Tại sao lại phải hoãn thông tư quản lý giá sữa?
Thông tư 122 về quản lý giá sữa bột Bộ Tài chính vừa ban hành đang gặp phải một "vướng mắc", nhưng không phải từ người tiêu dùng (NTD) VN, mà lại xuất phát từ đại sứ 5 nước và khu vực là Mỹ, Liên minh Châu Âu (EU), Canada, Australia và New Zealand.
* Việt Nam không vi phạm cam kết về giá của WTO
Đại sứ 5 nước và khu vực này đề nghị hoãn thi hành Thông tư 122, vốn sẽ có hiệu lực từ 1.10 tới.
Lý do chung chung
Bức thư chung của đại sứ 5 nước và khu vực gửi cho Bộ trưởng Bộ Tài chính chỉ nói chung chung là “bày tỏ sự thất vọng”, và cho rằng Thông tư 122 không khuyến khích các nhà đầu tư mới và ảnh hưởng tiêu cực đến việc làm, làm gia tăng gánh nặng thủ tục hành chính và chi phí cho các Cty sữa nước ngoài tại VN. Trước đó khi Thông tư 122 còn đang là dự thảo, các đại sứ này cũng đã gửi thư cho Thủ tướng bày tỏ quan điểm rằng việc quản lý giá theo thông tư sẽ khiến VN đi chệch khỏi định hướng cơ chế thị trường, làm gia tăng các quan ngại về thủ tục so với các cam kết WTO của VN.
Bức thư chung đã đề cập đến các lý do, sự tác động tiêu cực từ Thông tư 122 một cách chung chung. Bộ Tài chính đã có văn bản đề nghị đại sứ 5 nước và khu vực chỉ rõ ra việc áp dụng thông tư mới có mâu thuẫn hay vi phạm gì với quy định cụ thể nào về các cam kết WTO của VN, nhưng đến nay vẫn chưa nhận được phản hồi.
Phản ứng vì đâu?
Trong Thông tư 122, những điểm quy định bị các Cty sữa nước ngoài phản ứng chính là bị buộc đăng ký và kê khai giá, phải thuyết minh được sự hợp lý cần thay đổi giá. DN nào bán giá bất hợp lý có thể bị đình chỉ, nếu cố tình vi phạm, cơ quan quản lý giá sẽ thu hồi phần chênh lệch bất hợp lý và đề nghị cơ quan có thẩm quyền rút giấy phép kinh doanh.
So với Thông tư cũ 104, thông tư mới đã “mạnh tay hơn”, tuy nhiên không phải không còn nhiều kẽ hở. Sự “mạnh tay” chủ yếu áp lên sữa bột dành cho trẻ em dưới 6 tuổi, chứ không áp dụng cho sữa dành cho người già, người bệnh... Hơn nữa, DN cũng có thừa tiền bạc để thuê đội ngũ luật phân tích kẽ hở để “lách” giá. Thế nhưng, một mặt các DN sữa nước ngoài (hầu hết thuộc các nước có đại sứ gửi thư đề nghị hoãn thi hành Thông tư 122) vẫn tác động với đại sứ của họ để lên tiếng. Việc đại sứ của nước nào đó lên tiếng để bảo vệ “quyền lợi” của DN nước họ tại thị trường sở tại là điều rất bình thường. Tuy nhiên, “quyền lợi” ở đây lại xuất phát từ lợi ích khác nhau.
Các đại sứ chỉ nhằm bảo vệ quyền lợi cho các Cty sữa của họ, chứ không hề đả động đến thực trạng, là các Cty của nước họ đã tăng các chi phí quảng cáo, tiếp thị sản phẩm lên một cách vô tội vạ, khiến hàng triệu trẻ em VN phải uống sữa với giá đắt nhất thế giới trong hàng chục năm nay. Các đại sứ cũng chẳng cần biết đến sức chịu đựng của hàng chục triệu NTD VN trước tình trạng mỗi năm sữa tăng giá tới vài ba lần, mỗi lần tăng từ vài phần trăm đến hơn 10%. Vậy thì thực sự họ vì ai?
VN, cũng như bất kỳ quốc gia nào, đã hội nhập quốc tế thì phải tuân thủ các cam kết quốc tế. Sự đóng góp và phản hồi ý kiến, từ các cá nhân, tổ chức trong và ngoài nước đều cần thiết và đáng quý. Nhưng, các ý kiến đó để có cơ sở xem xét thì phải rõ ràng, cụ thể, thiện chí và thuyết phục, chứ nếu cứ quy chụp chung chung sẽ không thuyết phục. Hàng chục triệu NTD VN đã quá khổ với các chiêu thức của các hãng sữa nước ngoài tại VN trong nhiều năm qua. Và đến lúc chính NTD VN chứ không ai khác cần phải biết tẩy chay các thương hiệu sữa làm giá vô tội vạ, chứ không nên tiếp tục làm “chùm khế ngọt” cho họ “hái”.
Thẩm Hồng Thụy
LAO ĐỘNG
|