|
Bảo vệ giá, bảo vệ cả thị trường
Hiệp hội Lương thực Việt Nam (VFA) vừa có động thái mới, thể hiện “quyền lực” của mình trong lĩnh vực xuất khẩu gạo.
Độc quyền!
Tuần rồi, Phòng Thương mại và Công nghiệp Việt Nam (VCCI) vừa gửi công văn xin ý kiến của Bộ Công Thương, khi trước đó, ngày 21-7-2009, VFA đã ký Công văn số 270/CV/HHLTVN, đề nghị VCCI, Tổng cục Hải quan, Cục Bảo vệ thực vật không làm thủ tục xuất khẩu và cấp giấy chứng nhận xuất xứ, kiểm dịch cho các chuyến hàng gạo xuất khẩu sang thị trường tập trung Philippines.
Theo công văn này, VFA đề nghị VCCI không cấp C/O cho các lô gạo xuất khẩu đi Philippines khi có tên người nhận hàng National Food Authority NFA (Cơ quan Lương thực quốc gia, đơn vị đứng ra nhập khẩu và phân phối gạo cho cả thị trường Philippines) và cảng dỡ hàng ở Philippines, mà không hề nêu thời hạn cấm đề xuất. Lý do đưa ra khá chung chung là do doanh nghiệp không chấp hành quy chế hiệp hội, bán với giá thấp...
Tuy nhiên, Tổng công ty Lương thực miền Nam (Vinafood 2) lại được “ưu ái” khi vẫn được làm thủ tục xuất hàng sang thị trường này bình thường.
Ngày 23-7 vừa qua, Philippines mở gói thầu mua 78.000 tấn gạo, tuy nhiên chính phủ nước này cho các công ty tư nhân được tự do thương lượng mua của các nước, về bán lại cho chính phủ. Dự kiến giá cung ứng gạo 25% tấm cho gói thầu này có thể lên đến 450 đô la Mỹ/tấn, khá cao.
Một nguồn thông tin khác cho biết thêm, trong quá trình chuẩn bị mở thầu, đã có một vài doanh nghiệp Việt Nam khác muốn “xé lẻ”, kéo giá xuất xuống thấp hơn. Do vậy, để “bảo vệ” giá gạo Việt Nam trong quá trình đấu thầu, trước đó VFA quyết định “phòng bệnh hơn trị bệnh” bằng cách cấm hẳn việc xuất gạo sang Philippines.
Tuy nhiên, dù mục đích tốt, nhưng thay vì chọn giải pháp khác thì VFA chọn cách “phong tỏa” này là thể hiện sự bất bình đẳng, vì chẳng lẽ chỉ riêng Vinafood 2 luôn bán đúng giá, có lợi cho nông dân nên vẫn được xuất bán bình thường?
Giám đốc một doanh nghiệp xuất khẩu gạo ở ĐBSCL cho biết, đây là điều không làm các doanh nghiệp xuất khẩu gạo bất ngờ, bởi trước đó đã có một luật bất thành văn là thị trường Philippines sẽ chỉ do Vinafood 2 độc quyền. Đây là thị trường tiêu thụ gạo lớn nhất của Việt Nam và năm 2008 là khách hàng lớn nhất, chiếm khoảng 40% thị phần gạo xuất khẩu.
“Trước khi có đợt mở thầu này, một số doanh nghiệp Philippines sang Việt Nam thương lượng mua gạo với giá 380 đô la Mỹ/tấn, mức giá hợp lý so với thị trường và cả giá sàn đưa ra vào thời điểm đó, nhưng VFA cũng không chấp nhận. Còn đợt thầu 78.000 tấn vừa qua, rốt cuộc Pakistan và Thái Lan đã trúng thầu”, ông Phạm Vỹ Bền, Giám đốc Công ty cổ phần Tháp Sơn (Đồng Tháp), khẳng định.
Giá gạo sẽ giảm vào cuối năm?
Trong khi đó, theo một số doanh nghiệp, đây là thời điểm mà Việt Nam cần tăng tốc độ xuất khẩu gạo. Nguyên nhân là năng lực dự trữ của Việt Nam khiêm tốn, chỉ tối đa khoảng 2 triệu tấn, lại không thể dự trữ, bảo quản trong thời gian dài như Thái Lan, do đó cần bán nhanh, chớp cơ hội để được giá trước khi Thái Lan và cả Ấn Độ có khả năng xuất kho bán ra thị trường vào những tháng cuối năm.
Dù tính đến cuối tháng 6-2009, các doanh nghiệp Việt Nam đã ký hợp đồng xuất khẩu khoảng 5 triệu tấn gạo, trong đó đã xuất khoảng 3,6 triệu tấn, nhưng theo các doanh nghiệp, cần tính toán ngay các khoản dự phòng như làm giống, an ninh lương thực… để có thể nắm chắc lượng gạo còn dôi ra, dành để xuất khẩu và tranh thủ bán.
Đầu tuần này, giá gạo nguyên liệu loại 5% tấm tại Cần Thơ chỉ còn 5.200 đồng/ki lô gam, giảm khoảng 300 đồng/ki lô gam so với tuần trước, nhưng nhu cầu từ phía các doanh nghiệp cũng khá hạn chế.
Theo ông Phạm Quang Diệu, Giám đốc Trung tâm Thông tin phát triển nông nghiệp và nông thôn (AGROINFO) dự báo, diễn biến thị trường gạo sáu tháng cuối năm rất dễ lặp lại kịch bản năm 2008 với sự tăng giá nửa đầu năm, giảm giá nửa cuối năm do dư cung và giá gạo xuất khẩu tụt dốc.
Lệ Hương
TBKTSG Online
|
