|
Quản lý thuế: Nắm người có tóc
Ban soạn thảo dự án sửa đổi bổ sung Luật thuế thu nhập cá nhân (TNCN) vừa họp tham vấn ý kiến các chuyên gia đầu ngành về phương án sửa luật này.
Trao đổi với Tuổi Trẻ, bà Nguyễn Thị Cúc, nguyên phó tổng cục trưởng Tổng cục Thuế, nói:
- Điều băn khoăn nhất của những người đang nộp thuế TNCN là sợ không công bằng. Người đang làm trong doanh nghiệp hay bất kỳ cơ quan nào, cứ có thu nhập thì bị cơ quan chi trả khấu trừ ngay. Còn những người làm nghề tự do như môi giới... có bao nhiêu thu nhập thì cơ quan thuế chưa quản lý được. Nên có nhiều trường hợp trốn thuế mà chưa bị xử lý. Do vậy, người đang nộp thuế phản ứng về điều đó khi công tác quản lý thuế của ta chỉ mới nắm được người có tóc, tức là những người mà có thể kiểm soát được thu nhập.
* Theo bà, cách quản lý thuế của ta đang có vấn đề?
- Đúng vậy. Chẳng hạn, quy định những khoản lợi ích vật chất như chi phí đưa đón bằng ôtô đi làm chưa được rõ ràng và công bằng. Theo đó, nghị định 100 có nêu một người đi ôtô thì phải chịu thuế còn nhiều người thì không, hay một giám đốc doanh nghiệp thì phải chịu tiền thuế, còn lực lượng vũ trang... lại không. Trên thực tế, dù có đi riêng nhưng người ta sẽ khai là đi chung để lách thuế. Rõ ràng là có những bất cập. Do vậy, cơ quan thuế cần có biện pháp quản lý thu thuế như thế nào để đảm bảo công bằng và minh bạch thu đủ, thu đúng tiền thuế. Cái gì chịu thuế thì phải công khai để người nộp thuế biết.
* Nhiều người nộp thuế rất bức xúc vì tổng thu nhập cả năm chưa phải nộp thuế nhưng vẫn bị tạm khấu trừ hằng tháng?
- Đó là vấn đề rất lớn đặt ra cho cơ quan thuế. Theo quy định, thuế TNCN là tạm nộp theo tháng và quyết toán theo năm nên gây bức xúc cho người nộp thuế. Đơn cử, thông thường hằng năm tháng 1-2 là tháng tết. Ngoài thu nhập tiền lương, người lao động còn nhận lương tháng 13 và các khoản thưởng tết. Trước khi chi trả, cơ quan sẽ tạm khấu trừ thuế TNCN. Tuy nhiên, tính tổng thu nhập của cả năm thì vẫn chưa đến mức nộp thuế. Và đến cuối tháng 3 năm sau, sau khi quyết toán thì tiền thuế tạm khấu trừ mới được hoàn lại. Dù có được hoàn thuế nhưng người nộp thuế có cảm giác họ bị chiếm dụng tiền thuế.
Theo đề xuất của tôi, quyết toán thuế nên theo quý hoặc sáu tháng thay vì một năm như hiện nay để đảm bảo quyền lợi của người nộp thuế.
* Ý kiến của bà như thế nào về việc nhiều người nộp thuế có thu nhập 2-3 nơi rất không đồng tình vì cách khấu trừ như hiện nay?
- Vì cơ sở dữ liệu quản lý thuế của ta chưa tốt nên việc quyết toán thuế, hoàn thuế rất không rõ ràng, minh bạch, nhất là những người có thu nhập từ hai nơi trở lên. Đối với thu nhập vãng lai sẽ bị khấu trừ thẳng 10% đối với người có mã số thuế và 20% đối với người chưa có mã số thuế. Tuy nhiên, tổng thu nhập cả năm của người nộp thuế đó chưa đến mức phải nộp thuế mà vẫn phải tạm nộp, hoặc mức thuế suất nộp ít hơn nhưng vẫn bị tạm khấu trừ ở mức cao hơn. Đến 31-3 năm sau, quyết toán thuế lại không được hoàn.
Theo quy định thì người nộp thuế sẽ cam kết với cơ quan chi trả về mức thu nhập cả năm của mình chưa đến mức nộp thuế để không bị khấu trừ. Tuy nhiên, nhiều đơn vị và người nộp thuế cũng chưa nắm được quy định này. Bởi một phần do chính sách thuế TNCN của ta thay đổi liên tục, có đến 20 thông tư hướng dẫn, đó là chưa tính các công văn chỉ đạo.
Lê Thanh thực hiện
tuổi trẻ
|
