|
Huy động giảm, cho vay vướng trần: Ngân hàng gặp khó!
Nhiều ngân hàng thương mại đã đưa lãi suất huy động VND kỳ hạn dài vượt mốc 9%/năm; mức cao nhất hiện lên tới 9,8%/năm. Đến thời điểm này, không chỉ bản thân các ngân hàng thương mại, mà ngay cả cơ quan quản lý cũng bắt đầu tỏ ra lo ngại trước xu hướng thi nhau tăng lãi suất.
Trao đổi với ĐTCK, phó tổng giám đốc một ngân hàng thương mại quốc doanh nhận định, các ngân hàng thương mại đều nhận thấy khó có thể cân bằng giữa lãi suất cho vay và huy động nếu nâng lãi suất huy động kỳ hạn dài lên sát ngưỡng trần cho vay, nhưng vì sự an toàn của cả hệ thống, các ngân hàng phải chấp nhận đánh đổi.
“Chênh lệch lãi suất cho vay và huy động hiện quá thấp. Tuy nhiên, dù các ngân hàng có nâng lãi suất huy động lên 10%/năm thì trong bối cảnh hiện nay cũng rất ít người gửi, bởi thị trường đang có nhiều cơ hội cho người có tiền để đầu tư (bất động sản và chứng khoán đều đang ấm lên)”, vị phó tổng giám đốc này nói.
Theo một số ngân hàng thương mại, gửi tiền kỳ hạn ngắn vẫn được khách hàng quan tâm lựa chọn, nhưng khách hàng gửi tiền kỳ dài hạn thì không nhiều, trong khi ngân hàng đang thiếu vốn dài hạn. Cân bằng lãi suất cho vay và huy động đang là bài toán khó giải của các ngân hàng thương mại. “Lãi suất cho vay đã có giới hạn trần là 10,5%/năm. So với lãi suất huy động, mức chênh lệch hiện nay không bù đắp nổi chi phí hoạt động của ngân hàng để đảm bảo có lãi”, lãnh đạo một ngân hàng thương mại cho biết, dù luồng vốn cho vay khá nhộn nhịp, bởi lãi suất cho vay đang hấp dẫn nhờ gói kích cầu hỗ trợ lãi suất của Chính phủ.
Vấn đề của các ngân hàng thương mại hiện nay là, để đảm bảo cho cơ cấu các kỳ hạn không mất cân đối nên các ngân hàng phải tập trung huy động vốn dài hạn với chi phí vốn cao hơn. Các ngân hàng kỳ vọng, với khả năng lạm phát cao hơn trong thời gian tới thì lãi suất cơ bản sẽ tăng lên và biên độ lãi suất cho vay - huy động được nới rộng. Việc tăng lãi suất huy động trung, dài hạn của các ngân hàng thương mại hiện nay có lý do này để giải thích, nhằm đón lõng thị trường.
“Tuy nhiên, đến thời điểm này, vẫn chưa có thông tin về việc lãi suất cơ bản sẽ được điều chỉnh tăng. Nếu có tăng thì biên độ cũng hẹp chứ không quá lớn”, vị lãnh đạo ngân hàng nói trên nhận định.
Liên quan đến lãi suất cơ bản, tại Diễn đàn doanh nghiệp Việt Nam (VBF) diễn ra mới đây ở TP. HCM, Phó thống đốc Ngân hàng Nhà nước (NHNN) Nguyễn Văn Bình cho biết, về lâu dài, NHNN ghi nhận việc quy định cơ chế lãi suất cơ bản và trần lãi suất như đã được quy định trong Luật Dân sự là không phù hợp với hoạt động của các tổ chức tín dụng. Vì vậy, hướng xây dựng Luật Các tổ chức tín dụng thời gian tới, NHNN sẽ đưa vào vấn đề này, quy định các tính chất đặc thù trong hoạt động vay mượn của hệ thống ngân hàng khác với hoạt động vay mượn có lãi của các tổ chức khác trên thị trường.
Trước đó, tại cuộc thảo luận với Nhóm ngân hàng của VBF hồi đầu tháng 4, ông Bình cho biết, có áp lực từ phía Chính phủ và doanh nghiệp trong việc hạ lãi suất cơ bản nhằm giảm lãi suất cho vay, khuyến khích doanh nghiệp tiếp cận tài chính, giúp kích thích nền kinh tế. Nhưng nhằm tránh phá vỡ cơ cấu vốn, làm suy yếu cấu trúc tài chính, NHNN đã giữ nguyên lãi suất cơ bản.
Trong bối cảnh Chính phủ và doanh nghiệp muốn hạ lãi suất cơ bản thì đề xuất bãi bỏ trần lãi suất đối với cho vay doanh nghiệp có thể gây ra phản ứng tiêu cực. Ưu tiên hiện nay của NHNN là cố gắng giữ lãi suất cơ bản ở mức 7%/năm.
Thông tin này được đưa ra trước cuộc họp VBF, tuy nhiên, ngay cả đề nghị bỏ lãi suất trần mặc dù quan chức NHNN cho biết, sẽ xem xét và đưa ra bàn thảo trong hướng xây dựng Luật Các tổ chức tín dụng, thì từ khi bàn thảo đến khi thống nhất đưa vào Luật và được thông qua, việc thay đổi lãi suất trần cũng còn một chặng đường dài.
“Có ý kiến lãi suất cơ bản nên giảm, nhưng có ý kiến nên tăng. Vì vậy, trong điều kiện hiện nay, các ngân hàng thương mại nên bám sát tín hiệu của NHNN để điều chỉnh chính sách tín dụng của ngân hàng mình một cách hợp lý”, phó tổng giám đốc một ngân hàng quốc doanh nói.
Ngọc Lan
đầu tư chứng khoán
|
