|
Tháo nút thắt đầu ra ngoại tệ
Chênh lệch lãi suất USD với lãi suất VNĐ trên 8% sẽ tác động doanh nghiệp bán USD chuyển sang gửi tiền đồng. Hiện nay, các ngân hàng (NH) chủ động giảm lãi suất huy động lẫn cho vay USD để giải quyết đầu ra cho mảng kinh doanh ngoại tệ.
Kích thích vay ngoại tệ
Động thái đầu tiên là các NH Ngoại thương, Đầu tư và Phát triển, Công Thương cùng công bố lãi suất huy động USD kỳ hạn 12 tháng không quá 1,5%/năm, giảm 0,5%/năm so với mức lãi suất cũ; lãi suất cho vay USD tối đa 3%/năm. Ngay lập tức NH NN-PTNT cũng giảm lãi suất huy động và cho vay USD ở mức tương tự. NH Đông Á huy động USD với lãi suất cao nhất 1,5%/năm. Lãi suất huy động USD của NH An Bình cũng xuống khá thấp, kỳ hạn 12 tháng chỉ còn 1,8%. Nhiều NH khác cho biết sẽ giảm lãi suất đầu vào lẫn đầu ra trong vài ngày tới.
Theo các NH, gói hỗ trợ lãi suất được triển khai ngày càng sâu rộng, hầu hết bên vay tập trung vay VNĐ, lãi suất cao nhất 6,5%/năm (sau khi được bù 4%). Mặt khác, lãi suất vay USD ngang ngửa với lãi suất VNĐ lại không được hỗ trợ lãi suất, tỉ giá ngoại tệ biến động nên DN không vay USD, khiến đầu ra ngoại tệ của các NH bó hẹp. Sau khi vay tiền đồng, DN chuyển sang mua ngoại tệ để nhập khẩu nguyên liệu, làm tăng cầu USD. Trong khi đó, NH không được phép sử dụng số USD đã huy động để bán cho DN. Vì thế, các NH buộc phải giảm lãi suất, kích thích DN vay USD để khai thông nguồn vốn USD đang dư thừa, đồng thời giảm bớt áp lực mua ngoại tệ của khách hàng.
Liều thuốc chưa đủ mạnh ?
Như vậy, với lãi suất huy động USD tối đa 1,5%/năm, lãi suất huy động VNĐ gần 10%/năm, chênh lệch lãi suất tiền gửi VNĐ với lãi suất tiền gửi USD trên 8%. Các NH sẽ giảm thiểu được tình trạng DN thế chấp USD để vay vốn bằng tiền đồng; hoặc DN sẽ mạnh tay bán ngoại tệ cho NH chuyển sang gửi tiền đồng. DN chỉ bất lợi nếu tỉ giá ngoại tệ tăng trên 8%. Thế nhưng, điều này rất khó xảy ra bởi từ đầu năm đến nay thị trường ngoại tệ khá căng thẳng, tỉ giá USD/VNĐ chỉ tăng khoảng 3%- 4%.
Tuy nhiên, các chuyên gia tài chính cho rằng NH giảm lãi suất USD chưa phải liều thuốc đủ mạnh làm dịu căng thẳng cung - cầu USD. Một quan chức Vụ Quản lý Ngoại hối (NH Nhà nước- SBV) cho rằng DN găm giữ USD là tất yếu bởi chênh lệch tỉ giá giữa NH với thị trường tự do có thời điểm lên tới 500 đồng/USD. Vì quyền lợi, DN phải tính toán để bán ngoại tệ cho DN khác theo giá thỏa thuận khác thông qua NH. Theo kế hoạch, tháng 6-2009, SBV sẽ tăng cường kiểm tra hoạt động kinh doanh ngoại hối của các NH nhằm giải quyết tình trạng DN găm giữ ngoại tệ, sử dụng ngoại tệ thế chấp để vay VNĐ...
Cần hoán đổi ngoại tệ
Theo PGS - TS Trần Hoàng Ngân, thành viên Hội đồng Tư vấn chính sách tiền tệ quốc gia, Nhà nước nên xem ngoại tệ là hàng hóa đặc biệt, mọi hành vi găm giữ USD là biểu hiện đầu cơ, cần phải chế tài. Đối với những đơn vị “treo” USD trên tài khoản thời gian dài chứng tỏ năng lực tài chính của đơn vị đó dồi dào, không có kế hoạch sử dụng ngoại tệ, SBV nên áp dụng biện pháp kết hối ngoại tệ (buộc DN bán ngoại tệ cho NH ngay sau khi nhận tiền thanh toán của đối tác nước ngoài, kể cả các NH có nguồn thu USD từ việc xuất khẩu vàng). Để giải quyết tình trạng thừa vốn USD, SBV cần hoán đổi ngoại tệ cho các NH, tức là các NH cung cấp ngoại tệ cho SBV để nhận tiền đồng. SBV cam kết bán lại ngoại tệ khi các NH có nhu cầu. Như thế, SBV sẽ tăng thêm USD dự trữ để can thiệp thị trường khi cung - cầu ngoại tệ mất cân đối.
Thy Thơ
Người lao động
|
