|
Lotte chưa thể xóa sổ thương hiệu Bibica, vì sao?
Cuối tuần trước, trái ngược với nhiều dự đoán, ĐHCĐ của CTCP Bánh kẹo Biên Hòa - Bibica (BBC) đã diễn ra một cách khá êm ả.
* BBC: Những đề xuất của cổ đông lớn Lotte đều bị bác bỏ
Bên hàng lang Đại hội, một số lãnh đạo và cổ đông người Việt am hiểu nội tình Công ty tạm thở phào do đề xuất đổi tên Công ty đã không được cổ đông lớn đưa ra.
Cơm chẳng lành, canh không ngọt
Vấn đề là, không khí êm ả này chắc chắn không phản ánh các căng thẳng đang âm ỉ tại Bibica. Rất ít cổ đông nhỏ biết rằng chỉ vài ngày trước Đại hội, đã diễn ra một cuộc gặp gỡ giữa lãnh đạo người Việt của Bibica với các NĐT tổ chức, trong đó có đại diện Lotte - cổ đông Hàn Quốc đang nắm 38% vốn cổ phần tại Bibica, do một CTCK đứng ra làm trung gian tổ chức. Nội dung của cuộc gặp xoay quanh các đề xuất của Lotte, trọng tâm là các khuất tất xung quanh việc đổi tên Bibica thành CTCP Lotte- Bibica.
Theo nguồn tin riêng của ĐTCK, trước ĐHCĐ của Bibica vài ngày, văn bản đề cập đến một số khuất tất lâu nay tại Bibica đã nằm trên bàn làm việc của cơ quan quản lý thị trường. Văn bản đề cập đến 3 nội dung chính: sự hợp tác giữa Bibica và Lotte trong việc sản xuất sản phẩm Lottepie; lý do dự án Bibica Hưng Yên bị ngưng trệ và một vài đại diện Lotte chi tiêu cá nhân dựa trên danh nghĩa Bibica.
Vào năm 2007, Lotte trở thành cổ đông lớn và tham gia hoạt động điều hành Bibica. Khi Lotte - Bibica bắt tay hợp tác, doanh số Công ty đã có bước nhảy vọt. Doanh thu thuần của Bibica từ mức 545 tỷ đồng năm 2008 tăng dần lên 627 tỷ đồng (năm 2009) rồi 788 tỷ đồng (năm 2010) và vượt mốc 1.000 tỷ vào năm 2011. Tuy nhiên, lợi nhuận sau thuế của cổ đông công ty mẹ lại không gia tăng tương ứng. Nếu như năm 2009, Bibica đạt lợi nhuận 57 tỷ đồng thì năm 2010 con số này giảm xuống 42 tỷ đồng và chỉ tăng lên chút ít vào năm ngoái, đạt 46,4 tỷ đồng.
Diễn biến bất thường doanh thu tăng, lợi nhuận giảm đã được mổ xẻ: Khi hợp tác, do Lotte ra áp lực yêu cầu Bibica không được sử dụng nhãn hàng Chocopie nên Bibica phải xây dựng thương hiệu riêng. Để phát triển dòng sản phẩm mới, Bibica đã phải bỏ ra rất nhiều chi phí marketing khiến tỷ suất lợi nhuận của nhãn hàng thời gian qua âm 20%. Điều đáng nói là với các sản phẩm Lottepie xuất khẩu, Bibica bán trực tiếp cho cổ đông lớn Hàn Quốc với giá 6,9 USD/thùng. Tuy nhiên, năm 2011, Bibica gặp sự cố dây chuyền sản xuất phải nhập khẩu lại để giữ thị phần nội địa thì giá nhập từ Lotte lên tới 7,4 USD/thùng khiến tỷ suất lợi nhuận xuất nhập khẩu của Bibica âm 18%. Ban lãnh đạo nội địa của Bibica nhận xét, trong hợp tác vừa qua, Bibica chỉ đóng vai trò là đơn vị sản xuất gia công và xây dựng thương hiệu riêng cho Lotte. Thời gian này, thị phần và thương hiệu của Bibica không được gia tăng tại thị trường nội địa. Nghiêm trọng hơn nữa, khi xuất khẩu, Bibica vô tình còn giúp Lotte thực hiện việc chuyển giá.
Về dự án nhà máy tại Hưng Yên đã dậm chân tại chỗ từ năm 2009 tới nay, Ban lãnh đạo người Việt của Bibica cho biết, cổ đông Hàn Quốc cũng đang gây sức ép với Công ty tương tự như dự án Lottepie trước đây. Họ gạt bỏ đề xuất sản xuất bánh gạo, dòng sản phẩm custard và cracker từ phía Việt Nam. Các bất đồng về quan điểm này là lý do khiến Dự án đã bị trì hoãn khá lâu. Đúng lúc này, trước thềm ĐHCĐ năm 2012, cổ đông Hàn Quốc bất ngờ lại khới lên vấn đề đổi tên Công ty thành CTCP Lotte- Bibica khiến thương hiệu bánh kẹo lớn thứ hai trên thị trường nội địa lo ngại nguy cơ bị xóa sổ.
Bibica có dễ bị thôn tính?
Tất cả các bức xúc này đã được cổ đông nhỏ Bibica bộc lộ gay gắt trong phiên chất vấn. Đáp lại, đại diện của Lotte giải thích việc phát triển sản phẩm Lottepie nằm trong kế hoạch hợp tác giữa hai bên được ký kết năm 2007. Theo sự hợp tác này, Lotte sẽ chuyển giao công nghệ cho phía Bibica, đổi lại phía đối tác Việt Nam sẽ dựa vào hệ thống mạng lưới sẵn có phân phối một số sản phẩm của đối tác Hàn Quốc. Đại diện này cho biết, trong quá trình hợp tác, khá bất hợp lý khi Lotte chỉ được hưởng cổ tức như các cổ đông thông thường trong khi đã chuyển giao công nghệ cho phía Việt Nam. Dù vậy, sau đó, trước áp lực từ phía cổ đông Việt Nam, Lotte bất ngờ cho biết xin tạm hoãn việc đổi tên Công ty. Sự thiếu thiện cảm từ các cổ đông nhỏ nội địa còn khiến Lotte không thể bành trướng quyền lực tại Bibica qua việc ứng viên người Hàn Quốc thua kém hoàn toàn ứng viên Việt Nam trong cuộc chạy đua một ghế thành viên HĐQT.
Trước lo ngại việc thương hiệu Bibica có nguy cơ bị thôn tính, chiều 27/3, ông Trương Phú Chiến, Tổng giám đốc Bibica nhận định, tại thời điểm hiện nay, việc này rất khó thực hiện. Về phía Lotte, tỷ lệ sở hữu cổ phiếu BBC mới dừng lại mức cổ đông lớn. Nếu muốn đổi tên Bibica để biến thành công ty con thì Lotte phải nắm trên 50% cổ phần nhưng lại vướng trần 49%. Muốn tăng tỷ lệ sở hữu, phía Lotte chắc chắn phải chào mua công khai, còn việc sở hữu ngầm qua các công ty con hoặc trung gian nội địa khó có khả năng xảy ra do Tập đoàn Lotte hoạt động minh bạch và tôn trọng luật pháp sở tại, ông Chiến khẳng định.
Theo ông Chiến, dù phía Lotte vẫn chưa bỏ cuộc nhưng quan điểm của ban điều hành nội địa là giữ lại bằng mọi giá thương hiệu Bibica và thương hiệu Bibica cũng không dễ bị thôn tính. Hiện phía Việt Nam có ưu thế phòng thủ khi giữ 3/5 ghế HĐQT. Về cổ phần, đối trọng hiện nay đang có diễn biến có lợi cho phía Việt Nam khi hai cổ đông tổ chức ngành thực phẩm nội địa đang hợp lực tích cực gia tăng tỷ lệ sở hữu cổ phiếu BBC.
Giang Thanh
đầu tư chứng khoán
|
