|
Châu Á phập phồng nỗi lo bong bóng
Cách đây 10 tháng, nỗi sợ lớn bao phủ châu Á là cả khu vực sẽ phải đương đầu với sự sụt giảm tăng trưởng nghiêm trọng, do ảnh hưởng từ cuộc khủng hoảng tài chính.
Tuy nhiên, bằng một tốc độ đáng ngạc nhiên, sự sợ hãi trên các thị trường chứng khoán châu Á đã và đang nhanh chóng đảo chiều, nhờ những tín hiệu phục hồi được phát đi từ khu vực. Cùng với đó, một số nhà kinh tế học cũng cảnh báo rằng, bong bóng giá tài sản - vốn đã bị suy thoái toàn cầu "đâm thủng" - nay có thể lại đang được bơm lên ở khu vực này.
Ở thời điểm hiện nay, giá nhà đất và chứng khoán đang tăng mạnh tại nhiều khu vực của châu Á. Chẳng hạn, chỉ số chính của thị trường chứng khoán Thượng Hải từ đầu năm tới nay đã tăng hơn 80%, giá cổ phiếu ở Indonesia tăng 57%. Trong khi đó, mặc dù đã thoát khỏi mức đáy của tháng 3, chỉ số S&P500 của thị trường chứng khoán Mỹ mới chỉ tăng chưa đầy 6% trong thời gian kể từ tháng 1.
Nhiều người cho rằng, thật vô lý khi đưa ra lời khuyên nên đón nhận những xu hướng đáng mừng này ở châu Á với sự thận trọng. Giá nhà đất cao hơn đồng nghĩa với việc các hộ gia đình nhận thấy mình giàu có hơn và có khả năng chi tiêu tốt hơn, qua đó sẽ tao động lực cho sự phục hồi kinh tế còn trong giai đoạn non yếu của khu vực. Tuy nhiên, ở đây tồn tại một mối rủi ro là sự gia tăng giá tài sản mang tính chất đầu cơ.
Bởi, nếu điều đó xảy ra, châu Á sẽ nhanh chóng rơi vào cảnh thị trường phát triển quá nóng, tương tự như những gì diễn ra trên thị trường nhà đất Mỹ cách đây vài năm. “Những hạt giống cho một đợt bong bóng tiếp theo lại đang được ươm mầm ở châu Á”, chuyên gia kinh tế Frederic Neumann của Ngân hàng HSBC nhận định trong một báo cáo được thực hiện mới đây.
Theo các chuyên gia, sự phôi thai bong bóng này chính là kết quả của chính sách mà nhiều chính phủ tại châu Á đang áp dụng.
Để đối phó với sự lan rộng của cuộc khủng hoảng tín dụng lan rộng khắp toàn cầu trong năm 2008, các nhà hoạch định chính sách từ New Dehli tới Tokyo đã cấp tập mạnh tay cắt giảm lãi suất và bơm tiền với khối lượng khổng lồ vào hệ thống tài chính nhằm duy trì dòng chảy tín dụng và giữ cho nền kinh tế ở trạng thái tăng trưởng.
Về mặt logic, các lãnh đạo ngân hàng trung ương hoàn toàn có lý khi có những nỗ lực như vậy để đảo chiều suy giảm tăng trưởng, chặn đứng nỗi sợ hãi và những bước tiến xa hơi của khủng hoảng kinh tế. Tuy nhiên, ngày càng xuất hiện thêm nhiều bằng chứng cho thấy, lượng tiền mặt đang lưu thông trong hệ thống là quá nhiều. Những luồng vốn dễ dãi này có thể nhảy vào thị trường chứng khoán và nhà đất, đẩy giá lên quá cao, quá nhanh so với chuyển biến của những yếu tố căn bản trong nền kinh tế.
Tại Trung Quốc, những con số thống kê cho thấy, hoạt động tín dụng ở nước này thời gian qua đã được nới lỏng khá mạnh. Trong 6 tháng đầu năm nay, lượng vốn tín dụng cấp mới tại Trung Quốc đã tăng 201% so với cùng kỳ năm trước, lên mức gần 1.100 tỷ USD.
Cùng với đó, niềm tin mãnh liệt về sự phục hồi kinh tế nhanh chóng - được thúc đẩy bởi tốc độ tăng trưởng kinh tế gây bất ngờ 7,9% của Trung Quốc trong quý 2 vừa qua - đã giúp cải thiện mạnh mẽ tâm lý của giới đầu tư.
Sự kết hợp của các yếu tố trên được phản ánh không chỉ qua sự bay cao của giá cổ phiếu. Sau một thời gian diễn biến yếu ớt, giá nhà đất ở những thành phố lớn của Trung Quốc đang tăng trở lại. Sự nóng lên của thị trường địa ốc này còn được trợ giúp bởi các chính sách khuyến khích của Chính phủ Trung Quốc như giảm thuế đối với các giao dịch bất động sản. Theo thống kê của Chính phủ Trung Quốc, giá nhà mới tại 36 thành phố của nước này trong tháng 6 vừa qua đã tăng 6,3% so với cùng kỳ năm trước.
Nhiều người cho rằng, thị trường bất động sản Trung Quốc đang phát đi những tín hiệu về sự lạc quan thái quá. Tại Nam Ninh vào giữa tháng 7 này, 3.000 người đã tranh nhau quyền mua nhà tại một dự án chỉ có chừng 600 căn hộ. Trong vòng 1 giờ mở cửa bán quyền mua, 100 vé quyền mua căn hộ trong dự án này đã được bán.
Sự lạc quan đang lan đi với tốc độ mạnh mẽ. Nhà thầu xây dựng lớn nhất Trung Quốc China State Construction Engineering cho biết, họ đang chuẩn bị huy động 7,3 tỷ USD trong đợt phát hành cổ phiếu lần đầu ra công chúng (IPO) tại thị trường chứng khoán Thượng Hải. Đây sẽ là đợt IPO lớn nhất thế giới trong vòng hơn 1 năm trở lại đây. Nhu cầu mua cổ phiếu của công ty này có khả năng sẽ vượt cung khi IPO diễn ra.
Nhiều vụ IPO có quy mô nhỏ hơn ở Trung Quốc từ đầu năm tới này cũng nhận được lượng đăng ký mua lớn vượt cung từ các nhà đầu tư với mức độ ưa thích rủi ro cao.
“Bong bóng chưa phình to, nhưng rủi ro đã hiện hữu. Đã diễn ra một sự chuyển biến tình hình quá nhanh chóng, đặc biệt, sự chuyển biến này phần nhiều là nhờ những dòng tiền dễ có”, ông David Cui, chiến lược gia tại Trung Quốc của Merrill Lynch, nhận định.
Tại một số nơi khác ở châu Á, tình hình cũng diễn ra tương tự. Tại Singapore, giá nhà đất đang tăng, bất chấp suy thoái kinh tế sâu. Mặc dù GDP của Singapore trong quý 2 có thể đã suy giảm 3,7% so với cùng kỳ năm ngoái, chỉ số giá chủ đạo của thị trường nhà đất nước này đã tăng 5% trong quý, đạt mức cao nhất mọi thời đại.
Theo Ngân hàng HSBC, tại Hồng Kông, nơi nổi tiếng với những đợt bong bóng địa ốc, giá nhà đất đã tăng trở lại sau đợt sụt giảm trong năm ngoái và đang trên đà lấy lại những đỉnh cao thiết lập vào giữa năm 2008.
Các nhà hoạch định chính sách có thể đã bắt đầu lo chuyện giá tài sản tăng quá nhanh. Chẳng hạn, Ngân hàng Trung ương Trung Quốc vào tháng 7 này đã bán tín phiếu với mức lãi suất cao nhất từ đầu năm - một tín hiệu cho thấy chính phủ nước này có thể đã bắt đầu thắt chặt tín dụng.
Mai Phương
TBKTVN, TIME
|
