Nhu cầu vay vàng đang nóng lên
Lãi suất huy động vàng tại các ngân hàng liên tục được nâng lên cao. Động thái này đang manh nha về một cuộc đua lãi suất mới trong lĩnh vực tín dụng.
Cho dù việc tăng lãi suất huy động vàng được áp dụng cho nhiều kỳ hạn khác nhau nhưng tăng mạnh nhất vẫn ở các kỳ hạn ngắn. Điều này đã đặt ra một số vấn đề về khả năng ngân hàng đang thiếu vàng hoặc họ nhận định giá vàng sẽ có đợt điều chỉnh mạnh sắp tới trước khi giảm sâu vào giai đoạn đầu năm 2010.
Thiết lập mặt bằng lãi suất mới
Đỉnh cao về lãi suất huy động vàng hiện nay đang thuộc về Ngân hàng phát triển nhà TP HCM (HDBank) khi ngân hàng này tăng lãi suất kỳ hạn 3 tháng lên 4,6%/năm vào ngày 28/5 vừa qua. Mặt bằng lãi suất huy động kim loại quý tại HDBank cũng đang dẫn đầu thị trường với các mức 4,2%/năm cho kỳ hạn 6 tháng và 4,5%/năm cho kỳ hạn 12 tháng. Trước HDBank 3 ngày, Eximbank cũng đã thiết lập mức cao của thị trường với lãi suất huy động đạt 4,5%/năm cho kỳ hạn 3 tháng. Trên thực tế, HDBank và Eximbank chỉ là những đại diện gần nhất cho đợt tăng lãi suất huy động vàng bắt đầu từ ngày 20/5 trở lại đây. Trước đó, một loạt ngân hàng khác như OCB, VietA Bank, Southern Bank, ACB, Sacombank... cũng đã điều chỉnh tăng lãi suất tiết kiệm vàng ở các kỳ hạn lên một mức mới. Nhìn chung, mặt bằng lãi suất huy động với kim loại quý này tăng khoảng 1% so với hồi tháng 4/2009. Có ý kiến cho rằng, trong thời gian ngắn tới, lãi suất tiết kiệm vàng ở kỳ hạn ngắn có thể chạm mức 5%/năm.
Động thái tăng lãi suất huy động vàng ở các kỳ hạn ngắn được thực hiện trong bối cảnh giá vàng đang tăng nóng như hiện nay cho thấy khả năng các ngân hàng thiếu vàng là điều có thể xảy ra. Trong lần trả lời báo chí mới đây, đại diện một ngân hàng cũng thừa nhận có nhiều hợp đồng gửi vàng đã bắt đầu đến kỳ đáo hạn, người gửi vàng cũng có nhu cầu rút ra để bán, tranh thủ giá vàng đã lên mức cao. Nhất là trong thời điểm tháng 2 và tháng 3 vừa qua, giá vàng liên tục tạo đỉnh mới đã dẫn đến việc nhiều người dân rút vàng ra bán để thu lợi nên nguồn vàng tại cái ngân hàng cũng đã thu hẹp đáng kể. Việc tăng lãi suất huy động cũng một phần nhằm đáp ứng những nhu cầu "trả nợ" này.
Tuy vẫn được dự đoán tăng cho đến hết năm 2009 nhưng khả năng vàng điều chỉnh giảm sâu trong quá trình tăng dài hạn hoàn toàn có thể xảy ra. Nhất là vào thời điểm ngày 26/9/2009, khi hiệp định bán vàng quốc tế kết thúc. Nhiều khả năng, cả IMF và nhiều ngân hàng quốc gia trên thế giới sẽ bán ra một lượng vàng đáng kể nhằm bổ sung ngân sách. Như vậy, khả năng giá vàng điều chỉnh giảm mạnh trong thời gian tới rất lớn.
Nhu cầu vay đang nóng lên
Việc tăng lãi suất huy động sẽ đẩy lãi suất cho vay tăng lên tương ứng. Như vậy, về mặt nào đó, điều này cũng cho thấy nhu cầu vay vàng đang "nóng" lên tại các ngân hàng. Một cán bộ quản lý của EximBank cũng thừa nhận việc huy động vàng tại các ngân hàng hiện nay không đủ đáp ứng nhu cầu vay vàng của khách hàng. Tính đến ngày 25/5, dư nợ cho vay vàng tại EximBank đã tăng lên đến 75% so với thời điểm đầu năm. Tuy nhiên, nhìn nhận lại vấn đề có thể thấy, trong bối cảnh giá vàng trong nước và quốc tế liên tục tạo "sóng" như hiện nay thì việc vay nguyên liệu quý này để phục vụ sản xuất kinh doanh sẽ rất hạn chế do những lo ngại rủi ro về biến động giá. Trong khi đó, nhu cầu thanh toán bằng vàng tại các ngân hàng cũng không lớn. Có thể thấy, với mức giá bán chạm mốc 21 triệu đồng/lượng như hiện nay, nhiều khả năng đối tượng vay vàng chủ yếu tại các ngân hàng hiện nay là các "nhà đầu cơ giá xuống" - những người vay vàng để bán khi giá cao và chờ giá thấp để mua vàng trả nợ. Cho dù kênh đầu tư này hết sức mạo hiểm nhưng với những nhà đầu cơ chuyên nghiệp thì việc canh đúng thời điểm giá vàng xuống để mua vào có thể mang lại những nguồn thu rất lớn. Đặc biệt, hiện nay tại hầu hết các ngân hàng đều cho vay đến 90% nhu cầu vay của khách hàng càng kích thích nhu cầu vay của các đối tượng này hơn. Hiệu quả của hình thức đầu cơ giá này không khác mấy so với đầu cơ trên sàn. Người có nhu cầu vay có thể dùng chính khoản tiền bán vàng gửi tiết kiệm tại ngân hàng cần vay và dùng chính số tiết kiệm đó để thể chấp cho ngân hàng. Như vậy, với cách này, sau khi trừ chênh lệch lãi suất thì người đi vay phải chịu mức lãi suất thực thấp hơn mức lãi suất quy định tại các ngân hàng.
Bên cạnh việc phục vụ nhu cầu của các nhà đầu cơ thì việc tăng lãi suất huy động cũng để đáp ứng nhu cầu kinh doanh tại chính các ngân hàng. Từ đầu năm đến nay, giá vàng thế giới và VN liên tục biến động và đó chính là cơ hội cho không ít ngân hàng kiếm lãi lớn. Ba tháng đầu năm, một lượng lớn vàng đã được các DN xuất khẩu ra nước ngoài. Nhờ thu gom vàng trong nước giá thấp và xuất với giá cao, lợi nhuận trung bình mà các DN kiếm được khoảng 1 triệu USD/tấn vàng xuất khẩu.
Trong quý I/2009, các ngân hàng đã thu được nguồn lợi đáng kể từ hoạt động kinh doanh vàng khi tổng giá trị xuất khẩu vàng lên tới 2,3 tỷ USD. Các ngân hàng thương mại cũng đã tận dụng cơ hội giá vàng thế giới tăng cao để tăng doanh thu. Đơn cử như với SacomBank, trong quý I, ngân hàng này đã thu được khoảng 100 tỷ đồng lợi nhuận từ kinh doanh vàng, bằng 30% tổng lợi nhuận từ kinh doanh vàng của cả năm 2008.
P.Lan
Diễn đàn Doanh nghiệp
|