Doanh nghiệp ngành công nghiệp hỗ trợ vẫn phải “tự bơi”
Dù Chính phủ và các địa phương gần đây thường nhấn mạnh ưu tiên phát triển ngành công nghiệp hỗ trợ để phát triển, tuy nhiên một số doanh nghiệp hoạt động trong ngành này cho rằng họ chưa nhận được sự hỗ trợ nào từ chính sách khuyến khích của nhà nước.
Đây là thông tin được các doanh nghiệp nêu tại Diễn đàn công nghiệp hỗ trợ Việt Nam, được tổ chức tại TPHCM vào ngày 1-8 trong khuôn khổ của triển lãm Metalex Vietnam và Nepcon Vietnam 2012 diễn ra tại TPHCM vào đầu tháng 10 tới.
Bà Trần Ngọc Phương Hằng, Giám đốc Công ty Phan Sinh – đơn vị cung cấp sản phẩm gia công xi mạ Crôm, Niken… cho các nhà sàn xuất Nhật Bản, nói: “Là doanh nghiệp sản xuất trong lĩnh vực công nghiệp phụ trợ nhưng hiện nay chúng tôi phải tự bơi. Chính sách phát triển ngành công nghiệp phụ trợ của Việt Nam hiện nay chúng tôi không nhận được ưu đãi gì cả, từ thuế, lãi vay ngân hàng,…”.
Trao đổi với Thời báo Kinh tế Sài Gòn Online sau diễn đàn, bà Hằng cho biết nhà máy của bà hiện ở quận 9 (TPHCM) và công ty đang có kế hoạch di dời nhà xưởng vào một khu công nghiệp để nâng gấp đôi hoặc gấp ba công suất so với hiện nay, nhằm đáp ứng nhu cầu đang tăng của các nhà sản xuất Nhật Bản hoạt động tại TPHCM, Đồng Nai và Bình Dương. Tuy nhiên, Phan Sinh không nhận được bất cứ hỗ trợ nào từ phía nhà nước về tiền thuê đất xây nhà xưởng, lãi suất vay vốn ngân hàng, phát triển hạ tầng, hay thuế thu nhập doanh nghiệp…
Tại diễn đàn, các doanh nghiệp cũng cho rằng mặc dù gần đây đã có nhiều chuyển biến đáng kể ở tầm chính sách vĩ mô nhưng các chính sách này dường như vẫn chưa “chạm” đến các doanh nghiệp sản xuất công nghiệp phụ trợ.
Quyết định về chính sách phát triển một số ngành công nghiệp hỗ trợ số 12/2011/QĐ-TTg, do Thủ tướng Chính phủ ban hành ngày 22-2-2011, được coi là lời tuyên bố chính thức đầu tiên của Chính phủ, ủng hộ dành cho công nghiệp hỗ trợ. Tuy nhiên theo ông Nguyễn Dương Hiệu, Chủ tịch Hội đồng quản trị, Tổng giám giám đốc Công ty cổ phần Công nghiệp và Thương mại Lidovit, đến nay các doanh nghiệp trong ngành này vẫn chưa nhận được hỗ trợ gì. Tại diễn đàn ông đặt câu hỏi đã có các bộ ngành nào cụ thể hóa, hướng dẫn cụ thể về quyết định trên để doanh nghiệp được hưởng chính sách ưu đãi.
Một số doanh nghiệp hoạt động sản xuất sản phẩm công nghiệp phụ trợ khác còn than phiền việc đầu tư mở rộng sản xuất quá khó khăn, vì lãi suất ngân hàng cao gấp 3 thậm chí gấp 5 lần so với các nước.
Những câu hỏi của doanh nghiệp, theo bà Phó Nam Phượng, Giám đốc Trung tâm Xúc tiến Thương mại và Đầu tư TPHCM, không chỉ diễn ra tại diễn đàn này, mà cũng là bức xúc chung của nhiều đại biểu của HĐND TPHCM. Theo bà Phượng, ở kỳ họp thứ 5 HĐND TPHCM khóa VIII vào trung tuần tháng 7 vừa qua, với phần trả lời chất vấn của đại diện cho UBND TPHCM, nhiều đại biểu đã đặt ra về hướng phát triển ngành công nghiệp phụ trợ của TPHCM.
Bà Phượng cho rằng, thành phố đang còn loay hoay tìm hướng đi phát triển ngành công nghiệp hỗ trợ, nghiên cứu chính sách... Trong khi đó, bà Lê Hương Giang, Phó giám đốc Trung tâm Đầu tư nước ngoài khu vực phía Nam (SFIC), cũng chia sẻ những bức xúc của doanh nghiệp. Tuy nhiên bà cho biết sẽ chỉ ghi nhận lại những phản ánh của doanh nghiệp để trình các cấp cao hơn giải đáp.
Tại diễn đàn, ông Hiroyuki Mizunoe, thuộc Dự án phát triển công nghiệp hỗ trợ thuộc Cơ quan Hợp tác quốc tế Nhật Bản (JICA), nhấn mạnh Việt Nam đang kém cạnh tranh với nhiều nước trong khu vực trong thu hút đầu tư Nhật vì thiếu ngành công nghiệp hỗ trợ.
Theo ông Mizunoe, Việt Nam phải nỗ lực vượt qua hai “bức tường” về công nghiệp hỗ trợ đó là phải nỗ lực vượt qua các nước trong khu vực ASEAN như Thái Lan, Malaysia và Indonesia, vì các nước này có ngành công nghiệp hỗ trợ cao hơn Việt Nam. Một "bức tường" cao hơn nữa là ở Trung Quốc, Đài Loan và Hàn Quốc.
Ông Mizunoe còn chỉ ra nhược điểm của doanh nghiệp Việt Nam là bị các doanh nghiệp Nhật đánh giá quá quen với môi trường được bao cấp, không quen với môi trường cạnh tranh khắc nghiệt cả về sản xuất cũng như dịch vụ. Điều này dẫn đến sản xuất công nghiệp phụ trợ Việt Nam khó phát triển. Cụ thể khi doanh nghiệp Nhật tiếp cận với nhà sản xuất Việt Nam và đưa ra mẫu sản phẩm không cùng mẫu sản xuất có sẵn để sản xuất thử thì doanh nghiệp Việt Nam nản chí ngay vì ngại mất thời gian, không thực hiện...
Theo đánh giá của các doanh nghiệp Nhật, nếu doanh nghiệp vừa và nhỏ Việt Nam nâng cao được năng lực kỹ thuật, cộng với giá thành thấp thì chắc chắn sẽ nhanh chóng nâng cao được trình độ cạnh tranh, ông Mizunoe nói.
Tại diễn đàn, ông Hirotaka Yasuzumi, Giám đốc Tổ chức Xúc tiến Thương mại Nhật Bản (JETRO) văn phòng tại TPHCM, nói rằng qua khảo sát vào năm 2011 của JETRO, sức cung ứng địa phương của các doanh nghiệp Nhật Bản về nguyên liệu và linh kiện phục vụ cho các lĩnh vực công nghiệp hỗ trợ tại Việt Nam chỉ đạt mức 28,7%. Con số này thấp hơn rất nhiều so với các quốc gia khác ở châu Á. Chẳng hạn như mức cung ứng địa phương tại Trung Quốc đạt 57,7%, và ở Thái Lan là 53%. |
Quốc Hùng
TBKTSG
|