Trái phiếu hút vốn
Thị trường trái phiếu, tín phiếu đang “ngốn” một lượng vốn lớn, kéo lãi suất (LS) huy động trong dân cư lên khi ngân hàng (NH) cần vốn để tham gia thị trường này.
Theo kết quả đấu thầu trái phiếu chính phủ (TPCP) lô lớn loại 5 năm do Kho bạc Nhà nước phát hành, tổ chức vào cuối tuần qua với khối lượng gọi thầu là 2.000 tỉ đồng, LS danh nghĩa là 11,33%/năm. 12 thành viên tham gia đăng ký số tiền đấu thầu lên đến 3.900 tỉ đồng. Tuy nhiên, LS đăng ký thấp nhất là 11,19%/năm và cao nhất là 12,5%/năm nên khối lượng trúng thầu chỉ được 200 tỉ đồng với LS 11,2%/năm.
Một chuyên gia về vốn NH cho biết, kết quả trúng thầu của đợt phát hành TPCP trước đó đã thu hút 2.100 tỉ đồng đối với TPCP loại 3 năm có LS 11,02%/năm; loại 2 năm hút 2.000 tỉ đồng với LS là 10,9%/năm. Từ đầu năm đến nay, lượng TPCP phát hành có giá trị lên đến 22.000 tỉ đồng, tín phiếu kho bạc 8.300 tỉ đồng. Trong những phiên giao dịch gần đây, các NH nhỏ tham gia đấu thầu TPCP khá nhiều. Nguyên nhân là do trong năm 2008, một số NH mất thanh khoản khi không có giấy tờ có giá để có thể vay trên thị trường mở. Một số NH mất thanh khoản nặng đã phải chấp nhận mức LS “cắt cổ” của những NH cho vay, lên đến 40%/năm.
Ngoài việc tăng cường “sức đề kháng”, các NH còn tìm kiếm lợi nhuận từ chênh lệch LS. Việc nắm giữ TPCP sẽ giúp các NH nhỏ có thể tiếp cận được nguồn vốn giá rẻ (LS thấp) trên thị trường mở (thị trường giao dịch vốn giữa các NH và Ngân hàng Nhà nước (NHNN). Vị chuyên gia trên phân tích, nếu NH có LS huy động tiền đồng trong dân cư 12%/năm để mua trái phiếu với LS 11%/năm, sẽ lỗ 1%/năm. Tuy nhiên bù lại là NH này có thể sử dụng trái phiếu trên thị trường mở để vay lại của NHNN với LS 8%/năm rồi cho cá nhân, tổ chức vay lại với LS khoảng 14%/năm. Lúc này, NH sẽ có mức lợi nhuận LS là 3%.
Tuy nhiên, các NH lớn rất thận trọng trong việc kinh doanh vốn theo kiểu này. Gần đây, NHNN bơm vốn ra nên các NH thuận tiện hơn trong việc sử dụng trái phiếu. Thế nhưng đến một lúc nào đó NHNN áp dụng thắt nguồn vốn lại thì trái phiếu trở thành gánh nặng. Người “chơi” trái phiếu thường với khối lượng lớn nên khoản lỗ sẽ không nhỏ.
LS huy động hiện nay đang vận hành theo cung cầu của thị trường. Đối với các NH lớn như Vietcombank, BIDV, Vietinbank... LS huy động tiền đồng trong dân cư đã lên đến 11,5%/năm. Do đó các NH nhỏ phải đưa ra mức LS cao hơn mới có thể huy động được. Thêm vào đó thông tin Vietinbank sẽ phát hành 6.000 tỉ đồng trái phiếu kỳ hạn 2 năm với mức LS cao ngất (12,5%/năm) đang làm các NH khác “bối rối” khi tính toán mức LS đưa ra thị trường bao nhiêu là hợp lý, nếu không trái phiếu của Vietinbank sẽ hút vốn.
Thanh Xuân
Thanh Niên
|