cũng như lợi ích với nhà đầu tư như quay nhanh vòng vốn, hạn chế rủi ro khi có thể chủ động thoát hàng sớm một ngày …, nhất là đối với những nhà đầu tư lướt sóng.
Tuy nhiên, vẫn còn đó nỗi e dè của những nhà đầu tư nhiều cẩn trọng trước sự thay đổi đầu tiên về T+. Điều nhà đầu tư cần là sau vài ngày T+ thì thị giá cổ phiếu sẽ tăng dù không lớn và mang lại lợi nhuận cho nhà đầu tư dẫu chỉ ít ỏi. Nói cách khác, nhà đầu tư thà chấp nhận T+4 mà thị giá cổ phiếu tăng chút ít hơn là T+3 mà thị giá không tăng hay thậm chí còn giảm.
Sàn chứng khoán là một thị trường mà ở đó người ta mua bán loại hàng hóa mang tên cổ phiếu. Như mọi thị trường khác, thị trường chứng khoán chịu sự chi phối của quy luật giá trị. Quy luật này xác định đẳng thức tổng cung bằng tổng cầu. Tổng cầu là khối lượng tiền vào thị trường với tư cách "mua cổ phiếu"; tổng cung là giá trị cổ phiếu vào thị trường với tư cách "bán cổ phiếu". Cân đối quan hệ cung - cầu sẽ định ra thị giá cổ phiếu.
Nhìn đơn giản, việc chuyển từ T+4 về T+3 không mang lại thêm nguồn tiền mua cổ phiếu. Tuy nhiên, sự phấn khởi trước T+3, nhất là thu hẹp rủi ro về thời gian đã "động viên" một lượng tiền còn chờ trên tài khoản của nhà đầu tư rót vào cổ phiếu. Và như thế đã mở rộng một lượng cầu nhất định, có tác động tăng thị giá cổ phiếu. Có thể nói, T+3 giúp tăng cầu từ ý chí của nhà đầu, không mang lại từ nguồn tiền tăng lên của thị trường. Khác với việc mở rộng magin, việc ngân hàng cho vay chứng khoán hay tiền vào lưu thông nhiều, tất nhiên sẽ có một phần vào chứng khoán... Do việc tăng cầu chỉ là ý chí nên nền tảng có thể chưa vững chắc, cảm xúc của nhà đầu tư sẽ chi phối mạnh điều này khi thị trường không tăng như mong đợi.
Đối với tổng cung, T+3 có ảnh hưởng trực tiếp thật sự. Một lượng cung cổ phiếu đến 25% cổ phiếu mua bán nhanh đã đi vào thị trường vào ngày T=3 mà trước đó chưa có. Lực cung này là lực thực và có tác dụng kéo thị giá cổ phiếu đi xuống.
Với T+3, thị trường đang chứng kiến cuộc giằng co giữa cung và cầu mới, được thể hiện qua biến động thị giá cổ phiếu hay chỉ số chứng khoán. Một lực cầu mới, hình thành từ niềm tin và ý chí của nhà đầu tư liệu có vượt qua áp lực thoát hàng của nguồn cung mới hay không? Nếu vượt qua được thì đây là nỗ lực rất đáng trân trọng vì theo quan điểm duy vật, thường là vật chất sẽ quyết định ý thức. Thực nghiêm này là bài học quý đối với thị trường và những nhà đầu tư.
Thị trường rất trân trọng nỗ lực của Ủy ban Chứng khoán khi thực hiện T+3. Tuy nhiên, để thị trường khởi sắc và đi vào phát triển ổn định, thị trường cần tiếp những cải cách từ Chính phủ và Ủy ban Chứng khoán. Thị trường sẽ phát triển khi Chính phủ điều chỉnh những luật lệ nhằm đảm bảo bộ máy lãnh đạo của doanh nghiệp niêm yết là những ông chủ thực sự của đơn vị, sống chết cùng đơn vị, tránh hiện tượng CEO có quá ít cổ phần, hoạt động kinh doanh phiêu lưu, lợi ích nhóm, thậm chí còn thoát hàng khi đơn vị gặp khó khăn nhằm chuyển hết rủi ro do mình gây ra cho nhà đầu tư như khá nhiều trường hợp đã xảy ra.
Nguyễn Đình Dũng (Vietstock)
FFN
|
