Mỹ cần thiết phải điều chỉnh động cơ tăng trưởng
Mạng tin economywatch.com nhận định tiềm năng mạnh mẽ của người tiêu dùng Mỹ giờ
đây chỉ còn là dư âm của quá khứ, với tỷ lệ tăng trưởng tiêu dùng thực tế trong
quý 2 năm nay chỉ đạt 1,5% (trong điều kiện lạm phát đã được điều chỉnh).
Trong 18 quý qua, tăng trưởng nhu cầu tiêu dùng thực tế hàng năm của Mỹ chỉ
đạt mức trung bình 0,7%, so với mức 3,6% của thập niên trước. Có thể nói, chưa
bao giờ tăng trưởng tiêu dùng tại Mỹ lại trì trệ lâu như vậy.
Nguyên nhân thật đơn giản, người tiêu dùng Mỹ đã đặt cược lớn vào cả hai bong
bóng - nhà ở và tín dụng - đã khiến cho các hộ gia đình Mỹ rơi vào tình trạng
phá sản và gánh mức nợ cao kỷ lục. Đồng thời, sự kết hợp giữa tỷ lệ thất nghiệp
cao và tăng trưởng thu nhập thấp đã thắt chặt thòng lọng vào người tiêu dùng Mỹ
trong dài hạn. Giờ đây, người tiêu dùng Mỹ buộc phải chuyển hướng, giảm bớt chi
tiêu, sử dụng số tiền thu nhập ít ỏi để trả nợ và thực hành tiết kiệm.
Việc người tiêu dùng không có việc làm đã đảo ngược những tính toán trong
tăng trưởng của nền kinh tế Mỹ. Tiêu thụ thường chiếm khoảng 70% GDP (chính xác
là 71% trong quý 2/2012). Tuy nhiên, với mức 70% chỉ đủ cho tăng trưởng vừa
phải, không thể mở rộng mạnh trong tương lai gần. Và mức độ phục hồi của kinh tế
Mỹ sẽ phụ thuộc rất nhiều vào 30% phần còn lại của nền kinh tế. 30% này bao gồm
4 thành phần là chi tiêu vốn của các công ty, xuất khẩu ròng, xây dựng khu dân
cư và hoạt động mua sắm của chính phủ.
Với tỷ lệ 0,7% tăng trưởng tiêu thụ thực tế trong hơn 4 năm qua, sự phục hồi
kinh tế Mỹ từ những hậu quả tồi tệ của cuộc Đại suy thoái gần như là điều kỳ
diệu. Và yếu tố thúc đẩy chính là từ 30% còn lại, đặc biệt là trong xuất khẩu và
sự phục hồi mạnh mẽ của chi tiêu vốn kinh doanh. Khu vực công di chuyển theo
hướng ngược lại, bởi việc cắt giảm chi tiêu đã được thực hiện ở nhiều cấp kể từ
sau cuộc khủng hoảng thâm hụt. Trong khi đó, lĩnh vực nhà ở mặc dù có sự hồi
phục trong 5 quý qua, nhưng thật đáng tiếc bởi sự tăng trưởng trong lĩnh vực này
ít tác động đến toàn bộ nền kinh tế.
Trong nhiều năm tới, tăng trưởng tiêu dùng Mỹ có thể sẽ vẫn còn yếu và bởi
vậy các nhà lãnh đạo Mỹ cần phải tập trung nhiều hơn vào 30% còn lại. Trong số 4
thành phần đóng góp cho tăng trưởng, tiềm năng lớn nhất có thể làm lên một sự
khác biệt đó là chi tiêu vốn của các công ty và xuất khẩu.
Tỷ lệ 70/30 đã nhấn mạnh những thách thức mà người Mỹ phải đối mặt trước yêu
cầu cân bằng lại sự phụ thuộc quá nhiều vào nhu cầu nội bộ với phát triển nhu
cầu từ bên ngoài. Chi phí vốn và xuất khẩu của Mỹ chiếm khoảng 24% GDP và là
chìa khóa cho sự chuyển đổi này. 30% phần còn lại cũng là biểu tượng của một vấn
đề chiến lược sâu sắc hơn rằng nước Mỹ phải đối mặt với một thách thức cạnh
tranh lớn.
Một sự thay đổi nhu cầu từ bên ngoài không phải là chuyện đơn giản, người Mỹ
cần phải quyết tâm và nâng cao năng lực cạnh tranh trong dài hạn. Mỹ đã và đang
tụt hậu. Theo Chỉ số năng lực cạnh tranh toàn cầu của Diễn đàn kinh tế thế giới
năm 2011/ 2012, Mỹ đã rơi xuống vị trí thứ 5, từ vị trí thứ 4 của năm trước,
đánh dấu rõ nét xu hướng đi xuống kể từ năm 2005./.
Thanh Hải
Vietnam+
|