|
Kiểm toán làm giảm lợi nhuận: Doanh nghiệp bị oan?
Cổ đông nhiều công ty ngỡ ngàng, bàn tán về lợi nhuận năm 2008 của một loạt công ty niêm yết phải điều chỉnh giảm theo yêu cầu của công ty kiểm toán.
Trước khi kiểm toán, Tập đoàn Ngân hàng Sacombank (STB) có lợi nhuận trước thuế là 1.243 tỷ đồng. Sau khi Pricewaterhouse Coopers (PwC) kiểm toán thì lợi nhuận Sacombank sụt còn gần 1.110 tỷ đồng, chênh lệch nhau 133 tỷ đồng.
Lợi nhuận trước thuế năm 2008 của CTCP Xuất nhập khẩu Khánh Hội (KHA) cũng giảm từ 56,96 tỷ còn 50,65 tỷ đồng, lợi nhuận sau thuế từ 46 tỷ còn 38,4 tỷ đồng. Kế tiếp là CTCP Xuât nhập khẩu Petrolimex (PIT) vừa bổ sung dự phòng các khoản đầu tư tài chính ngắn hạn thêm 3,57 tỷ đồng…
CTCP Xuất nhập khẩu thuỷ sản Bến Tre (ABT) lợi nhuận sau thuế sau kiểm toán chênh lệch 18,9 tỷ đồng. Còn CTCP Hàng hải Sài Gòn (SHC) thì không đồng ý trích lập 1,13 tỷ đồng cho khoản đầu tư vào Chứng khoán Âu Việt theo quyết định của Công ty kiểm toán AC&C.
Sai biệt phương pháp
Phần lớn những khoản trích bổ sung là bởi công ty kiểm toán yêu cầu công ty niêm yết phải trích lập dự phòng thêm đầu tư tài chính.
Theo Sacombank, nguyên nhân chủ yếu do sự khác biệt về phương pháp trích lập dự phòng giảm giá đối với các loại cổ phiếu chưa niêm yết của Sacombank so với phương pháp do PwC đưa ra.
Sacombank xác định giá trị của cổ phiếu dựa trên nguyên tắc chiết khấu dòng cổ tức thu được trong tương lai, nếu giá trị này thấp hơn giá trị sổ sách thì Sacombank trích dự phòng. Trong khi công ty kiểm toán dựa trên giá thị trường so sánh với giá sổ sách. Giá thị trường là giá mà công ty kiểm toán xác định từ bảng giá tham chiếu của các công ty chứng khoán đang niêm yết hoặc xác định theo xu hướng của cổ phiếu niêm yết cùng ngành.
Các chuyên gia cho rằng, phương pháp của Sacombank không như của PwC chưa hẳn rằng Sacombank đã sai. Nhìn ở góc độ đầu tư dài hạn thì phương pháp Sacombank sử dụng là hợp lý. Đầu tư dài hạn khác kinh doanh chứng khoán ở chỗ, Sacombank sẽ được lợi từ những hợp đồng giao kết khi huy động hoặc đối tác vay vốn… Lợi ích không đến từ chênh lệch mua bán mà từ quá trình thực hiện. Sacombank lấy lý do này để định giá chiết khấu dòng cổ tức trong tương lai, vì đó là dòng tiền được tạo nên do nắm giữ dài hạn.
PwC đã sử dụng phương pháp so sánh bằng cách tập hợp giá những cổ phiếu cùng ngành để so sánh. Nhưng theo chuyên gia kinh tế Lê Đạt Chí, mẫu so sánh của PwC còn chưa chuẩn vì ít nhất một điều kiện chưa thoả hết: thị trường phát triển ổn định. “So sánh giá khi thị trường biến động quá nóng hoặc quá lạnh là không thuyết phục”, ông nhận xét. Tuy nhiên, theo ông, xét cho cùng, không có phương pháp nào là chuẩn cho tất cả các giai đoạn phát triển của doanh nghiệp.
Luật chưa rõ?
Các công ty hiện nay tuân thủ theo Thông tư số 13/2006 hướng dẫn trích lập và sử dụng các khoản dự phòng giảm giá. Tuy nhiên, việc quy định chưa rõ ràng khiến các công ty hiểu và vận dụng Thông tư để trích lập theo cách riêng.
Dựa vào văn bản trên, SHC cho rằng, khoản đầu tư vào CTCK Âu Việt không phải lập dự phòng giảm giá vì theo Thông tư, đối với những chứng khoán không được phép mua bán tự do trên thị trường, thì không lập dự phòng giảm giá. Còn AC&C cho rằng, hoạt động kinh doanh năm 2008 của Âu Việt bị lỗ và SHC phải trích lập dự phòng.
Cũng vì hiểu khác nhau nên một số công ty kiểm toán không đặt ra yêu cầu trích lập cao đối với một số công ty, như CTCP Kinh Đô (KDC) dự phòng tài chính năm 2008 chỉ 26,8 tỷ đồng, trong khi các khoản đầu tư tài chính ngắn hạn gần 580 tỷ đồng, dài hạn hơn 900 tỷ đồng.
Theo ông Chí, khả năng sắp tới sẽ còn nhiều doanh nghiệp phải tranh cãi và điều chỉnh giảm lợi nhuận năm 2008 sau khi có kiểm toán.
Ý nghĩa của việc trích lập dự phòng
1. Giảm thuế: doanh nghiệp đang có lãi, nhưng có tổn thất tiềm ẩn, giảm lãi là được giảm thuế.
2. Sự ổn định trong thu nhập tránh đột biến xảy ra.
3. Phản ánh đúng tài sản công ty đang nắm giữ vào kết quả kinh doanh, đảm bảo quyền lợi cho chủ nợ (cổ đông).
Sài gòn tiếp thị
|
