|
Xác định giá bình quân 15 phút cuối, hợp lý không?
Không có cơ sở xác thực để cho rằng, cách tính giá tham chiếu mới tạo hiện tượng thao túng giảm giá hàng loạt.
Kể từ ngày 26/3, Sở Giao dịch chứng khoán Hà Nội (HNX) đã áp dụng Quy chế giao dịch chứng khoán mới với nhiều sửa đổi, trong đó, có việc thay đổi cách xác định giá tham chiếu cho ngày hôm sau. Qua 11 phiên giao dịch, đã xuất hiện một số ý kiến quan ngại phương thức xác định này sẽ tạo điều kiện cho các “đội lái” dễ dàng làm giá.
Theo quy chế mới của HNX, giá tham chiếu của cổ phiếu đang giao dịch là giá cơ sở của ngày giao dịch gần nhất trước đó. Trong đó, giá cơ sở là mức giá bình quân gia quyền của các giá giao dịch thực hiện theo phương thức khớp lệnh liên tục trong 15 phút cuối cùng của thời gian trong ngày giao dịch. Trường hợp không có giao dịch trong thời gian trên, giá cơ sở là mức giá thực hiện cuối cùng của ngày giao dịch theo phương thức khớp lệnh liên tục. Về bản chất, giá tham chiếu không phải là mức giá quy định NĐT phải mua hoặc bán trong phiên. Nó chỉ là cơ sở để cho các cơ quan quản lý căn cứ để xác định mức giá trần, giá sàn trong điều kiện thực tế Việt Nam là giao dịch có biên độ.
Trong tuần đầu tiên áp dụng giá tham chiếu mới đã xảy ra hiện tượng nhiều mã cổ phiếu trên HNX giảm sàn liên tục, gây hoang mang cho nhiều NĐT và tạo dư luận là cách tính giá tham chiếu mới đã gây ảnh hưởng tiêu cực đến giao dịch tại HNX. Tuy nhiên, nếu so sánh cả 2 chỉ số VN-Index và HNX-Index trong 1 tuần trước và sau khi áp dụng cách tính giá tham chiếu mới (19/3 - 30/3), có thể thấy, diễn biến tăng giảm từng ngày của 2 chỉ số này về cơ bản giống nhau. Vì vậy, không có cơ sở xác thực để cho rằng, cách tính giá tham chiếu mới tạo hiện tượng thao túng giảm giá hàng loạt.
Cách tính giá tham chiếu mới của HNX thậm chí còn phản ánh chính xác hơn xu hướng thị trường và tâm lý NĐT vào cuối phiên giao dịch trước. Quan sát biểu đồ HNX-Index từ khi bắt đầu áp dụng cách tính tham chiếu mới, có thể nhận thấy nếu cuối phiên hôm nay Index giảm thì đầu ngày hôm sau sẽ tiếp tục giảm và ngược lại.
Thực tế ở Việt Nam cho thấy, tâm lý giao dịch bầy đàn vẫn còn khá phổ biến. NĐT sẵn sàng mua và bán cổ phiếu mà chưa tìm hiểu kỹ thông tin, tình hình sản xuất - kinh doanh, thậm chí không nhớ nổi chính tên của DN. Đây chính là “mảnh đất tốt” cho việc làm giá của các đội lái. Nếu như áp dụng cách xác định giá tham chiếu bằng cách lấy bình quân toàn phiên như trước kia, đội lái sẽ làm giá ngay từ đầu với khối lượng giao dịch lớn ở mức giá trần. Dù giá cuối phiên có giảm sàn thì giá tham chiếu ngày hôm sau vẫn gần giá trần, làm khó cho NĐT khi quyết định giao dịch và giảm thanh khoản của thị trường đầu phiên sau. Hay việc áp dụng xác định giá khớp lệnh định kỳ 15 phút cuối phiên như sàn HOSE cũng vẫn không thể hạn chế được hiện tượng làm giá.
Việc xác định giá tham chiếu dù theo phương pháp nào đều có thể bị đội lái lợi dụng để “dẫn dắt” những NĐT thiếu quan sát và thiếu hiểu biết. Để hạn chế tình trạng cổ phiếu bị làm giá, quan trọng nhất là các NĐT cần phải tỉnh táo, nhất là khi tham gia đầu tư “lướt sóng” hoặc tham gia các giao dịch ký quỹ. Bên cạnh đó, nếu cơ quan quản lý làm nghiêm việc giám sát giao dịch, phát hiện và xử lý kịp thời các trường hợp làm giá thì tình trạng trên mới có thể chấm dứt, chứ không phải thay cách xác định giá là giải quyết được tình trạng này.
Với quy mô thị trường đã tăng nhiều so với các năm trước, nhiều tổ chức lớn và NĐT chuyên nghiệp tham gia thị trường, một vài đội lái khó có thể thao túng toàn thị trường mà không gặp trở ngại từ quyết định giao dịch của những thành viên khác. Khi các NĐT đã thích nghi với cách tính giá tham chiếu mới tại HNX, diễn biến giao dịch trong 15 phút cuối phiên sẽ trở nên tập trung, sôi động hơn và góp phần xác định giá tham chiếu sát với xu hướng thị trường hơn cho ngày giao dịch tiếp theo. Để thị trường phát triển, cần nhiều hơn nữa những nỗ lực cải tiến giao dịch như thời gian vừa qua.
Nguyễn Quang
đầu tư chứng khoán
|
