|
Đông Nam Á cần sự chuyển đổi về chính sách thương mại
Các nhà kinh tế tại Oasinhtơn (Mỹ) đã nhất trí với đồng nghiệp ở châu Á về việc các nước Đông Nam Á, những quốc gia có nền kinh tế phụ thuộc nhiều vào xuất khẩu, cần có kế hoạch lâu dài để chuyển đổi chính sách thương mại vì các gói kích thích kinh tế hiện nay có thể không đủ mạnh để giúp các nền kinh tế này giảm thiểu ảnh hưởng của cuộc khủng hoản
Báo Washington Post trích lời các nhà phân tích kinh tế ở châu Á cho rằng cuộc khủng hoảng hiện nay không chỉ là sự đi xuống theo hình xoắn mà là sự thay đổi cơ cấu, vì vậy, các nền kinh tế dựa vào xuất khẩu của Đông Nam Á cần phải hành động một cách nhanh chóng để thích nghi với tình hình mới khi mà Mỹ và châu Âu sẽ không còn là thị trường chính. Người đứng đầu Viện nghiên cứu thuộc Ngân hàng phát triển châu Á (ADB), ông Masahiro Kawai nhận định thực trạng này cho thấy các nền kinh tế châu Á phải xem xét lại mô hình xưa cũ "người châu Á sản xuất, người Mỹ tiêu thụ", đồng thời phải khởi động xúc tiến tiêu dùng nội địa. Tuy nhiên, châu Á vẫn cần tiếp tục duy trì vai trò là công xưởng của thế giới, nhưng người châu Á phải chi tiêu nhiều hơn.
Nếu xu hướng đi xuống của kinh tế toàn cầu chỉ tồn tại trong một thời gian ngắn, các chính phủ châu Á có thể thoát hiểm với những thay đổi rất nhỏ. Nhưng nếu tới năm 2010 mà kinh tế Mỹ không vực dậy, thì châu Á sẽ phải đối mặt với những thách thức về cơ cấu. Và chìa khóa đối với những thay đổi này, theo ông F.Neumann, chuyên gia kinh tế của Ngân hàng HSBC là phải xử lý một trong những điểm mạnh truyền thống của châu Á - đó là tỷ lệ tiết kiệm cao, và để người dân cảm thấy thoải mái hơn khi chi tiêu.
Theo ông Kawai, Chính phủ Trung Quốc cần đưa ra một hệ thống trợ cấp lương hưu, chăm sóc y tế và giáo dục an toàn hơn, đồng thời tập trung thúc đẩy kinh tế tại các vùng nông thôn nghèo. Còn Ấn Độ và các nước trong Hiệp hội các quốc gia Đông Nam Á (ASEAN) cần xúc tiến đầu tư, tăng cường chi tiêu nâng cấp cơ sở hạ tầng. Đặc biệt, chính phủ các nước châu Á cần tránh các chính sách như đánh tụt giá trị tiền tệ, trợ cấp xuất khẩu và hạn chế nhập khẩu.
Trong một bài viết đăng ngày 7/2, báo Bưu điện Oasinhtơn cho rằng tại châu Á có nhiều phương pháp sử dụng gói kích thích, như Việt Nam chọn cách hỗ trợ công nghiệp, Thái Lan cố gắng hạn chế ảnh hưởng đối với những ngành dễ bị tổn thương nhất và Xingapo kết hợp cả 2 phương pháp đó. Ông Tai Hui, trưởng nhóm nghiên cứu kinh tế Đông Nam Á của ngân hàng Standard Chartered Bank tại Xingapo, cho rằng các gói kích thích sẽ có kết quả đối với các nền kinh tế lớn hơn trong khu vực như Ấn Độ và Trung Quốc. Tuy vậy, đối với các nền kinh tế nhỏ hơn như Đặc khu hành chính Hồng Công và Xingapo, cho dù họ dành bao nhiêu tiền cho gói kích thích này, thì ảnh hưởng của gói kích thích sẽ hạn chế và chúng không thể đền bù được sự đi xuống tại châu Âu và Mỹ.
Các nhà phân tích cho rằng các gói kích thích đặt ra hai vấn đề: các gói này ảnh hưởng như thế nào đến mức cầu nội địa và nếu chúng có tác dụng thì liệu có thể cứu các ngành xuất khẩu của khu vực hay không?
Chuyên gia kinh tế Prakriti Sofat của ngân hàng HSBC tại Xingapo cho rằng nhu cầu nội địa đã bắt đầu giảm và thậm chí giảm trước khi nhìn thấy sự suy giảm trong xuất khẩu. Nhiều nhà phân tích kinh tế cho rằng lãi suất tiền gửi tiết kiệm cao nghĩa là người tiêu dùng lấy được một ít tiền từ khoản kích cầu và họ dùng tiền đó để tích trữ, và vì vậy lại hạn chế hơn nữa ảnh hưởng của các gói kích thích.
Các nhà phân tích cho rằng nếu các gói kích thích được dùng để kích thích lại cầu nội địa thì cầu đó ít dành cho các sản phẩm mà hầu hết nền kinh tế phụ thuộc vào xuất khẩu ở Đông Nam Á sản xuất hàng loạt, ví dụ như xe tải hạng nhẹ của Thái Lan hoặc đồ gỗ và giày dép của Việt Nam. Theo ông Saicheua, nếu sự suy thoái chỉ diễn ra trong thời gian ngắn thì các công ty xuất khẩu có thể vượt qua cơn bão với sự hỗ trợ của chính phủ, song một sự thay đổi cơ cấu mang tính dài hạn trong nền kinh tế toàn cầu có nghĩa là nhu cầu đối với các mặt hàng xuất khẩu của châu Á sẽ không bao giờ trở lại mức độ trước khi khủng hoảng xảy ra.
Hải Đăng (Tổng hợp)
Công Thương
|
