|
Chuyển đổi mô hình tăng trưởng-đòi hỏi cấp thiết
Công cuộc đổi mới trong 25 năm qua đã đưa nước ta lên vị thế mới. Tuy nhiên, đã đến lúc phải chuyển đổi mô hình tăng trưởng kinh tế, một đòi hỏi ngày càng cấp thiết.
Trước hết đây là thời cơ để mổ xẻ mô hình tăng trưởng kinh tế của nước ta nhằm nâng cao chất lượng tăng trưởng, phát triển theo chiều sâu, phát triển bền vững từ chính những bất cập của nền kinh tế.
Hai, cơ cấu kinh tế là vấn đề chiến lược, tức là vấn đề cơ bản, lâu dài của đất nước. Khi có những áp lực ngắn hạn ở trong nước và quốc tế, thì việc áp dụng các biện pháp tình thế để ứng phó cho phù hợp với diễn biến của tình hình là khó tránh khỏi và cần thiết. Nhưng việc áp dụng biện pháp tình thế lại có hạn chế, bất cập, thường có hiệu ứng phụ và việc khắc phục hiệu ứng phụ này phải mất nhiều thời gian, kinh phí để thực hiện.
Ba, nếu không chuyển đổi mô hình tăng trưởng sẽ khó đạt được mục tiêu cuối cùng đã đề ra là phát triển bền vững, mà việc đạt được tốc độ tăng như cũ cũng sẽ không đạt được.
Bốn, nếu không chuyển đổi mô hình tăng trưởng thì lạm phát sẽ cao và lặp đi lặp lại, sẽ không ổn định được kinh tế vĩ mô (nhập siêu, bội chi ngân sách, tăng nợ nần,…)…
Chuyển đổi mô hình tăng trưởng-đòi hỏi cấp thiết
Tăng trưởng kinh tế xét ở đầu vào phụ thuộc vào sự tăng lên của 3 yếu tố: (1) Vốn đầu tư (yếu tố I); (2) Số lượng lao động đang làm việc (yếu tố II); (3) Năng suất tổng hợp (gồm hiệu quả đầu tư, năng suất lao động trên cơ sở khoa học công nghệ (yếu tố III).
Nếu tăng trưởng kinh tế chủ yếu dựa vào yếu tố I hoặc yếu tố II, thì đó là tăng trưởng theo số lượng, tăng trưởng theo chiều rộng. Nếu tăng trưởng kinh tế dựa chủ yếu vào yếu tố III, thì đó là tăng trưởng theo chất lượng, tăng trưởng theo chiều sâu.
Tỷ trọng đóng góp của 3 yếu tố trên đối với tăng trưởng kinh tế của Việt Nam qua các thời kỳ như sau:
Biểu đồ trên cho thấy:
- Từ 2010 trở về trước, mô hình tăng trưởng kinh tế của Việt Nam chủ yếu dựa vào yếu tố tăng lượng vốn và tăng số lượng lao động đang làm việc; phần đóng góp của năng suất tổng hợp còn nhỏ (thấp hơn nhiều so với tỷ trọng 36- 38% của các nước trong khu vực). Điều đó chứng tỏ tăng trưởng kinh tế chủ yếu dựa vào yếu tố tăng vốn đầu tư và tăng số lượng lao động đang làm việc, hay chủ yếu tăng trưởng theo số lượng, phát triển theo chiều rộng, chưa chủ yếu tăng trưởng theo chất lượng, phát triển theo chiều rộng. - Tỷ trọng đóng góp của yếu tố III theo mục tiêu đến năm 2015 là 31- 32% (tức là tỷ trọng của yếu tố I và yếu tố II đóng góp 68- 69%) và đến năm 2020 là 35% (tức là tỷ trọng của yếu tố I và yếu tố II đóng góp 65%).
Theo các mục tiêu trên thì chất lượng tăng trưởng sẽ được cải thiện một bước quan trọng. Mục tiêu này đòi hòi phải nâng cao hiệu quả đầu tư, nâng cao năng suất lao động để tăng hiệu quả và sức cạnh tranh của nền kinh tế trong điều kiện mở cửa, hội nhập. Đó cũng là đòi hỏi của nền kinh tế trong quá trình phát triển bền vững.
Ngọc Minh
Chính phủ
|
