|
TTCK Trung Quốc: Rủi ro chờ đợi nhà đầu tư
Thăng trầm của thị trường chứng khoán Thượng Hải có nhiều nét giống với thị trường chứng khoán TPHCM. Một sự phân tích hiện trạng và dự báo diễn biến của thị trường chứng khoán Trung Quốc từ nay đến cuối năm có thể là một gợi ý tốt để nhìn lại thị trường chứng khoán trong nước.
Thị trường chứng khoán Trung Quốc tăng trưởng tới 85% trong nửa đầu năm nay, chủ yếu nhờ chính sách nới lỏng tín dụng và các nhà đầu cơ nước ngoài. Hiện nay các sàn chứng khoán Thượng Hải và Thâm Quyến tràn ngập tiền mặt và giá cổ phiếu được nâng lên tới mức mà thực tế kinh tế không nâng đỡ nổi.
Bong bóng đang phình lên
Ủy ban Điều hành Chứng khoán Trung Quốc đã thực thi hàng loạt biện pháp “nhẹ” để làm nguội bớt hoạt động giao dịch, chẳng hạn tăng thêm lượng hàng hóa cho thị trường qua các đợt IPO (phát hành cổ phiếu ra công chúng lần đầu tiên), siết chặt việc giám sát; nhưng đồng thời họ cũng không muốn ngăn trở đà phục hồi của nền kinh tế.
Theo giới phân tích, tuy những động thái của nhà cầm quyền không thể cản nổi xu thế “thừa thắng xông lên” của thị trường trong những tháng tới, nhưng bữa tiệc chứng khoán xem ra sẽ chấm dứt đột ngột trong quí 4-2009 nếu lạm phát tăng lên mức có thể buộc Trung Quốc phải thay đổi chính sách tiền tệ.
Các nhà phân tích cho rằng từ nay đến cuối năm sẽ không thể có sự thay đổi lớn về chính sách, chẳng hạn như tăng tỷ lệ dự trữ của ngân hàng thương mại hay nâng lãi suất cơ bản vì chính quyền vẫn sợ đà phục hồi kinh tế có thể bị chặn đứng bởi những thay đổi đó. Nhưng theo kết quả một cuộc thăm dò mà hãng tin Reuters vừa thực hiện với 8 chuyên viên phân tích thị trường cổ phiếu và quản lý quỹ đầu tư, thị trường chứng khoán sẽ phản ứng tiêu cực nếu như có những dấu hiệu rõ ràng rằng lạm phát đang tăng lên.
Các nhà phân tích này cho rằng, chỉ số chứng khoán Thượng Hải (SSEC) sẽ giảm hơn 20%, về mức 2.500 điểm, trong quí 4 năm nay, cho dù lượng tiền mặt dồi dào tiếp tục nâng đỡ chỉ số này và giữ cho nó ở mức trên 3.300 điểm cho đến tận tháng 10-2009.
Ren Chengde, chuyên viên phân tích cao cấp của Công ty Chứng khoán Galaxy Securities ở Thượng Hải, lo ngại: “Chúng tôi giờ đây đối mặt với một nỗi nguy hiểm có thật là đang tạo ra một bong bóng cổ phiếu khác, tương tự những quả bong bóng đã thấy trong các năm 2006-2007. Nhưng lần này tình hình tồi tệ hơn nhiều. Trong năm 2006-2007, tăng trưởng của kinh tế Trung Quốc và lợi nhuận của doanh nghiệp đều đang ở mức đỉnh. Năm nay, nền kinh tế chỉ mới bắt đầu được cải thiện, còn tăng trưởng lợi nhuận của doanh nghiệp vẫn dự báo là ở mức âm”.
Kỳ vọng quá lớn
Chỉ số chính của các thị trường chứng khoán Trung Quốc đứng ở mức cao, 3.373 điểm, lúc đóng cửa phiên giao dịch thứ Sáu tuần trước, mức cao nhất trong 13 tháng qua. Năm ngoái, chỉ số này mất 65% khi cuộc khủng hoảng tài chính toàn cầu làm vỡ quả bong bóng hình thành do giá cổ phiếu tăng gấp 5 lần trong năm 2006-2007.
Đợt tăng giá năm nay đã đẩy giá bình quân của cổ phiếu trên thị trường Thượng Hải lên mức 32 lần mức lợi nhuận kỳ vọng cho cả năm 2009; trên thị trường Thâm Quyến nhỏ hơn, giá cổ phiếu hiện ở mức 45 lần lợi nhuận dự kiến. Tuy nhiên, các nhà phân tích cho rằng tiềm năng kinh tế của Trung Quốc có thể biện minh cho việc đầu tư vào các cổ phiếu có chỉ số P/E trên dưới 25 - thấp hơn mức P/E hiện nay nhưng vẫn gấp đôi mức P/E bình quân của thị trường chứng khoánHồng Kông.
Căn cứ vào số tổng hợp lợi nhuận của 1.600 doanh nghiệp Trung Quốc niêm yết trên hai sàn giao dịch Thượng Hải và Thâm Quyến, các nhà phân tích dự báo giá cổ phiếu sẽ giảm 10% trong năm nay. Lợi nhuận ròng của các công ty này đã giảm 26% trong quí 1 năm nay và giới đầu tư chưa nhìn thấy sự cải thiện đáng kể nào trong quí 2; số liệu của quí 2 sẽ được công bố trong tháng 8-2009. Tăng trưởng lợi nhuận cả năm 2009 vẫn sẽ ở mức âm mặc dù dự kiến có những bước cải thiện trong quí 3 và quí 4.
Ông Qian Qiminh, Phó phòng nghiên cứu Công ty Chứng khoán Shenyin & Wanguo Securities, cho rằng: “Những nền tảng của thị trường hiện thời, kể cả triển vọng tăng trưởng lợi nhuận của doanh nghiệp, đều chỉ ra rằng, thị trường đang trong tình trạng bong bóng khi chỉ số chứng khoán ở mức 3.300 điểm trở lên”.
Tiền mặt dồi dào
Bất chấp rủi ro đang tích tụ, các nhà phân tích tin rằng chỉ số chứng khoán Trung Quốc rất ít có khả năng đảo chiều tụt dốc trong vòng hai tháng tới nhờ lượng tiền mặt khổng lồ trong hệ thống tài chính. Trong nửa đầu năm nay, lượng tín dụng mới mà các ngân hàng Trung Quốc giải ngân đã lên tới 7.370 tỉ nhân dân tệ, gấp rưỡi mức 5.000 tỉ mà Chính phủ Trung Quốc ấn định cho cả năm nay và gấp 5 lần mức cho vay cùng kỳ năm ngoái. Một số cơ quan quản lý dự đoán hơn 20% số tiền này đã được đổ vào chứng khoán, bất động sản và những tài sản đầu cơ khác.
Một nguồn tiền quan trọng khác là sự tái diễn “dòng tiền nóng” từ các nhà đầu cơ nước ngoài đổ vào Trung Quốc, đặt cược vào tiềm năng kinh tế của nước này cũng như vào dự báo đồng nhân dân tệ cùng các loại tài sản khác của Trung Quốc sẽ tăng giá so với đô la Mỹ. Điều này phản ánh trong sự gia tăng dự trữ ngoại tệ của Trung Quốc. Trong quí 2 vừa qua, tuy xuất khẩu và thặng dư thương mại vẫn bị giảm sút nhưng dự trữ ngoại tệ của Trung Quốc đã tăng thêm 177,9 tỉ đô la Mỹ, lên mức kỷ lục 2.130 tỉ đô la Mỹ. Giới phân tích cho rằng, trong gần 180 tỉ đô la Mỹ tăng thêm của quí 2, có không dưới 50 tỉ đô la là “tiền nóng”.
Biện pháp làm nguội thị trường
Chính phủ Trung Quốc đã tiến hành những bước đi khiêm tốn nhằm làm nguội cuộc đua giá chứng khoán và từ tháng trước họ đã cho tái tục hoạt động IPO với hy vọng sẽ làm giảm bớt nhiệt tình trên thị trường cổ phiếu. Tiêu biểu là vụ IPO của tập đoàn công nghệ xây dựng nhà nước Trung Quốc, CSCEC, diễn ra đầu tuần trước, thu về 7,34 tỉ đô la Mỹ, trở thành vụ IPO có giá trị lớn nhất thế giới trong vòng một năm qua.
“Bằng cách thúc đẩy nguồn cung cổ phiếu ra thị trường và dập tắt việc cho vay quá dễ dàng, Chính phủ Trung Quốc hy vọng sẽ đưa đồng tiền quay trở lại nền kinh tế thực”, ông Zheng Weigang, trưởng bộ phận đầu tư của Công ty chứng khoán Thượng Hải, nhận định.
Nhưng các nhà phân tích thị trường lưu ý rằng, lượng tiền lưu hành trên thị trường sơ cấp và thứ cấp nói chung đã không xuất phát từ cùng một nguồn; đồng tiền thu được từ hoạt động IPO sẽ nhanh chóng quay trở về hệ thống ngân hàng ngay sau khi cổ phần được bán ra và sẽ không được đưa vào lưu thông cho đến khi nào các công ty tiến hành đầu tư những đồng tiền đó, mà việc này cần phải có thời gian.
Do vậy, “giá cổ phiếu sẽ không rơi xuống ngay, hoặc sẽ giữ mức cao cho đến khi nào người ta tin chắc rằng chính sách tiền tệ sẽ bị siết chặt”, ông Zheng cho biết.
Triển vọng thay đổi chính sách
Và không ai mong đợi Chính phủ Trung Quốc sẽ siết chặt chính sách.
Trong thực tế, Bộ Chính trị đảng Cộng sản Trung Quốc - cơ quan quyết định mọi chính sách của nước này - hôm thứ Năm tuần trước nhận định rằng sự phục hồi kinh tế vẫn chưa có cơ sở vững chắc, và Bắc Kinh vẫn kiên trì theo đuổi lập trường tiền tệ tương đối lỏng lẻo hiện thời. Giới phân tích diễn dịch lời tuyên bố chính sách này như là sự phản ánh mối quan tâm có thật và đang tăng lên trong một số bộ phận của Chính phủ Trung Quốc trước khả năng hình thành những quả bong bóng giá tài sản.
Và những lời đồn đoán của thị trường về việc siết chặt chính sách sẽ trở thành xu thế tâm lý chủ đạo khi lạm phát lên đến mức 3% hoặc cao hơn, tức là ở “điểm gút” mà theo các nhà kinh tế sẽ buộc các nhà hoạch định chính sách phải từ bỏ chính sách quản lý tiền tệ “thông thoáng”, thay bằng một chính sách chặt chẽ hơn.
Hiện thời, chỉ số giá tiêu dùng của Trung Quốc đang giảm, và đã giảm tháng thứ năm liên tiếp, song người ta kỳ vọng nó sẽ tăng trở lại vào cuối năm nay.
Một vài nhà kinh tế thậm chí còn dự đoán rằng, mức lạm phát 3% sẽ xuất hiện vào tháng 12-2009 hoặc quí 1-2010 và thị trường chứng khoán sẽ có phản ứng ngay trong quí 4 năm nay.
TBKTSG Online
|
