Giá càphê xuất khẩu: Liệu đã lỡ đò?
Chỉ còn khoảng 20 ngày nữa là chấm dứt niên vụ kinh doanh của thị trường càphê nước ta. Niên vụ sắp tàn là một niên vụ đáng ghi nhớ, càphê vừa được mùa vừa được giá tuy vẫn còn nhiều chuyện đáng tiếc đó đây.
Theo số liệu thống kê gần đây, tính đến hết tháng 8.2011, nước ta xuất khẩu chừng 1,135 triệu tấn càphê nhân. Nếu như trong tháng 9 này, ta chỉ cần xuất thêm 65.000 tấn nữa, con số xuất khẩu càphê nhân trong cả niên vụ này, bắt đầu từ ngày 1.10.2010 sẽ đạt tròn trịa 1,2 triệu tấn. Sản lượng niên vụ 2010/2011 có thể chừng 1,2 triệu tấn, là một năm có sản lượng khá cao.
Trong quá khứ, tại thời điểm giữa năm 1994 khi Brazil, nước sản xuất càphê lớn nhất thế giới từ trước đến nay bị một đợt rét đậm rét hại tàn phá nhiều vùng càphê và làm giảm trầm trọng sản lượng xuất khẩu của nước này trong năm 1995, giá càphê robusta nhân xô tại tỉnh Dăk Lăk có lúc tăng lên cận mức 40.000 đồng/kg thì trong năm nay, chẳng cần chờ sương giá nước bạn tại Nam Mỹ, giá càphê nhân xô nội địa nhiều lúc dâng lên mức 51.500 – 52.000 đồng/kg, là mức cao lịch sử. Giá nội địa liên tục dao động, nhiều lần chạm lại mức 50.000 đồng.
Thế nhưng, vì muốn chờ giá theo kiểu đầu cơ, có thể những người còn giữ hàng đã lỡ mất chuyến đò oan uổng. Giá càphê nhân nội địa hiện nay đang ở chung quanh mức 47.000 đồng/kg hay thấp hơn.
Trong các tháng 6, 7 và 8.2011, thị trường thế giới rất cần hàng. Nhờ vậy, giá xuất khẩu càphê khắp nơi được đưa lên rất cao. Nếu như giá càphê nhân loại 2,5% đen vỡ của Việt Nam lúc đầu vụ này được mua bán với mức trừ 100 USD/tấn dưới giá thị trường kỳ hạn (TTKH – futures market) robusta Liffe tại London, thì đến chừng tháng 2.2011, giá chênh lệch với Liffe cho loại này giảm thêm 40 USD nằm mức trừ 140 USD (nên thị trường hay gọi là giá trừ lùi so với giá Liffe). Song, do nhu cầu cần hàng giao và do nhiều nhà xuất khẩu Indonesia và Việt Nam thất hứa giao hàng cho các hãng kinh doanh (traders) và rang xay (roasters), ước cộng dồn cũng cả trên 100.000 tấn, giá xuất khẩu dựa trên chênh lệch có lúc đạt cộng 200 USD trên giá TTKH Liffe. Mức này cũng là mức cao kỷ lục trong lịch sử kinh doanh cho mặt hàng xuất khẩu càphê robusta. Nếu như tình hình sản xuất và xuất khẩu càphê đều và bình thường như thế này, có thể còn rất lâu lịch sử mới có thể lặp lại mức giá xuất khẩu trên.
Với mức cao như vậy, các nhà xuất khẩu càphê Việt Nam cũng “bó tay chịu sầu” vì giá nội địa dâng lên mức rất cao, đôi khi tăng cả gần 200 USD trên giá Liffe và trên cả giá xuất khẩu FOB, làm cản trở sức bán và xem như hụt một chuyến đò về phía xuất khẩu.
Hiện nay, giá xuất khẩu càphê nhân loại 2,5% đen vỡ vụ mới đang được chào với mức trừ 70/80 USD/tấn FOB dưới giá TTKH London. Song, nhiều nhà nhập khẩu đang e ngại chưa mua do giá hàng bán tại các kho châu Âu rẻ hơn mức đó. Mặt khác, các hãng thông tấn đưa tin rằng các nhà xuất khẩu càphê của ta đang nợ chưa giao hàng vụ cũ chừng trên 70.000 tấn. Những tin ấy đang gây bất lợi cho giá xuất khẩu càphê trong những ngày tháng tới.
Liệu giá trừ 70 USD/tấn dưới giá TTKH London là đã cao hay giá xuất khẩu càphê của ta sẽ thấp nữa khi vào rộ vụ? Nếu thấp hơn, lại thêm một lần đáng tiếc vì có thể các nhà xuất khẩu và nông dân của ta lại lỡ chuyến đò để phải bán với mức trừ 100 USD/tấn hay thấp hơn so với giá chào hiện nay.
Nguyễn Quang Bình
sài gòn tiếp thị
|