Đau đầu vì phí mua USD
Ngân hàng (NH) Nhà nước đang thanh tra, kiểm tra hoạt động kinh doanh ngoại tệ nhằm bình ổn thị trường này, nhưng một số doanh nghiệp phản ảnh vẫn phải mua USD của NH ngang ngửa giá thị trường “chợ đen”.
Nhiều NH đặt ra khoản thu phí đã đẩy giá bán USD tăng vài trăm đồng so với giá do NH niêm yết theo quy định của NH Nhà nước.
Giá NH ngang với “chợ đen”
Hầu hết doanh nghiệp (DN) cho biết gần một tháng trở lại không còn tình trạng khó mua USD như trước, NH cung ứng đủ USD theo nhu cầu DN nhưng phải trả thêm phí. Tính ra ngang ngửa hoặc cao hơn giá USD trên thị trường tự do.
Ông T., giám đốc một DN nhập khẩu giấy, cho biết để có USD thanh toán ông đã phải mua USD của NH theo giá ấn định của ngày 13-6 là 18.280 đồng/USD, trong khi cùng thời điểm tỉ giá USD thị trường tự do chỉ 18.250 đồng/USD. Phần chênh lệch so với giá niêm yết NH được hạch toán riêng thành phí dịch vụ thông tin NH. Theo ông T., phần phí này mới chỉ có gần đây, trước kia ông chỉ phải trả chênh lệch 30-50 USD chứ không đến mức 484 đồng/USD như hiện tại. Với lô hàng nhập khẩu của DN, ông phải trả thêm cho phần “dịch vụ thông tin” hơn 100 triệu đồng.
Còn ông T., tổng giám đốc công ty chuyên nhập khẩu nguyên liệu chế biến thức ăn gia súc, cho biết mỗi tháng công ty cần 1,5 triệu USD để nhập nguyên liệu và cũng phải trả thêm cho khoản phí tư vấn tài chính. Nhưng trớ trêu là khoản phí này biến động tùy theo giá USD tự do, hiện tại mức chênh lệch so với giá niêm yết là 300-350 đồng/USD. Mỗi tháng khoản tiền công ty phải trả thêm dao động 400-500 triệu đồng.
Doanh nghiệp có USD hưởng lợi
Lý giải việc thu phí, nhiều NH nói không có nguồn USD để bán cho DN mà phải mua với giá thỏa thuận từ các DN xuất khẩu. Giám đốc một DN cho biết một số nơi NH làm hai hợp đồng, một hợp đồng mua USD bằng với giá niêm yết cùng thời điểm và một bản hợp đồng dịch vụ kèm phiếu thu, tuy nhiên cũng có trường hợp NH chỉ phát phiếu thu. Cũng theo các DN, một số NH lớn trước kia không thu phí này nhưng gần đây đã bắt đầu thu.
Nhiều NH cho biết họ phải bán cao hơn giá niêm yết và phải lách qua phí dịch vụ vì NH cũng phải mua USD với giá cao. Một số DN xuất khẩu có ngoại tệ tranh thủ thị trường lo ngại biến động tỉ giá đã găm hàng và chỉ bán giá cao. Giám đốc một DN xuất khẩu thủy sản cho biết gần đây nhiều DN phải lách bằng hợp đồng nhập khẩu ủy thác và khoản chênh lệch tỉ giá này được núp dưới hình thức phí ủy thác để dễ hạch toán, hoặc DN xuất khẩu thỏa thuận với NH hoặc với công ty cần USD. Khi đã thỏa thuận, DN bán USD cho NH với giá cao nhưng khoản chênh lệch tỉ giá này sẽ được cấn trừ vào lãi suất khi DN vay vốn USD để nhập nguyên liệu làm hàng xuất khẩu. Hoặc DN xuất khẩu “bắt tay” với DN nhập khẩu trao đổi chéo, DN xuất khẩu thủy sản mua bao bì để đóng hàng của DN nhựa nhưng với giá rẻ hơn thị trường 300-400 đồng nhằm bù lại khoản chênh lệch tỉ giá khi DN thủy sản này nhập khẩu ủy thác hạt nhựa.
Chống bán quá giá, cần doanh nghiệp hợp tác
Theo Thống đốc NH Nhà nước Nguyễn Văn Giàu, NH chỉ được bán USD cho DN trong khung quy định của NH Nhà nước, còn việc thu phí phải công bố công khai và theo đúng quy định. Trường hợp NH thu phí quá cao, biến động liên tục theo giá USD tự do, DN phản ảnh và cung cấp các bằng chứng cho NH Nhà nước qua đường dây nóng để nơi này thanh tra và xử lý.
Cũng theo ông Giàu, thời gian qua xuất hiện nhiều tin đồn NH Nhà nước nới biên độ biến động tỉ giá khiến DN xuất khẩu găm giữ USD, DN nhập khẩu không muốn vay USD làm cung cầu ngoại tệ căng thẳng. Hiện NH Nhà nước đang nỗ lực bình ổn thị trường ngoại tệ bằng đợt thanh tra từ 10-6 đến 30-7. Đây là cơ hội để các DN trình bày những khó khăn. DN nên thông báo cho NH Nhà nước những vướng mắc với các NH thương mại để nơi này kiểm tra, nếu phát hiện sai phạm sẽ xử lý nghiêm.
A. Hồng
Tuổi trẻ
|