Đánh cược vào gói QE3
Mặc dù Chủ tịch Cục Dự trữ Liên bang Mỹ (Fed) cam kết sẽ dừng gói kích thích kinh tế QE2 đúng hạn, nhiều người vẫn tin có lý do để ông Ben Bernanke sẽ buộc phải tiến hành thêm gói QE3.
TS. Frank Shostak, một nhà kinh tế Áo làm việc cho MF Global, cho rằng, khi Fed dừng việc kích thích kinh tế hay "khóa sổ" bảng cân đối kế toán của họ, nó sẽ gia tăng sức ép làm giảm xung lượng cung tiền. Và điều này sẽ dẫn tới một hậu quả là rất nhiều bong bóng được tạo ra "trên lưng" của việc gia tăng cung tiền trước đó sẽ chịu nhiều sức ép và một cú vỡ (bust) kinh tế sẽ được tạo ra.
Hiển nhiên là có thể xuất hiện tình trạng nhiều ngân hàng đã cho vay ào ạt bằng đồng vốn rẻ từ Fed sẽ tìm cách "chống lại" việc kết thúc kỷ nguyên tiền rẻ. Số tiền lớn Fed bơm ra đã chảy vào chứng khoán và làm thị trường vay mượn DN rẻ hơn. Khi Fed kết thúc nới lỏng, các thị trường này sẽ bị ảnh hưởng, thông thường là từ 6 tới 9 tháng sau đó.
Nhiều người cho rằng lạm phát là cản trở lớn để Fed tiếp tục bơm tiền, nhưng vấn đề cơ bản của gói QE là thất nghiệp, không phải lạm phát. Việc rút chân khỏi "đống tiền" sẽ khiến lạm phát cao hơn nhưng về khía cạnh chính trị, điều này là khó chấp nhận được đối với Fed cũng như Chính phủ Mỹ nếy tỷ lệ thất nghiệp tăng lên. Fed sẽ buộc phải tiến hành thêm gói QE3 nữa vì các nhà chính trị sẽ yêu cầu cơ quan này làm một cái gì đó tương tự như thế.
Fed sẽ sẵn sàng đánh đổi mức lạm phát cao hơn trong một giai đoạn dài hơn, bất chấp những cảnh báo về việc lạm phát đang trở lại và gói kích thích mới sẽ ra đời trước cuộc bầu cử Tổng thống Mỹ (tháng 1/2012) cho tới khi ai đó giành chiến thắng.
Lập luận trên được củng cố sau khi William Dudley, Chủ tịch Fed tại New York nói rằng, mọi người không nên lo lắng về việc Fed bơm tiền ào ạt sẽ gây ra lạm phát. Dudley cũng bóng gió rằng, Chủ tịch Ben Bernanke cũng đã "nâng cao quan điểm" (put high bar) về việc mở rộng cái gọi là chương trình QE2 trị giá 600 tỷ USD - dự kiến sẽ kết thúc vào mùa hè này.
"Tôi không muốn đoán trước chính sách trong tương lai. Mặc dù mức lạm phát hiện tại là một gánh nặng đối với mọi người, nhưng Fed sẽ không vội vàng phản ứng thái quá đối với việc tăng giá tạm thời", Dudley nói.
Fed sẽ dừng việc mua trái phiếu chính phủ Mỹ (QE2) vào ngày 30/6 và nhiều nhà kinh tế đều cho rằng, sau khi kết thúc gói QE2, nếu không có gói QE3 tiếp sau đó thì sẽ là một thời điểm khó khăn, gập ghềnh, nếu không nói là đen tối (D-Day) cho các nhà đầu tư.
Dennis Lockhart, Chủ tịch Fed của bang Atlanta cho rằng, nếu giá dầu tiếp tục tăng có thể sẽ buộc Fed có thêm một đợt mua trái phiếu (QE3) nữa, mặc dù ông không đảm bảo điều này có chắc chắn.
Lockhart cho rằng, trong khi Fed cần phải để ý tới lo ngại lạm phát, việc thị trường lao động chưa hồi phục sẽ khiến chi phí lương chưa tăng và như vậy chưa tác động mạnh tới lạm phát.
Nếu bạn tìm kiếm từ QE3 trên Internet, hẳn sẽ chưa có nhiều bài báo viết về vấn đề này nhưng mức độ xuất hiện đã thường xuyên hơn trước. Còn hãy nhìn thực tế, tăng trưởng GDP quý 1 của Mỹ chỉ là 1,8%, so với dự báo 2,1%. Chỉ số giá tại Mỹ hiện mới chỉ là 1,9%, còn thị trường nhà đất Mỹ thì quả thực vẫn rất tệ.
Bill Cunningham, Trưởng nhóm nghiên cứu trái phiếu toàn cầu của State Street Global Advisors thì cho rằng, khả năng có gói QE3 là thấp, chỉ 10 - 15% khả năng. Hiện tại, Fed đang phải đối mặt với nhiều sức ép công luận. "Fed sẽ không làm gì với QE3 cho tới khi thị trường cần tới nó", Cunningham nói.
Vẫn còn những bất đồng giữa các thành viên Fed về việc liệu nền kinh tế Mỹ vẫn cần sự trợ giúp hay lạm phát đang trở thành vấn đề lớn hơn. Trong một bài phát biểu trước Quốc hội Mỹ gần đây, Ben Bernanke nói rằng, ông chưa "đóng cửa" đối với với khả năng một đợi mua trái phiếu nữa, khi cho rằng lo lắng về giá cả đang tăng là không đáng ngại.
Fed bắt đầu nới lỏng tiền tệ mạnh mẽ 2 năm về trước khi đưa lãi suất qua đêm về gần bằng 0 sau khi khủng hoảng tài chính tồi tệ nhất sau Đại suy thoái xảy ra. Gói QE1 "khởi động" vào tháng 3/2009 trị giá 1.800 tỷ USD. Tháng 11/2010, Fed công bố chương trình mua trái phiếu chính phủ trị giá 600 tỷ USD hay còn gọi là QE2. Còn bây giờ, gói QE3, thực tế mới chỉ là đang tranh luận.
Nguyên Hưng (Theo báo chí nước ngoài)
đầu tư chứng khoán
|