|
Phòng ngừa rủi ro về tỷ giá, lãi suất: Mở thêm nhiều loại hình dịch vụ
Năm qua, sự biến động về tỷ giá, lãi suất đã khiến nhiều doanh nghiệp (DN) gặp khó khăn. Mặc dù cơ quan chức năng đã khuyến cáo các đơn vị cần áp dụng biện pháp phòng ngừa rủi ro cho những biến động này, nhưng đến nay, nhiều DN vẫn chưa mặn mà, chưa quan tâm đến vấn đề này.
Để giúp DN bảo hiểm tỷ giá, một số ngân hàng (NH) đã đưa ra các dịch vụ phái sinh, với tên future (tương lai), option (lựa chọn)… Trong đó, hoán đổi lãi suất là một trong những công cụ phòng ngừa rủi ro tỷ giá hiệu quả nhất. Việc hoán đổi nghĩa vụ trả lãi theo lãi suất thả nổi sang lãi suất cố định giúp DN xác định chi phí vay vốn và phòng ngừa rủi ro nếu diễn biến lãi suất bất lợi, đồng thời giúp DN giảm chi phí vay vốn khi lãi suất cho vay của các NH tăng. Ngoài ra, NH còn đưa ra một số sản phẩm liên quan như hoán đổi tiền tệ chéo (phòng ngừa rủi ro tỷ giá lẫn lãi suất); hoán đổi lãi suất một đồng tiền (chỉ phòng ngừa rủi ro lãi suất)... Thực tế, bản chất của những dịch vụ phái sinh này là DN trích cho NH một khoản phí (phí rủi ro hối đoái), khi DN bị rủi ro về tỷ giá, NH sẽ chịu thay cho DN. Nghe có vẻ đơn giản, nhưng hiện nay rất ít DN quan tâm đến các sản phẩm này.
Nhìn lại năm 2008, lãi suất biến động bất ngờ đã đẩy nhiều DN đến chỗ điêu đứng. Mặc dù cơ quan chức năng chưa có con số chính xác nhưng các chuyên gia khẳng định số DN gặp rủi ro về biến động tỷ giá, lãi suất là không nhỏ. Bởi khi ký hợp đồng với đối tác, tỷ giá ở mức thấp, nhưng khi DN nhập thiết bị để thực hiện hợp đồng, tỷ giá lại tăng cao, khiến DN không những không có lãi từ hợp đồng mà còn bị thua lỗ. Có DN phải vay NH tiền EUR để mua nguyên liệu từ các nước châu Âu, nhưng do sản phẩm xuất khẩu sang nước sử dụng USD, nên DN chỉ có nguồn thu từ USD. Trong trường hợp tỷ giá EUR/USD tăng, hay ngược lại, DN phải sử dụng nhiều nguồn thu bằng USD từ kinh doanh để mua EUR trả nợ NH. Sau những cú vấp đó, một số DN đã áp dụng các biện pháp phòng ngừa rủi ro. Thời gian qua, số khách đến NH hỏi về các sản phẩm bảo hiểm tỷ giá và lãi suất tăng mạnh, nhưng số DN sử dụng sản phẩm vẫn chưa nhiều. Có thể do từ đầu năm 2009 đến nay, tỷ giá VND/USD dao động với biên độ nhỏ, nên nhiều DN vẫn chưa chú ý đến công cụ bảo hiểm rủi ro. Các chuyên gia về tài chính lại nhận định, DN chưa "mặn mà" với việc phòng ngừa rủi ro tỷ giá, lãi suất do có ít NH chú trọng phát triển những sản phẩm này. Hiện chỉ có một số NH lớn, nhất là NH quốc doanh và NH nước ngoài áp dụng sản phẩm và tập trung mạnh vào đồng USD, chứ chưa mở rộng ra các ngoại tệ khác như EUR, GBP... Được biết, để mua sản phẩm bảo hiểm tỷ giá cũng không đơn giản vì DN sẽ phải gánh thêm chi phí. Hơn nữa, các DN cũng không nắm rõ những vấn đề về tiền tệ, nên không thể đánh giá hết được những rủi ro về tỷ giá. Đó là chưa kể, thị trường NH chưa có nhiều sản phẩm để thu hút DN. NH mới chỉ đưa ra giải pháp để hỗ trợ DN chứ chưa tạo ra môi trường để các NH giao dịch thường xuyên với nhau. Các cơ sở pháp lý liên quan đến lĩnh vực này cũng chưa hoàn chỉnh...
Để thúc đẩy thị trường dịch vụ phái sinh, theo các chuyên gia, các NH cần chú trọng mở rộng loại hình bảo hiểm tỷ giá và lãi suất, cũng như chất lượng dịch vụ để thu hút DN trên cơ sở đẩy mạnh tuyên truyền về nguy cơ gặp rủi ro nếu DN không bảo hiểm tỷ giá. Song để sản phẩm này đến được với DN, rất cần tiếng nói của ngành chức năng trong việc phát triển dịch vụ.
Đức Anh
Hà Nội mới
|
